Jupiter, Solana(SOL) ekosisteminde DeFi süper uygulaması olarak yükseliyor

Solana(SOL) tabanlı merkeziyetsiz finans(DeFi) protokolü Jupiter, kripto piyasasında adeta ‘DeFi süper uygulaması’ haline gelerek dikkatleri üzerine çekiyor. 2025 ikinci çeyrek verilerine göre, Jupiter Solana ağı üzerindeki *agregatör* işlem hacminin %90'ından fazlasını elinde bulunduruyor. Tüm blokzincirler arasında ise %50 pazar payıyla dünyanın en büyük merkeziyetsiz borsa(*DEX*) agregatörü konumunda. Messari Research'e göre bu hızlı büyüme, Jupiter’in sektördeki liderliğini pekiştiriyor.

Ekim 2021'de piyasaya sürülen bu protokol, birden fazla otomatik piyasa yapıcı(AMM) ve emir defterindeki likiditeyi tek potada birleştirerek kullanıcılara *en iyi fiyatlı* rotaları sunma vizyonuyla yola çıktı. Başlangıçta DEX entegrasyonuna odaklanan platform, daha sonra *gerçek zamanlı slippage tahmini*, *dinamik komisyon oranları* ve ‘ultra mod’ gibi mekanizmalarla altyapısını daha karmaşık hale getirdi. Bu geliştirmeler sayesinde 2025 ikinci çeyrekte 14 milyar swap işlemi gerçekleştirdi ve işlem hacmi 80 milyar dolara ulaştı. Messari Research, Jupiter’in artık basit bir alım-satım platformu olmaktan çıktığını ve kapsamlı bir DeFi süper uygulaması haline geldiğini vurguladı.

Jupiter’i özellikle öne çıkaran unsurlardan biri, topluluk odaklı token ekonomisi. Yönetişim token’ı JUP, 2024 başlarında 600 binden fazla cüzdana *airdrop* yöntemiyle dağıtıldı. Hiçbir ön satış, VC tahsisi veya OTC işlemi yapılmadan piyasaya sürüldü. Toplam arzın %30’una denk gelen 3 milyar adet JUP token, hem topluluk hem de ekip ayrımına bakılmadan eşit şekilde yakıldı. Ayrıca platform, işlem ücretlerinden elde edilen gelirin yarısıyla piyasadan yeniden JUP satın alıp, ‘Litterbox’ adlı topluluk fonuna aktaran değer biriktirme modeliyle çalışıyor. Şu anda zincir üstü JUP sahibi sayısı 920 binin üzerinde. Messari Research, bu şeffaf modelin topluluk güvenini artırdığını belirtti.

Jupiter’in ürün yelpazesi de hızla genişliyor. *Sürekli vadeli işlem borsası*, *portföy takip aracı*, *mobil uygulama*, *profesyoneller için işlem terminali* ve *Jupiter Studio adlı bir fırlatma platformu* gibi birçok yeni hizmet devreye alındı. Ayrıca Solana dışından projeleri de ekosisteme dahil etmeye başladı. Cosmos tabanlı *Coinhall* agregatörü, *DRiP* adlı NFT platformu ve memecoin’lere özel işlem yaptığı 'Moonshot' gibi platformlar, bu genişlemeye örnek. 2025 ikinci çeyrekte Jupiter 38.4 milyon dolar gelir elde etti; bunun %54.5’i sürekli vadeli işlemlerden, %30.8’i ise ultra mod adı verilen rota optimizasyonundan sağlandı. Mobil uygulama 820 bin kez indirildi, aylık aktif portföy kullanıcıları ise 500 binin üzerinde.

Büyüme burada da sınırlı değil. Ağustos 2025’in ortasında başlatılması planlanan ‘Jupiter Lend’, Solana ekosisteminde büyük yer tutan borç verme-alma sektörünü hedefliyor. Bu yeni para piyasası hizmeti, Fluid’in arka uç likidite altyapısı ile entegre çalışacak. Jupiter bu alana 1 milyon doların üzerinde teşvik bütçesi ayırmış durumda. Messari Research’e göre, bu atılım Jupiter’in yalnızca yatay değil, aynı zamanda dikey olarak da genişlediğini ortaya koyuyor.

Jupiter’in nihai vizyonu ise, Web3 dünyasının parçalı yapısını ortadan kaldırmak. 'JupNet' adlı altyapı projesiyle sadece DeFi değil, blokzincirler, cüzdanlar ve kullanıcı kimlikleri arasında birlikte çalışabilirlik sağlanması amaçlanıyor. DOVE ağı, *omnichain ledger* ve kendi egemenliğine sahip kimlik altyapısı(ADI) ile birbirini entegre edecek bu sistem, kullanıcı deneyimini merkezine alan yeni bir yapı vadediyor. Proje şu anda dahili testnet aşamasında ve 2025’in son çeyreğinde genel kullanıma açılması planlanıyor.

Kuruluşundan bu yana sadece bir işlem yönlendirme platformu olan Jupiter, şimdi DeFi'nin tamamına yayılan bir süper uygulama haline geliyor. Platformun ileriye dönük planları arasında, hem tüm blokzincirleri hem de kullanıcı hesaplarını birleştirecek JupNet altyapısını hayata geçirerek, gelecekte “her şeyin agregatörü” olma hedefi yer alıyor. yorum: Jupiter’in bu kapsamlı genişleme vizyonu, onu sadece bir DEX yerine gelecekte dijital finansın merkez oyuncusu haline getirebilir.