Amerikan borsasına kote önemli Bitcoin(BTC) madencilik şirketlerinin CEO'ları, sektördeki emsallerine kıyasla ‘çok daha yüksek maaşlar’ alıyor. VanEck isimli kripto odaklı yatırım şirketi tarafından açıklanan son rapor, bu yüksek maaşların büyük bölümünün ‘hisse senedi bazlı ödemeler’ üzerinden gerçekleştirildiğini ortaya koyarken, bu durum yatırımcılardan ciddi tepkiler alıyor.
Rapora göre; Bit Digital, Cipher Mining, CleanSpark, Core Scientific, Hut 8, Marathon Digital, Riot Platforms ve TeraWulf gibi ABD merkezli 8 BTC madencilik firmasının CEO’su, 2024 yılı itibarıyla yıllık ortalama 14,4 milyon dolar (yaklaşık 200 milyar TL) ücret alıyor. Bu rakam, 2023’teki ortalama 6,6 milyon dolara kıyasla ‘iki katın üzerinde’ bir artış anlamına geliyor.
Dikkat çekici olan ise, bu yüksek maaş paketleri ‘sabit ücretteki değişimden kaynaklanmıyor’. 2023 verilerine bakıldığında, sabit maaş ortalaması 474 bin dolar seviyesindeydi. Asıl yükselişi sağlayan faktör, maaş paketlerinin büyük kısmını oluşturan ‘hisse bazlı ödemeler’ oldu. 2024 verilerine göre bu ödemeler, toplam maaş paketinin %89’unu oluşturdu ve benzer büyüklükteki halka açık firmalara kıyasla oldukça yüksek bir orana ulaştı.
Ancak, yatırımcılar açısından sorun olan nokta bu ‘hisse ödemelerinin çoğunlukla kısa vadeli’ yapılması. VanEck raporunda, birçok BTC madencilik şirketinin bu ödemeleri performansa bağlı olmayan ‘kısa ve orta vadeli hak ediş (vesting) yapısıyla’ dağıttığına dikkat çekildi. Bu durumun ‘hissedar değerini düşüren bir unsur’ olduğu vurgulanıyor ve yatırımcıların tepkisini artırıyor.
Nitekim 2024 yılındaki ABD genel kurul sezonunda S&P500 ve Russell 3000 şirketlerinin yönetici maaş paketi onay oranı %90’ın üzerinde seyrederken, BTC madencilik şirketleri için bu oran yalnızca %64 olarak gerçekleşti.
Bu gelişmelerin ardından, bazı madencilik firmaları ‘uzun vadeli teşvik planları’na yönelerek sistem değişikliğine gitmeye başladı. Riot, Core Scientific, Cipher, TeraWulf, Marathon ve Hut 8 gibi şirketler, performansa dayalı hisse senedi (PSU) sistemini hayata geçirdi. Marathon, 2025 yılı itibarıyla tüm hisse ödemelerini PSU modeline çevirdi. Cipher ise hisse ödemesini ‘yarı kısıtlı hisse, yarı PSU’ şeklinde dengeledi. Core Scientific de iflas sonrası yeniden yapılanma sürecinde ‘uzun vadeli teşvik planı’nı yeniden devreye soktu.
Ancak bazı şirketler bu yapıya geçmemekte ısrar ediyor. CleanSpark ve Bit Digital, bugüne kadar PSU dağıtımı gerçekleştirmedi. Bu ‘farklı strateji’ ise yatırımcılar tarafından eleştirilen bir başka konu olarak öne çıkıyor.
Üstelik bir diğer büyük sorun da ‘şirket performansıyla yöneticilerin maaşları arasındaki uyumsuzluk’. VanEck’in yaptığı analizde, madencilik firmalarının toplam piyasa değeri artışı ile yönetici maaşları arasındaki orantı değerlendirildi. TeraWulf ve Core Scientific’in CEO maaşları, piyasa değeri artışının %2’si düzeyinde kaldı ve ‘görece makul’ bulundu. Ancak Riot’un yöneticilerine 2024 yılında ödenen toplam 230 milyon dolar (yaklaşık 3,2 milyar TL), piyasa değeri artışının %73’üne denk geldi ve ‘aşırıya kaçan’ bir örnek olarak gösterildi. Marathon da benzer şekilde, maaşları ile piyasa büyümesi arasında %18’lik bir orana ulaştı.
Özellikle Riot, son birkaç yıldır ‘hisse ödemelerine dair yatırımcı direnişi’ ile karşı karşıya kalırken, yüksek sulandırma riskine dair endişeler sık sık dile getirildi. Bu nedenle bu yılki genel kurulda yapılacak oylamaların ‘önemli sonuçlar doğurabileceği’ belirtiliyor.
Gelinen noktada birçok piyasa yorumcusu, “hissedar değeriyle uyumlu olmayan maaş yapısının artık değişmesi gerektiği” görüşünde birleşiyor. Bu da Bitcoin madencilik sektöründe önümüzdeki dönem ‘hisse bazlı ödeme sistemlerine dair kapsamlı bir yeniden yapılanma’ olabileceğine işaret ediyor.
Yorum 0