Ethereum(ETH) gelirleri Dencun sonrası %95 düştü: Avrupa stablecoin piyasasında da değişim var

Ethereum(ETH) ekosisteminde bu yıl önemli bir düşüş dikkat çekti. Özellikle 3’üncü ayın son haftasında, Ethereum’un ‘blob’ ücretlerinden elde ettiği gelir 3,18 ETH ile yaklaşık 6.000 dolar seviyesine gerileyerek yılın en düşük seviyesini gördü. Bu rakam, bir önceki haftaya göre %73, ay ortasına göre ise %95’ten fazla bir düşüşü ifade ediyor.

Bu düşüşün ardında, geçen yıl 3’üncü ayda uygulamaya alınan ‘Dencun’ yükseltmesi bulunuyor. Bu yükseltmeyle Ethereum ağına geçici dış veri depolama alanı olan ‘blob’ adı verilen yapılar eklendi. Layer-2 (L2) çözümlerinin bu alanları kullanabilmesi sayesinde ana ağın yoğunluğu azaltıldı ve kullanıcı işlemlerinde önemli ölçüde ‘ücret’ indirimi sağlandı. Fakat bu durum, Ethereum protokolünün doğrudan kazandığı işlem gelirlerinde ciddi bir azalmaya yol açtı.

Varlık yönetim şirketi VanEck’in verilerine göre, Dencun yükseltmesinin hemen ardından Ethereum’un aldığı işlem ücretleri %95’e kadar düştü. Oysa Ethereum geçtiğimiz yıl 11’inci ayda yaklaşık 1 milyon dolar değerinde ücret geliri kaydetmişti. Ancak son haftalarda bu seviyeler korunamıyor ve gelirler gözle görülür biçimde düşüyor. Yine de bu gelir azalışının geçici mi yoksa yapısal bir dönüşüm mü olduğuna dair net bir fikir birliği yok.

Öte yandan Binance, Avrupa Ekonomik Alanı’ndaki (EEA) düzenleme baskısıyla birlikte, MiCA kurallarına uymayan bazı stablecoin çiftlerinin spot işlemlerini kaldırdı. Tether(USDT), DAI ve TrueUSD(TUSD) gibi büyük stablecoin’lerin bu bölgede artık anında alım-satımı yapılamıyor. 3’üncü ayda açıklanan plana uygun olarak alınan bu karar, MiCA düzenlemelerinin 2025’in ilk çeyreğine kadar etkinleştirilme sürecine uyum amaçlı.

Binance, Avrupa’daki kullanıcılar için söz konusu stablecoin’lerde yalnızca ‘saklama’ ve ‘türev ürün işlemi’ yapılmasına olanak tanıyor. Benzer biçimde, rakip borsa Kraken da spot işlemleri askıya alarak uyumluluğa geçti. Bu gelişmeler, Avrupa’nın uzun süredir stabil paralar için cazip bir pazar olduğu gerçeğini değiştiriyor ve ‘yorum’ Avrupa’nın, stablecoin alanında daha sıkı bir yapıya geçmekte olduğu izlenimini güçlendiriyor.

Tüm bu düzenleyici adımların gölgesinde Ethereum tabanlı blokzincirlerde inovasyon rüzgarı esmeye devam ediyor. Yakın zamanda geliştirilen ‘Privacy Pools’ adlı yeni bir gizlilik aracı, zincir üstü işlemlerde hem ‘anonimlik’ hem de ‘güven’ sağlamayı amaçlıyor. 0xbow.io tarafından inşa edilen mekanizma, izinsiz işlemlerle yasal işlemleri birbirinden ayıran özel bir filtreleme sistemi içeriyor.

Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin de bu girişimi desteklediğini duyurdu ve doğrudan protokolün ilk test aşamasına katıldı. Araç, zincir üstü işlemleri gizli tutarken, aynı zamanda işlem kaynaklarının kötü amaçlı faaliyetlerle ilişkili olup olmadığını da anlamaya çalışıyor. Böylece mahremiyetin yanı sıra, kara para aklama ve dolandırıcılık gibi ‘yasadışı aktiviteleri’ dışarıda bırakmaya çalışıyor.

Tüm bu gelişmeler, Ethereum’un karşı karşıya kaldığı hem teknik hem de düzenleyici baskıları gözler önüne seriyor. L2 çözümlemeleriyle birlikte gelen ‘düşük ücret’ avantajı, gelir modelini sarsarken; regülasyonlarla çerçevesi çizilen stablecoin pazarı Avrupa’da yeniden yapılanıyor. Yakın gelecekte bu iki eğilimin sektörü nasıl şekillendireceği, hem yatırımcılar hem de geliştiriciler için temel bir ‘yön tayini’ niteliğinde olacak.