Dijital varlık şirketleri için sigorta krizi: D&O poliçeleri yetersiz kalıyor

Dijital varlıklar, geleneksel finansın sınırlarını aşarak küresel para piyasasında dengeleri değiştiriyor. Başlangıçta niş segment olarak görülen merkeziyetsiz finans (DeFi) ve fiziksel varlıkların tokenlaştırılması, artık ana akım finans yapılarının yeniden şekillenmesine neden oluyor. Yapılan tahminlere göre, fiziksel varlık tokenlaştırma piyasası 2030 yılına kadar 20 trilyon dolar (yaklaşık 27.800 trilyon Kore wonu) hacmine ulaşabilir. Bu gelişmelerin ortasında, Başkan Trump da **stabil kripto paralar** ve kripto para piyasası yapısına yönelik yasa tasarısıyla ABD’nin düzenleyici çerçevesini hızla oluşturmaya çalışıyor.

Dünya genelindeki hükümetler ve kurumsal yatırımcılar da dijital varlıkları kapsayan yasal düzenlemeler ve teknolojik inovasyonlar konusunda hızlı adımlar atıyor. Ancak bu dönüşüm sürecine rağmen, geleneksel sigortacılık sektörü, özellikle **yönetici sorumluluk sigortaları** alanında, gelişmelere ayak uydurmakta zorlanıyor. Merkeziyetsiz teknolojiyi benimseyen yeni nesil şirketler, karşılaştıkları riskler karşısında yeterli sigorta korumasına sahip olamıyor.

Şirketin büyüklüğü ya da yapısından bağımsız olarak, çoğu işletme yöneticileri ve yönetim kurullarını kapsayan sigortalara yani **yönetici sorumluluk sigortasına** (Directors & Officers Insurance - D&O) ihtiyaç duyuyor. Bu tür poliçeler; yetenekli isimleri yönetim kadrosuna katmak ve yatırım çekmek için gerekli olan yapılandırılmış sözleşme ve risk transferi mekanizmalarını sunuyor. Fakat dijital varlık dünyasında, bu ihtiyaçlara karşılık veren **doğru ve güvenilir sigorta tasarımları** hâlâ oldukça sınırlı.

Blokzincir, merkeziyetsiz finans, kripto paralar ve tokenlaştırılmış varlıklar hâlâ geleneksel sigorta şirketlerinin yabancı olduğu risk gruplarını oluşturuyor. Bu nedenle sigortacılar, ya tamamen beklemede kalıyor ya da kapsamı belirsiz ürünlerle piyasaya giriyor. Bu durum, bazı poliçelerin yaşanan olay karşısında **yoğun istisna maddeleriyle dolu ya da tazminat reddine açık ‘eksik koruma’ yapısında** olmasına yol açıyor.

Özellikle, dijital varlık şirketlerinin şirket birleşmeleri (De-SPAC) ya da halka arz (IPO) gibi hamlelerinde gerekli olan **özel tasarlanmış D&O poliçelerine** ulaşmak neredeyse mümkün değil. Aynı şekilde, bilgi teknolojisi içeriğine odaklanan sorumluluk sigortalarında da fikri mülkiyet, ticari sırlar, gizli bilgiler, tokenlaştırılmış varlıklar ya da şirketin kendi teknolojisinin korunmasına dair güvence sağlayan seçenekler oldukça yetersiz. Hatta, temel güvenlik bariyeri olması gereken **siber güvenlik sigortaları bile**, dijital varlık hırsızlıkları ya da devlet düzeyinde gerçekleşen fidye yazılım saldırılarına karşı yeterince koruma sağlayamıyor.

Uzmanlar, bu durum karşısında geleneksel sigorta ürünlerinin dilinden sıyrılıp, dijital varlık gerekliliklerine göre baştan tasarlanmış poliçe yapılarının oluşturulması gerektiğini belirtiyor. Bunun için çok sayıda istisna maddesinden arındırılmış, kripto para, stabil kripto para, türev ürünler, özel anahtarlar ve alternatif değer birimleri gibi unsurların açıkça tanımlandığı **30’dan fazla kritik sigorta şartının yenilenmesi** öneriliyor.

Ayrıca, siyasi belirsizlik de önemli bir risk unsuru. Bugün bir hükümetin desteklediği kılavuz, yarın başka bir hükümetin baskıcı düzenlemeleriyle çelişebilir. ABD Adalet Bakanlığı, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu(SEC) ile Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu(CFTC) gibi kurumların daha önce onay verdiği bazı operasyonlar, yıllar sonra milyarlarca dolarlık davalara yol açtı. Bu nedenle poliçelerin; siyasi değişimlerde dahi **tutarlılığını koruyan ve yasal savunma gücü yüksek yapılar** sunması hayati önem taşıyor.

Geleneksel sektörler, milyarlarca dolarlık D&O kapsama kapasitesine sahipken, dijital varlık odaklı şirketler **yüz milyonlarca lira ile sınırlı teminatlarla** yetinmek zorunda kalıyor. Ancak teknoloji yaygınlaştıkça, sigorta kapasitesinin de artması bekleniyor. Bu da, sigorta kapsamının; **D&O, mesleki sorumluluk sigortası, teknoloji sigortası, siber güvenlik ve dolandırıcılık teminatları** gibi alanlarda milyar liralık seviyelere çıkmasının şirket büyümesinde temel altyapı rolü oynayacağına işaret ediyor.

Sigorta, bir sorun yaşanana dek görünmez olabilir. Ancak felaket geldiğinde gerçekten işe yarayan bir poliçeye sahip olmak için, daha en baştan **işe özel yapılandırılmış bir sigorta mimarisi** oluşturmak kaçınılmaz hale geliyor.