Coinbase ve Ethereum(ETH) Layer 2 ağı Base’in büyümesi, kripto para sektörünün geleneksel finans sistemine giderek daha çok benzediği yönünde yorumlara neden oluyor. Ancak, bu durumun Satoshi Nakamoto’nun hayal ettiği ‘merkeziyetsiz finans’ anlayışından uzak olduğu konusunda eleştiriler de yükseliyor.
Bitcoin'in 2009’da ortaya çıkışı, güvenilir bir üçüncü tarafa ihtiyaç duymadan finansal işlemleri gerçekleştirme fikrine dayanıyordu. Ethereum ise akıllı kontratları kullanıma sunarak ekosistemi genişletti. Ancak günümüzde merkeziyetsiz finans(DeFi) işlemlerinin büyük bir kısmı Tether(USDT) veya USD Coin(USDC) gibi merkezi stablecoin’lere dayanıyor. Önde gelen blockchain ağları da işlem hızını artırmak ve maliyetleri düşürmek adına giderek daha merkezi çözümlere yöneliyor.
Bu bağlamda Coinbase, kendi platformunda Base kullanımını teşvik ederek gelir elde ediyor. Ethereum tabanlı bir optimistic rollup olarak tasarlanan Base, şu anda Coinbase tarafından merkezi şekilde yönetiliyor ve tüm işlemler bu şirket üzerinden yürütülüyor. Uzmanlara göre, Coinbase bununla hem Müşterini Tanı(KYC) ve Kara Para Aklamayı Önleme(AML) gibi düzenlemelerden kaçınmaya çalışıyor hem de stablecoin’ler ve blockchain tabanlı finansı bir araya getirerek ‘geleneksel finans 2.0’ modelini oluşturuyor.
Base’i savunanlar, zamanla ağın merkeziyetsizleşeceğini iddia etse de şu an için merkezi bir banka sistemine benzer yapıda olduğu eleştirileri mevcut. Özellikle Coinbase’in geçtiğimiz günlerde sunduğu Bitcoin teminatlı kredi ürünü tartışmaları daha da alevlendirdi. Bu sistemde kullanıcıların Bitcoin’ini teminat olarak alıp karşılığında USDC cinsinden kredi sağlayan Coinbase, elde edilen gelirin tamamını Base ve şirket kasasına yönlendiriyor. Bu durumun geleneksel bankaların kredi verme yöntemine benzediği belirtiliyor.
Kripto para sektörünün uzun vadeli değerine nasıl etki edeceği konusundaki tartışmalar hararetli şekilde sürüyor. Bazı uzmanlara göre geleneksel finans ile entegrasyon kaçınılmaz ve sektör için olumlu bir gelişme. Ancak diğerleri, kripto paraların asıl değer önerisinin zarar görebileceği görüşünde. Eğer merkezi şirketler blockchain ağlarının kontrolünü ele geçirirse, gelecekte on-chain ekonomi tamamen geleneksel finansın bir parçası haline gelebilir.
Sonuç olarak, Base ve Coinbase’in attığı adımlar, kripto para ekosisteminin merkeziyetsizliği önemseyen ilkelerinden uzaklaştığını gösteriyor. Bundan sonraki süreçte Base’in gerçekten merkeziyetsiz bir yapıya evrilip evrilmeyeceği ya da geleneksel finans içinde ‘düzenlemelere uyumlu’ bir kripto para modeli oluşturup oluşturmayacağı yakından takip edilecek.
Yorum 0