Robinhood, Arbitrum üzerinde L2 ağı kuruyor: Aligned ile Ethereum doğrulama maliyeti %99 azalıyor

Küresel araştırma kuruluşu Notch Research, yayımladığı son raporda Robinhood başta olmak üzere birçok finans şirketinin *kendi Layer 2(L2) blokzincirlerini* geliştirme girişimlerini ve bu süreçte karşılaştıkları teknik zorlukları ele aldı. Raporda bu zorluklara çözüm olarak ‘Aligned Layer’ adında bütünleşik bir altyapı çözümü önerildi. ZK-Rollup tabanlı bir blokzincir altyapısı oluşturmanın artık kurumsal rekabet açısından *stratejik bir avantaj* haline geldiği belirtilirken, Aligned’ın sunduğu bütünsel altyapının yüksek işlem hacmine sahip servisler için *ideal bir doğrulama sistemi* sunduğu vurgulandı.

Robinhood, haziran ayında Avrupa’daki kullanıcılar için *tokenleştirilmiş hisse senetleri ve ETF’leri* 24 saat boyunca işlemeye açma planını duyurmasının yanı sıra, Arbitrum(ARB) üzerinden kendi L2 ağını kuracağını açıkladı. Bu yol haritası, özellikle ABD dışındaki kullanıcıların sermaye piyasalarına erişimini kolaylaştırmayı ve Web3 içinde *entegre varlık yönetimi* sağlamayı amaçlıyor. Notch Research, bu stratejinin, varlık köprüleme, kişisel saklama ve hizmet akışları üzerinde tam hakimiyet için *zorunlu bir adım* olduğunu aktardı.

Ancak şirketlerin kendi L2 ağlarını kurmaları; doğrulama mekanizması, köprüleme, mutabakat, node işletimi, güvenlik ve regülasyon uyumu gibi birçok alanda uzmanlık gerektiriyor. ZK-Rollup tabanlı L2 çalıştırmak ise, yoğun hesaplama süreçlerinin kanıt olarak sıkıştırılıp Ethereum’a gönderilmesini gerektiriyor. Bu da ‘doğrulama maliyetlerinin’ *hızla artmasına* neden oluyor. Örneğin zk-SNARK tabanlı sistemler işlem başına on binlerce gas, zk-STARK ise yüz binleri bulan gas kullanımı gerektiriyor. Ethereum ağı ise saniyede sınırlı sayıda doğrulamayı destekleyebildiğinden *ölçekte darboğaz* oluşuyor.

Bu sorunu çözmek için geliştirilen doğrulama altyapı firması *Aligned*, yükü ikiye ayırarak dağıtıyor. İlk olarak, birçok doğrulayıcının uzlaştığı sonucu off-chain olarak BLS imzasıyla özetleyip Ethereum’a gönderen bir ‘doğrulama katmanı’ sunuyor. İkinci olarak, birçok ZK kanıtını *özyinelemeli olarak* sıkıştırıp tek kanıta indirgeyen ‘kanıt toplama hizmeti’ sağlıyor. Notch Research'e göre bu yöntem, işlem başına gas ücretlerini %99 oranında düşürebiliyor ve ana ağ üstünde saniyede binlerce işlemin doğrulandığı testlerle *kapsamlı bir ölçeklenebilirlik* sağladığı görülmüş.

Aligned yalnızca doğrulayıcı altyapısı sunmakla kalmayıp, tam entegre bir RaaS(Rollup-as-a-Service) çözümüne dönüşmüş durumda. Platform, Robinhood gibi şirketlerin altyapı mühendisliği zahmetine girmeden Ethereum tabanlı L2’ler oluşturabilmesini sağlıyor. Rust ile geliştirilen modüler istemcisi ‘Ethrex’ sayesinde kullanıcılar, karmaşık ZK sistemlerini bilmeden *kendilerine özel rollup ağları* kurabiliyor. Ayrıca bu yapı, hesap soyutlama ve cüzdan bütünleşmesini içeren ‘Wallet-as-a-Service’ fonksiyonuyla *geliştiriciler için giriş engelini* ciddi biçimde azaltıyor.

Piyasadaki potansiyel kullanım alanları ise oldukça geniş. Aligned’ın çözüm paketi yalnızca DeFi ve reel varlıkların tokenleştirilmesi(RWA) gibi finansal uygulamalara değil, aynı zamanda *kamu hizmetlerine ve dijital kimlik doğrulamaya* kadar uzanıyor. Örneğin Latin Amerika’daki dijital kimlik platformu Sovra, Aligned’a ait ‘Ethrex’ platformunu temel alarak ‘SovraChain’ adlı L2 blokzincirini çalıştırıyor ve milyonlarca kimlik verisini *düşük maliyetle, hızlı şekilde doğrulayabiliyor*. Bu mimari sayesinde SovraChain, Ethereum’un güvenlik seviyesinden ödün vermeden ülke içi yönetişim süreçlerine anlık yanıt verebiliyor.

Şirketlerin genelde Ethereum altyapısını tercih etme nedenleri de oldukça net: küresel geliştirici topluluğu, derin likidite havuzları, stablecoin ekosistemi ve *üst düzey güvenlik ortamı* sayesinde kurumlar için doğal bir tercih oluyor. Diğer yandan, ZK-Rollup çözümleri tahmine dayalı olan Optimistic Rollup’lara kıyasla *daha hızlı mutabakat süreci* sunduğundan, finansal raporlama ve denetim açısından daha kurumsal dostu kabul ediliyor. Aligned tüm bu sistemsel engelleri, düşük maliyetli doğrulama ve entegre geliştirme altyapısıyla aşarak Ethereum’u işletmeler için *finansal arka plan* olarak konumlandırıyor.

Notch Research, Aligned’ın yol haritasının yalnızca bir doğrulama hizmetinden çok daha fazlasını kapsadığını belirtiyor. Şirket, RaaS, meta-doğrulama hizmeti, birlikte çalışabilirlik protokolleri ve cüzdan çözümleri ile komple bir Ethereum merkezli finans ekosistemi sunmaya yönelmiş durumda. Bu strateji, teknolojik olgunluk seviyesini artırırken ekosisteme katılım eşiğini düşürerek; şirketlerin kendi L2’lerini kurmak zorunda kalmadan *Ethereum’un güvenliğinden faydalanmalarını* ve hizmetlerini hızla piyasaya sunabilmelerini mümkün kılıyor.