ECB'den dijital euro için iki aşamalı DLT planı: Pontes ve Appia duyuruldu

Avrupa Merkez Bankası(ECB), dağıtık defter teknolojisi(DLT) temelli ödeme altyapısı için iki aşamalı bir dijital para stratejisini onayladı. Bu kapsamda geliştirilen yaklaşımın, dijital euro'ya geçiş sürecini kolaylaştırması ve Avrupa finansal altyapısının modernizasyon sürecini hızlandırması bekleniyor.

Kısa vadeli ‘Pontes’ adlı plan, blokzincir tabanlı DLT platformlarının ECB’nin ödeme ağı TARGET ile entegrasyonuna odaklanıyor. TARGET, euro bölgesindeki ödeme ve menkul kıymet işlemleri için kullanılan temel bir ödeme sistemidir. ECB, Pontes’in pilot sisteminin 2026 yılı üçüncü çeyreğinin sonuna kadar başlatılacağını duyurdu. Söz konusu pilot, geçtiğimiz yıl 64 kurum tarafından gerçekleştirilen yaklaşık 50 deney çalışmasının sonuçları doğrultusunda tasarlandı. Projede, merkez bankası dijital parası(CBDC) ile tokenlaştırılmış varlıkların entegre ödeme süreçleri test edilecek.

ECB konuyla ilgili açıklamasında, “Euro sistemi olarak amacımız, piyasa güvenliği ve verimliliğini bozmadan inovasyonu desteklemek” ifadelerini kullandı. Kurum, Pontes aracılığıyla şekillenecek yeni dijital ödeme altyapısının, dijital euro’nun devreye girmesinden sonra Avrupa ülkeleri arasındaki bağlantıyı güçlendirmesini ve değişen düzenlemelere hızlı uyum sağlamasını hedefliyor.

Uzun vadeli plan olan ‘Appia’ ise tek bir dijital finans ekosistemi yaratmayı ve bu sistemi küresel ödeme sistemleriyle uyumlu hale getirmeyi amaçlıyor. Appia, kamu-özel iş birliğiyle DLT’nin toptan ödemelerdeki kullanımını araştıracak ve uluslararası büyük ölçekli fon transferlerinde verimlilik sağlamaya çalışacak. Ayrıca ECB, Pontes ve Appia projeleri için piyasa uzmanlarından oluşacak ayrı bir danışma grubu kuracağını ve yakında bu gruba katılmak isteyenlere çağrıda bulunacağını belirtti.

Bu gelişmeler, dünya genelindeki merkez bankalarının blokzincire dayalı anlık ödeme sistemlerini araştırma yönündeki eğilimiyle paralel ilerliyor. Örneğin, İngiltere Merkez Bankası, 2023’te Uluslararası Ödemeler Bankası(BIS) Londra İnovasyon Merkezi ile birlikte, bankalar arası büyük ölçekli işlemleri DLT altyapısı ile gerçekleştiren başarılı bir pilot uygulama yürüttü. Bu proje, mevcut gerçek zamanlı brüt ödeme sistemlerinin DLT ile entegre edildiğinde işlem hızının arttığını ve maliyetlerin düştüğünü ortaya koydu.

ECB, bu politika adımının öncesinde DLT kullanımına dair kapsamlı bir iç rapor da yayımladı. Rapora göre, piyasa oyuncuları merkez bankası destekli tokenleşmiş varlık ödeme altyapısına büyük ilgi gösteriyor. Pilot sürecinde Avrupa genelindeki 64 kurum, yaklaşık 1.6 milyar euro (yaklaşık 2 trilyon 224 milyar TL) tutarındaki işlemi DLT sistemleri üzerinden gerçekleştirdi. Bu veriler, Avrupa'da merkez bankası destekli dijital ödeme altyapılarına yönelik beklentilerin ne kadar güçlü olduğunu ortaya koyuyor.