New York'ta sanık AI avatarla savunma yaptı, yargıç durdurdu

New York'taki bir temyiz mahkemesinde bir sanığın mahkemede yapay zeka avatarı aracılığıyla doğrudan savunma yapmaya çalışması, yargıç tarafından sert şekilde eleştirildi. Olay, AI teknolojisinin hukuk sistemi sınırlarını ne ölçüde zorlayabileceği konusundaki tartışmaları yeniden gündeme getirdi.

Mart ayının sonunda, Jerome Dewald isimli 74 yaşındaki bir kişi, New York 1. Temyiz Mahkemesi'nde iş ilişkileriyle ilgili bir davada kendi savunmasını yapmak üzere yer aldı. Ancak Dewald’ın savunma yöntemi oldukça sıra dışıydı. Sanık, mahkeme salonuna fiziksel olarak gelmek yerine, bir teknoloji şirketi tarafından geliştirilen yapay zeka destekli bir avatarı video bağlantısı aracılığıyla göndermek istedi. Video yayını başlar başlamaz durumu fark eden yargıç Sallie Manzanet-Daniels, yayını hemen durdurdu ve videoda konuşan kişinin gerçekten avukat olup olmadığını sorguladı.

Dewald, avatarın kendisine ait olduğunu, gerçek bir insan olmadığını belirterek “Bu benim oluşturduğum bir avatar, canlı biri değil” yanıtını verdi. Bunun üzerine yargıç, sanığın daha önce şahsen sözlü ifade verdiğini hatırlatarak, bu değişikliğin önceden bildirilmemiş olmasından dolayı hoşnutsuzluğunu dile getirdi. Yargıç, “Mahkemeye aldatıcı bir izlenim vermek üzücü. Burası kişisel iş projelerinin tanıtım yeri değil” diyerek sert şekilde uyardıktan sonra, videoyu tek taraflı olarak yayından kaldırdı.

Yaşananlara ilişkin açıklama yapan Dewald, daha sonra basına yaptığı açıklamada "Avatarın benim gerçek sesimden daha etkili olduğunu düşündüm" diyerek özür diledi. Ayrıca avatarın oluşturulması için San Francisco merkezli bir teknoloji şirketiyle çalıştığını ve mahkemeye önceden video kullanım izni başvurusunda bulunduğunu belirtti. Aslında kendi dijital kopyasını üretmek istemiş, ancak zaman yetersizliği nedeniyle hazır bir şablon kullanmak zorunda kaldığını da ekledi.

Bu olay, AI teknolojisinin hukuk sisteminde ne ölçüde kullanılabileceğiyle ilgili *hukuki* ve *etik* soruları yeniden gündeme getirdi. Geçtiğimiz yıl New York’ta bir avukatın ChatGPT tarafından uydurulmuş karar örneklerini dava dosyasına eklediği ortaya çıkmış ve yoğun eleştirilere neden olmuştu. Ayrıca ABD Federal Ticaret Komisyonu(FTC), yapay zeka üzerinden hukuki danışmanlık sunduğunu iddia eden bazı girişimlerle ilgili *tüketici aldatmacası* soruşturmaları başlatmış durumda.

Diğer yandan, Arizona Eyalet Yüksek Mahkemesi, Mart ayından itibaren benzer bir yapay zeka avatarıyla halkı bilgilendirmek amacıyla mahkeme kararlarının özetlerini sunmaya başladı. Bu da adli işleyişte AI kullanımını artırma yönündeki eğilimin bir başka örneği oldu.

Adaletin sağlanması gibi temel bir amacı olan hukuk sisteminde, yapay zekanın sunduğu dijital yeniliklerle nasıl bir *denge* kurulacağı, hukuki camiada uzun vadeli bir tartışma başlığı haline gelmeye başladı.