Vitalik Buterin’den Elon Musk’un X platformuna sert ifade özgürlüğü eleştirisi

Ethereum(ETH) kurucu ortağı Vitalik Buterin, Elon Musk’un sahibi olduğu sosyal medya platformu X'in (eski adıyla Twitter) ifade özgürlüğü konusundaki tutumunu sert bir dille eleştirdi. 24’ünde (yerel saatle) kendi sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada Buterin, X’in ifade özgürlüğünün sembolü olmaktan çıktıktan sonra organize nefret saldırılarının yayıldığı bir ortam haline geldiğini savundu.

Buterin, son zamanlarda platformda özellikle Avrupa’yı hedef alan aşırı eleştirilerin dikkate değer bir şekilde arttığını belirtirken, bu tutumu “sağlıksız ve saldırgan” olarak nitelendirdi. Kendi kişisel deneyiminden yola çıkarak Avrupa’nın bu şekilde yansıtılmasının gerçeği yansıtmadığını ifade eden Buterin, “Bu tür saldırılar yapıcı eleştiriden çok belirli bir bölgeyi temelsizce küçültmeye yönelik kampanyalara dönüşmüş durumda” dedi.

İfade özgürlüğü savunusunun nefret kampanyalarını meşrulaştırmak için kullanılamayacağını vurgulayan Buterin, Musk’a yönelik eleştirilerini şöyle sürdürdü: “X'i küresel ifade özgürlüğü platformu olma hedefiyle yönettiğini söyleyen bir ismin, bu platformu organize nefretin bir aracı haline getirmesi bu değeri doğrudan zedelemektedir.” Ayrıca platformda ‘öfkeyi büyüten içeriklerin’ algoritmalarla daha çok ön plana çıkarıldığına dikkat çeken Buterin, eğer algoritmalar kaçınılmazsa bunların ‘iyi niyeti’ odağa alan şekilde tasarlanması gerektiğini savundu.

Bu açıklamalar, Buterin’in uzun süredir destek verdiği Web3 tabanlı sosyal medya anlayışıyla da doğrudan bağlantılı. Yakın zamanda merkeziyetsiz bir sosyal ağ olan Farcaster, odak noktasını ‘sosyal merkezli’ yapısından çıkararak ‘cüzdan merkezli’ yapıya dönüştürdüğünü duyurmuştu. Buterin daha önce bu projeyi açıkça desteklemişti.

Öte yandan Buterin geçen ay da mesajlaşma uygulamaları Session ve SimpleX’e 128 Ethereum (yaklaşık 4,4 milyon TL) bağışlayarak, gizliliğe ve merkeziyetsiz iletişim altyapılarına verdiği önemi bir kez daha göstermişti. Bu uygulamalar telefon numarası gerekmeden uçtan uca şifreleme sunuyor ve Sybil saldırılarına karşı dirençli yapılarıyla dikkat çekiyor. Buterin, bunun gibi platformların ‘izinsiz kullanım’, ‘metadata gizliliği’ ve ‘saldırılara karşı güvenlik’ gibi konularda daha güvenilir çözümler sunduğunu belirtti.

Son olarak Buterin, X gibi merkezi yapılara dayalı sosyal medya platformlarının ‘kültürel karşıtlığı’ teşvik edebileceğini ve sosyal alanda ifadenin serbestliğini tehdit edebileceğini dile getirdi. Ona göre, bu tür platformlar kontrolsüz nefretin yayılmasına alan açtıkça, toplumda ifade özgürlüğüne karşı tepkilerin büyümesi kaçınılmaz hale gelebilir.

Yorum: Buterin’in eleştirileri sadece X'e yönelik bir çıkış değil; aynı zamanda merkeziyetsizlik, gizlilik, algoritmik içerik yönetimi ve ifade özgürlüğüne dair büyük resmin bir çağrısı niteliğinde. Özellikle Web3 tabanlı iletişim protokollerine artan ilgi, bu tartışmanın geleceğin sosyal medya altyapılarına dair önemli bir yönlendirme içerdiğini gösteriyor.