Uzman Uyardı: Stabil kripto paralar CBDC kadar riskli olabilir

Sentinel Global kurucusu ve yönetici ortağı Jeremy Kranz, özel kurumlar tarafından ihraç edilen stabil kripto paralara (stablecoin) dair dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Kranz, bu tür varlıkların ‘merkez bankası dijital para birimi (CBDC)’ ile aynı güvenlik risklerini taşıdığını, buna ek olarak kendilerine özgü *benzersiz tehlikeler* de barındırdıklarını belirtti. Yatırımcılara ise bu tür paralara temkinli yaklaşılması gerektiği konusunda uyarıda bulundu.

Kranz, özel şirketlerin çıkardığı stabil kripto paralara “merkezi iş dünyası dijital paraları” (CBDC: Central Business Digital Currency) adını vererek, bu varlıkların *gözetim, arka kapı erişimi, programlanabilirlik ve fon kontrolü* gibi CBDC’lerle aynı yapısal riskleri taşıdığını savundu. Cointelegraph’a verdiği röportajda Kranz, şu ifadeleri kullandı:

“Merkezi iş dünyası dijital paralarda aslında temel farklar yoktur. Örneğin JPMorgan, dolar bazlı bir stabil kripto para ihraç ederse ve Patriot Yasası gibi düzenlemeler ile kontrol uygulanırsa, bu şirket sizin varlıklarınızı dondurabilir ya da banka hesabınıza erişiminizi engelleyebilir.”

Kranz, özellikle özel sektör eliyle ihraç ve yönetilen stabil kripto paraların bir *hukuki ve siyasi araç* haline gelebileceği endişesine dikkat çekti. Bu tür varlıkların, halka açık bir blokzincir üzerinde çalışsa bile, kontrolün hâlâ ihraççı kurumun elinde bulunduğunu vurguladı. Ona göre bu durum, söz konusu paralara ilişkin düzenleyici tartışmaları daha da karmaşık hale getiriyor.

Özel sektör kaynaklı dijital para birimleriyle ilgili tartışmalar, özellikle yaklaşan ABD başkanlık seçimleri öncesinde önemli gündem maddelerinden biri haline geldi. Başkan Trump, merkez bankası dijital parası çıkarılmasına duyduğu karşıtlığı defalarca dile getirirken, benzer yapılar içeren özel şirket stabil kripto paraları için de bir düzenleme ihtimaline işaret etmişti.

Öte yandan piyasa analiz şirketi Messari’nin 2024 Haziran verilerine göre, küresel stabil kripto para piyasa değeri 160 milyar doları (yaklaşık 222,4 trilyon TL) aştı. Bu değerin yüzde 80’inden fazlasını ise Tether(USDT) ve USDC oluşturuyor. Kranz’ın yorumlarına paralel olarak, uzmanlar piyasada bu kadar yoğun olan bu tür varlıkların ihraççı yapısı ve düzenleme çerçevesine dair *detaylı analiz* yapılması gerektiğini savunuyor.