Web3 dünyasında tehlike: 'Pump and dump' tuzağına dikkat

Web3 ekosistemi ve kripto para piyasası, uzun süredir *fiyat manipülasyonu* için elverişli bir ortam olarak görülüyor. Bu alandaki en yaygın yöntemlerden biri ise “pump and dump” yani önce fiyatı yapay şekilde artırıp ardından ani satışlarla düşürme stratejisi. Anonimliğin yüksek olduğu ağlar ve 24 saat işlem yapılabilen merkeziyetsiz yapılar, bu tür manipülasyonların önünü açıyor. Bu da yatırımcıları cezbeden yenilikçi blockchain teknolojisinin ardına saklanan zararlı tuzakları daha da tehlikeli hale getiriyor.

Pump and dump genellikle dört aşamadan oluşuyor. İlk olarak, token ön satışları yapılır ve temel hazırlıklar tamamlanır. Ardından sosyal medya ve çevrimiçi topluluklar üzerinden yapılan *yanıltıcı tanıtımlar* ile beklentiler yapay şekilde şişirilir. Üçüncü adımda, organize alımlarla fiyat hızla yukarı çekilir. Son aşamada ise bu operasyonu yöneten ekip, token’ları *nakde çevirerek* piyasadan çıkış yapar. Geriye düşen fiyatlar ve çoğunlukla mağdur yatırımcılar kalır.

Bu tür manipülasyonlar çoğu zaman yasal denetimlerin dışında gerçekleşiyor, bu da sorunu daha karmaşık hale getiriyor. Özellikle regülasyonların, teknoloji gelişimine yeterince hızlı uyum sağlayamaması, suç ağlarının bu açıkları kullanarak *sermaye elde etmesine* neden oluyor. Nitekim 2024 yılının 10’uncu ayında, ABD adli makamları “Token Mirrors Operasyonu” kapsamında yaklaşık 25 milyon dolar (yaklaşık 347 milyar TL) değerinde fona el koyarken, 18 kişiyi birden suçladı. Bu olay tek başına Web3 alanının *daha fazla düzenlemeye ihtiyaç duyduğunu* ortaya koyuyor.

Uzmanlar, yatırımcıları korumanın ilk adımının uyarılarda gizli olduğunu belirtiyor. “Kısa sürede yüksek kazanç” vaatleriyle gönderilen mesajlara karşı dikkatli olunması ve özellikle sosyal medyada viral hale gelen yatırım bilgilerine *şüpheyle yaklaşılması* gerektiğini söylüyor. Çünkü bu içeriklerin birçoğu pump and dump düzeneklerinin parçası olabiliyor.

Kripto paraların yapısı gereği bu tür piyasa manipülasyonlarını tamamen yok etmek zor görünse de, yatırımcının bilinçli davranması olası zararları azaltabilir. Sonuçta, *uyanık kalan yatırımcılar*, bu çarpık döngüyü kırabilecek en güçlü unsuru temsil ediyor.