Blockchain Tabanlı Yapay Zeka: Teknoloji Devlerine Karşı Yeni Mücadele

Kripto para sektörü, yapay zeka(AI) alanında da merkezi kontrolü dengelemek amacıyla yeni adımlar atıyor. Bitcoin(BTC) ve Ethereum(ETH) gibi kripto varlıklar nasıl geleneksel finans sistemine alternatif olarak doğduysa, blockchain tabanlı AI projeleri de büyük teknoloji firmalarının tekelleşmesini önlemek için geliştiriliyor.

Günümüzde AI sektörü, Google, Microsoft(MSFT) ve OpenAI gibi dev şirketlerin kontrolünde bulunuyor. Buna karşılık, merkeziyetsiz AI modelleri oluşturmayı amaçlayan projeler ortaya çıksa da, yeterli veri temin etmek ve işlem gücünü artırmak konusunda ciddi zorluklarla karşılaşıyorlar. İş dünyasının merkezi yapıya sahip şirketlere avantaj sağladığı düşünüldüğünde, blockchain tabanlı AI ekosistemlerinin rekabetçi olması için daha fazla yeniliğe ihtiyaç duyulduğu görülüyor.

Özellikle, AI sistemlerini eğitmek için büyük miktarda veriye ihtiyaç duyulsa da, şu an merkeziyetsiz AI projeleri büyük şirketlerin sahip olduğu yüksek kaliteli verilere erişmekte zorlanıyor. Bu engeli aşmak için bazı projeler, merkezi AI modellerini kullanırken hizmet sağlama yöntemlerini merkeziyetsiz kılmaya yönelik hibrit yaklaşımlar geliştiriyor.

Bunun yanı sıra, AI geliştirme sürecinin yüksek maliyetli olması da önemli bir sorun olarak öne çıkıyor. AI sistemlerinin eğitiminde büyük miktarda hesaplama gücü gerekiyor ve ABD merkezli AI hizmetleri genellikle yüksek maliyetle çalışıyor. Öte yandan, Çinli AI girişimi DeepSeek, daha düşük maliyetlerle güçlü dil modelleri geliştirerek dikkat çekiyor. DeepSeek’in açık erişimli bir yaklaşımı benimsemesi halinde, merkeziyetsiz AI projeleri maliyet yükünü hafifleterek daha hızlı ilerleyebilir.

Ancak, yeni bağımlılıklar konusunda da endişeler mevcut. DeepSeek gibi alternatiflerin büyük teknoloji firmalarına olan bağımlılığı azaltabileceği düşünülse de, Çin hükümetinin sıkı düzenlemeleri AI’nın özgür gelişimini engelleyebilir. Sonuç olarak, merkeziyetsiz AI projelerinin tam anlamıyla bağımsız bir şekilde büyüyüp büyüyemeyeceği henüz net değil.

Blockchain tabanlı merkeziyetsiz AI çalışmaları henüz başlangıç aşamasında. Tamamen bağımsız bir AI modelinin büyük teknoloji şirketleriyle rekabet edip edemeyeceği belirsizliğini koruyor. Ancak yapay zeka alanında süregelen yenilikler, gelecekte beklenmedik fırsatlar yaratabilir.