Bitcoin(BTC) spot ETF'leri manipülasyon aracı mı? Uzmanlar ikiye bölündü

Son dönemde Bitcoin(BTC) spot borsa yatırım fonlarının (ETF) piyasa manipülasyonu için kullanıldığı iddiaları gündeme gelirken, bu durum sektörde büyük ilgi uyandırdı. Bazı analistler, Bitcoin fiyat hareketlerinin belirli gruplar tarafından yapay olarak yönlendirildiğini ve bu süreçte yatırımcıların zarar gördüğünü öne sürüyor.

Teknik analist James Crypto Guru, 10 Ocak’ta takipçilerine yaptığı açıklamada, “Bitcoin’in fiyatı manipüle ediliyor” diyerek ‘spot ETF’lerin yatırımcıları zarara uğratmak için bir araç haline geldiğini’ belirtti. Ona göre, büyük kurumlar hafta sonları veya ABD finans piyasalarının kapalı olduğu zamanlarda Bitcoin fiyatını düşürerek kaldıraçlı pozisyonları tasfiye ediyor ve ardından düşük fiyatlardan yeniden alım yapıyor.

Bu iddiaların doğruluğu konusunda piyasa uzmanları arasında farklı görüşler mevcut. Bazı analistler, büyük varlık yönetim şirketleri ve kurumsal yatırımcıların piyasayı hareket ettirebileceğini ancak bunun uzun vadede sürdürülebilir olmadığını vurguluyor. Türev piyasalarla bağlantılı büyük ölçekli işlemler ani fiyat değişimlerine neden olabilse de, piyasa likiditesi ve yatırımcı stratejilerinin manipülasyonu zorlaştırdığı belirtiliyor.

Bitcoin piyasasındaki manipülasyon iddialarıyla ilgili bir diğer analist Vincent Van Code, bazı büyük yatırımcıların ‘balina sohbet grupları’ aracılığıyla otomatik işlem botlarını ve büyük sermayeleri kullanarak piyasayı bilinçli olarak yönlendirdiğini ileri sürdü. Özellikle Binance’in bu fiyat düşüşlerinde rol oynayabileceğini iddia etti, ancak bu konuda somut bir kanıt bulunmuyor.

Bu bağlamda, piyasa manipülasyonunun yasal olup olmadığı da tartışma konusu. Bitcoin, Ethereum(ETH) ve Ripple(XRP) gibi kripto varlıkların menkul kıymet olarak sınıflandırılmaması nedeniyle kurumsal yatırımcıların büyük ölçekli işlemler yapmasının yasa dışı olmadığı belirtiliyor. Nitekim geleneksel finans piyasalarında da büyük fonların piyasaları etkileyebildiği biliniyor. Morningstar verilerine göre, BlackRock, Vanguard, Fidelity ve Capital Group gibi dev finans kuruluşları, tüm halka açık fonlar ve ETF piyasasının %57’sini kontrol ediyor.

Benzer bir olay, geçen yıl Kasım ayında ABD Teksas Başsavcısı Ken Paxton’ın büyük fon yönetim şirketlerine karşı enerji piyasasını manipüle ettikleri iddiasıyla dava açmasıyla gündeme gelmişti. Ayrıca, geçen Ekim ayında Toronto Dominion(TD) Bankası’nın ABD tahvil piyasasını manipüle ettiği gerekçesiyle 20 milyon dolar ceza aldığı biliniyor.

Ancak kripto para piyasasının, geleneksel varlıklardan farklı olarak, çok daha dalgalı bir yapıya sahip olduğu ve fiyat düşüşlerinin doğrudan manipülasyon olarak değerlendirilmesinin yanıltıcı olabileceği de vurgulanıyor. Uzmanlara göre, Bitcoin şu an toplam kripto piyasasının %64’ünü oluşturuyor ve Bitcoin’de yaşanan fiyat değişiklikleri genellikle altcoin piyasasını da etkiliyor. Bu nedenle, yüksek volatiliteyi doğrudan ‘manipülasyon’ olarak adlandırmak doğru olmayabilir.

Şu anda Bitcoin, 5 Şubat’tan bu yana 95.500 ile 98.000 dolar aralığında işlem görüyor ve yakında büyük bir trend değişimi olabileceği konuşuluyor. Ancak Binance ve Coinbase gibi büyük borsalardaki spot işlem emir defterlerinde yaklaşık 35 milyon dolarlık likiditenin hazır olduğu göz önüne alındığında, büyük ölçekli piyasa manipülasyonunun kısa vadede gerçekleştirilmesinin zor olduğu yorumları yapılıyor.