Solana(SOL) ekosistemi, 2024’ün son çeyreğinde kapsamlı bir büyüme ivmesi yakalayarak önemli blokzincir platformları arasında güçlü bir konuma ulaştı. Messari Research tarafından yayımlanan “State of Solana Q4 2024” raporuna göre, özellikle *DeFi*, *likit stake etme* ve *NFT* alanlarında önemli performans artışları kaydedildi. Ayrıca altyapı tarafında gerçekleştirilen teknolojik yükseltmeler dikkat çekti.
Rapora göre, Solana zinciri üzerinde elde edilen toplam uygulama geliri dördüncü çeyrekte bir önceki döneme göre %213 artarak 2,68 milyar dolardan 8,4 milyar dolara yükseldi. Özellikle kasım ayında elde edilen 3,67 milyar dolarlık gelirle aylık rekor kırıldı. Bu artış, *meme coin* furyası ile yapay zekâ temasına sahip yeni token’lara olan ilginin etkisiyle birlikte gerçekleşti. Messari Research, bu uygulama gelirinin, üç çeyrektir aralıksız olarak reel ekonomik değer (REV) seviyesinin üzerine çıktığını belirtti. Bu çeyrekte uygulama geliri 8,4 milyar dolar olurken, REV 8,19 milyar dolar ile gerçekleşti ve uygulama gelir yakalama oranı (App RCR) %102,5’e ulaştı.
DeFi alanında da dikkat çeken yükseliş yaşandı. Solana üzerindeki toplam kilitli varlık (TVL) miktarı çeyrek bazında %64 artarak 8,6 milyar dolara ulaştı ve Tron’u geride bırakarak ağ sıralamasında ikinci oldu. Özellikle Raydium ve Jupiter adlı DEX’ler, günlük ortalama 3,3 milyar dolarlık işlem hacmine yön vererek büyük rol oynadı. Raydium, 1,9 milyar dolarlık işlemle %56’lık pazar payına ulaştı ve yeniden *en baskın DEX* konumuna geçti. Messari uzmanları bu hacim artışının temelinde yapay zekâ ve *meme coin* alanındaki spekülatif işlemlerin olduğunu ifade etti.
Likit stake etme pazarında da önemli gelişmeler yaşandı. Binance’in bnSOL ürünü %1.467’lik artışla 6,5 milyon SOL’a ulaşarak %15’lik pazar payı elde etti. Sanctum, 100’ü aşkın likit staking token (LST) ile likidite havuzunu genişletirken, jitoSOL 14,7 milyon SOL ile %34’lük pazar payına sahip oldu. Likit stake oranı, %33’lük artışla %11,2 seviyesine çıktı.
NFT ekosisteminde de büyüme sürdü. Günlük ortalama NFT işlem hacmi %7 artarak 2,7 milyon dolara ulaştı. Tensor, 1,03 milyar dolarlık işlem hacmiyle pazar liderliğini korurken, Magic Eden aralık ayında ‘ME’ tokenını piyasaya sürmesine rağmen işlem hacmi %28 azalarak 680 milyon dolara geriledi.
Altyapı cephesinde ise Agave V2.0 sürümünün yayınlanmasıyla beraber doğrulayıcıların %90’ından fazlası bu sürümü kullanmaya başladı ve böylece sistem güvenilirliği artırıldı. Firedancer istemcisi ise testnet performans doğrulamasını tamamlayarak ana ağa entegrasyon sürecine hız verdi. Buna paralel olarak, Solana ağındaki günlük ortalama oy olmayan işlem sayısı %32 artışla 81,5 milyon adede yükseldi. Ağ ücreti ödeyen kullanıcı sayısı ise %171 artarak 5,1 milyon kişiye ulaştı, bu da kullanım oranlarındaki büyümeyi net biçimde ortaya koydu.
Ekonomik göstergeler de pozitifti. SOL’un piyasa değeri çeyrek boyunca %27 artarak 91 milyar dolara çıktı. Reel ekonomik değer (REV), %211 artışla 8,19 milyar dolara ulaştı. FTX’in elindeki SOL satışlarına rağmen piyasa ilgisi artarak devam etti. Ayrıca *SOL ETF* beklentisi şartların olumlu yönde ilerlemesiyle önemli ölçüde arttı. Messari Research’e göre, 2025 yılında ETF onay ihtimali %86 olarak öngörülüyor.
Ek olarak, Solana Mobile’ın 'Seeker' adlı yeni akıllı telefonunu tanıtması, dijital ödeme altyapılarında Solayer ve Sphere ortaklıkları ile Stripe’ın kripto ödeme arayüzüne dönüşü gibi gelişmeler, bireysel ve kurumsal katılımı güçlendiren adımlar arasında yer aldı. Ayrıca *DePIN* (merkeziyetsiz fiziksel altyapı) kategorisinde Helium ve Hivemapper gibi projelerin Solana platformunda yoğunlaşması da dikkat çekiyor.
Genel olarak Messari Research, 2024’ün son çeyreğini Solana için “tüm alanlarda yapısal değişimin başlangıç noktası” olarak tanımlar bir değerlendirme yaptı. Teknoloji, ekosistem, ekonomik değer ve yönetişim konularında dengeli bir şekilde büyüme sağlandığı vurgulandı. Bu analiz, hem proje geliştirme stratejileri hem de kurumsal yatırımlar açısından önemli bir referans noktası oluşturuyor.
Yorum 0