Vitalik Buterin: Gerçek merkezsizlik için Ethereum daha sade olmalı

Ethereum(ETH) kurucu ortaklarından Vitalik Buterin, Ethereum protokolünün temel değerlerini gerçekleştirebilmek için kullanıcıların sistemi anlama düzeyini artırmanın kritik olduğuna dikkat çekti. Buterin’e göre, teknoloji ne kadar ‘merkezsiz’ olursa olsun, onu yalnızca az sayıda kişi anlayıp yönetebiliyorsa, aslında sistem hâlâ belirli bir uzman grubuna bağımlı kalıyor.

18’inde (yerel saatle) X (eski adıyla Twitter) üzerinden açıklamalarda bulunan Buterin, "Önemli ama yeterince takdir edilmeyen merkezsizlik unsurlarından biri de protokolü tüm yönleriyle anlayabilecek insan sayısını artırmak" diyerek, Ethereum’un bu nedenle daha ‘basit’ bir yapıya sahip olması gerektiğini ifade etti. Ona göre Ethereum mevcut durumda açık kaynaklı kod yapısı ve merkezsiz doğrulayıcı ağı sayesinde ‘güven gerektirmeyen’ (trustlessness) bir altyapıya sahip; ancak sıradan kullanıcıların bunu anlayabilmesi için daha fazla sadeleştirme yapılmalı.

Buterin'in kullandığı ‘trustlessness’ terimi, sistemin herhangi bir merkezi otoriteye ya da geliştiriciye bağlı kalmadan, yalnızca kod aracılığıyla kuralların otomatik olarak çalıştırılabildiği bir yapıya işaret ediyor. Ancak bu protokol aşırı karmaşık hale gelirse, kullanıcılar teknik konulara dahil olamaz ve fiilen belli bir geliştirici topluluğuna güvenmek zorunda kalabilir.

Bu durumun pratikte mümkün olup olmadığının sorulması üzerine Buterin, teknik yetenekler ile kullanıcı anlayışı arasındaki dengede zaman zaman bazı özelliklerden ‘vazgeçmenin’ de gerekebileceğini belirtti. Yani, sisteme sürekli yeni fonksiyonlar eklemektense, daha fazla kişinin sistemi anlayıp kullanabilmesini sağlayacak sadeleştirme çabalarının ‘öncelikli’ olması gerektiğini vurguladı.

Buterin’in bu açıklamaları sadece Ethereum için değil, genel olarak giderek karmaşıklaşan tüm blokzincir ekosistemi için de bir uyarı niteliğinde. Özellikle yeni Layer2 çözümleri ve merkeziyetsiz finans(DeFi) protokollerinin çoğalmasıyla birlikte, ortalama kullanıcının teknik sisteme dahil olmasının zorlaştığı sıkça dile getiriliyor. Sonuç olarak, Buterin 'gerçek merkezsizleşmenin' teknoloji kadar, o teknolojiyi anlayabilen ve kullanabilen bir toplulukla mümkün olabileceğini yeniden hatırlatmış oldu.

Yorum: Ethereum’un kullanıcı odaklı sadeleşme yönündeki olası evrimi, regülasyonlarla uyumdan yeni kullanıcı kazanımına ve merkeziyetsiz uygulamaların yaygınlaştırılmasına kadar pek çok alanı etkileyebilir. Yeni geliştirilen blokzincir projelerinin de karmaşık fonksiyonlar yerine ‘erişilebilirlik’ odağına yönelmesi gerekebilir.