Polkadot(DOT) kurucusundan yapay zekâ çağında kimlik devrimi: 'Proof-of-Personhood' tanıtıldı

Web3 teknolojileri hızla gelişirken, Polkadot(DOT) kurucusu Gavin Wood yeni nesil merkeziyetsiz kimlik doğrulama sistemi olan ‘Proof-of-Personhood(kimlik ispatı)’ vizyonunu kamuoyuyla paylaştı. İnsanların dijital ortamda ‘gerçek birer birey’ olduğunu ispatlayabilmesini amaçlayan bu sistem, yapay zekânın hızla yayıldığı ve dijital içeriklerin insan üretimi mi yoksa AI ürünü mü olduğunun ayırt edilmesinin zorlaştığı bir dönemde, etkili bir çözüm olarak değerlendiriliyor.

Bu vizyon, Almanya’nın Berlin kentinde düzenlenen ‘Web3 Summit 2025’te açıklandı. Açıklamaya göre PoP(Poof-of-Personhood), Polkadot’un blokzincir altyapısındaki ‘Bireysellik Sistemi(Individuality System)’ üzerine inşa edilecek. Sistem, ‘DIM1’ ve ‘DIM2’ adında iki dijital tanımlayıcıdan oluşuyor. DIM1, *bireysel varlığın kanıtı* olarak işlev görecekken, DIM2 *doğrulanmış birey sertifikası* gibi çalışacak. Resmi çıkış tarihi henüz netleşmese de, geliştirme süreci yaklaşık 3 milyon dolar (yaklaşık 41,7 milyar TL) değerindeki *hazine önerisi* (treasury proposal) ile destekleniyor.

Wood, bu sistemin devreye girmesiyle birlikte “tarihin en adil airdrop'unu” başlatacaklarını dile getirdi ve bu sistemin kamu yararına olan yapısını vurguladı. Ona göre PoP, blokzincirlerin uzun süredir çözemediği *kimlik doğrulama* sorununu çözebilir. KYC gibi mevcut sistemlerdeki güvenlik ve verimlilik sınırlarının, insan merkezli doğrulamalarla aşılacağını, bunun da merkeziyetsiz sistemleri yeni bir boyuta taşıyacağını savundu.

Aynı etkinlikte ‘güven’ temalı oturumda konuşan finansal kriptografi uzmanı Ian Grigg de “Güven, belirsizlikle duygunun birleşiminden doğan insani bir kavramdır; bunu kodla ya da algoritmalarla birebir üretmek mümkün değil” diyerek teknolojik araçların bu konuda daima sınırlı kalacağını belirtti.

Öte yandan Polkadot, sadece kimlik doğrulama değil, farklı alanlardaki Web3 uygulamalarıyla da dikkat çekiyor. Singapur merkezli Polkadot Blockchain Academy(PBA), 2024 Mayıs’ında beşinci dönem programını başlattı. Ayrıca Polkadot, Coinfest Asia 2024 etkinliğinde ana sponsor olarak yer aldı ve ekosistemindeki bir para-zincir (parachain) aracılığıyla *Asenkron Yedekleme (Asynchronous Backing)* özelliğini başarıyla uygulamaya koydu.

Spor dünyasında da varlık gösteren Polkadot, futbol yıldızı Lionel Messi’nin formasını giydiği Inter Miami takımıyla sponsorluk anlaşması imzalayarak kulübün ‘küresel antrenman partneri’ oldu. Bu da Web3 altyapısının gerçek dünyada nasıl kullanılabildiğine dair somut bir örnek olarak öne çıkıyor.

Polkadot’un yeni girişimi, sadece teknik bir gelişme değil, aynı zamanda kimlik doğrulama anlayışına yönelik *felsefi bir meydan okuma* olarak görülüyor. Yapay zekânın ürettiği dijital kimliklerin giderek yaygınlaştığı bir çağda, blokzincirin merkeziyetsiz yapısıyla insan merkezli kimliği birleştiren bu yaklaşımın nasıl sonuçlar doğuracağı, şimdiden merak konusu.