Kripto mortgage modeli popülerleşiyor: Bitcoin(BTC) ve Ethereum(ETH) teminatla konut kredisi dönemi

Kripto para teminatlı konut kredisi anlamına gelen *kripto mortgage*, dijital varlık sahipleri arasında alternatif bir finansal araç olarak giderek daha fazla ilgi görüyor. Bu modelle, Bitcoin(BTC), Ethereum(ETH) gibi önde gelen kripto paralar teminat olarak gösteriliyor ve konut alımı için gereken nakit kredi olarak sağlanıyor. Böylece varlıklar satılmadan *nakit akışı* elde edilmesi mümkün oluyor.

Bu tür krediler genel olarak üç ana başlık altında toplanıyor. Yeni bir ev almak için kullanılan *satın alma kredisi*, mevcut kredileri yeniden yapılandırarak teminat karşılığında ek nakit sağlayan *nakit yeniden finansman* ve mevcut evi satmadan yeni bir ev almaya yarayan *köprü kredisi*. Ortak noktaları, kripto varlıkları teminat olarak kullanmaları. Bu da geleneksel bankalardan kredi almakta zorlanan yatırımcılar için *gerçek bir alternatif* sunuyor.

Teminat olarak en sık tercih edilen varlıklar Tether(USDT), USD Coin(USDC) gibi sabit coin’ler ile Bitcoin(BTC) ve Ethereum(ETH). Bazı borç veren kurumlar, çeşitli kripto para portföylerini kapsayan ‘*çapraz teminatlandırma*’ yöntemini de uyguluyor. Alınabilecek kredi miktarı ise teminatın değerine oranlı olarak belirleniyor ve buna ‘LTV(Loan-To-Value)’ deniyor. Genellikle bu oran yüzde 50 civarında tutuluyor. Örneğin, 50.000 dolarlık kripto varlık teminat gösterildiğinde, yaklaşık 25.000 dolar kredi alınabiliyor.

İşleyiş sırasıyla şöyle: Öncelikle mevcut varlıklar ve koşullar incelenerek uygun kredi sağlayıcı belirleniyor. Ardından, kişinin kripto varlığa sahip olduğu kanıtlanıyor ve kredi ön değerlendirme süreci başlıyor. Kabul edildikten sonra teminat, bir emanet hesabına yatırılıyor. Kredi, itibari para biriminde (FIAT) ödeniyor ve belirlenen takvim çerçevesinde geri ödeme süreci başlıyor. Ancak kredi süresince kripto paraların piyasa değeri düşerse borçludan ek teminat talep edilebiliyor ya da mevcut teminat otomatik olarak likide edilebiliyor. Bu durum, en büyük risklerden biri olarak öne çıkıyor.

Bu sistem, geçmiş finansal geçmişi yetersiz olan kişiler için yeni bir olanak sunuyor. Kredi skoru zayıf olan göçmenler, serbest çalışanlar ya da genç yatırımcılar için özellikle cazip. Ayrıca mevcut kripto varlığı satmadan, fiziksel bir değer olan *gayrimenkule yatırım* yapma olanağı da sunuluyor. Böylece hem kripto hem de emlak piyasasındaki değer artışından aynı anda fayda sağlanabiliyor.

Bununla birlikte, bu sistem kusursuz değil. Kripto paraların yüksek *fiyat oynaklığı* ciddi bir tehdit oluşturuyor. Piyasa düşüşlerinde değer kaybı kredi teminatını riske atabiliyor ve kullanıcılar ilave varlık göstermeye zorlanabiliyor. Yüksek faiz oranları da ekstra yük anlamına gelebiliyor. Ayrıca, birçok ülkede kripto teminatlı kredilere dair yeterli düzenleme olmaması nedeniyle gayrimenkul satın alma sürecinde *pratik engeller* oluşabiliyor. Vergisel ve hukuki belirsizlikler de bu alandaki diğer sorunlar arasında.

Uzmanlar, kripto mortgage kullanmak isteyen yatırımcılara şu konularda dikkatli olmalarını öneriyor: ‘portföy çeşitliliği’, ‘nakit akışı planlaması’ ve ‘sözleşme şartlarının detaylı incelenmesi’. Tek bir kriptoya yatırım yapmak yerine çeşitlendirilmiş teminat yapısı ile risk azaltılmalı. Ayrıca, faiz değişimi ve ani likidasyon tetikleyicilerine karşı finansal hazırlık yapılması büyük önem taşıyor.

Kripto para piyasası olgunlaştıkça, kripto mortgage modellerinin de daha yapılandırılmış hâle geleceği öngörülüyor. Özellikle fintech şirketlerinin akıllı kontratlara dayalı otomatik kredi süreçleri sunmaya başlaması, geleneksel bankacılık sistemine kıyasla daha hızlı ve şeffaf çözümler sağlıyor. Kripto paraların sadece *yatırım aracı* olmaktan çıkıp *finansal araç* olarak konumlanması hızlanırken, kripto mortgage da emlak alanında farklı bir bakış açısı kazandırıyor.