Layer-1 ve Layer-2 rekabeti Dapp ekonomisini dönüştürüyor

CoinEasy’nin son araştırmasına göre, blokzincir sektöründe Layer-1 (L1) ve Layer-2 (L2) arasındaki rekabetin, merkeziyetsiz uygulama (Dapp) ekonomisini kökten değiştirme potansiyeli giderek artıyor. Özellikle L2 çözümleri, operasyonel maliyetleri düşürme ve gelirleri maksimize etme açısından avantajlı bir konuma gelirken, bu durum L1 sistemlerini tehdit eden bir yapı oluşturuyor.

L2 ağları, tek bir blok üreticisi (sequencer) kullanarak işlem ücretlerini düşürme ve maksimum çıkarılabilir değer (MEV) yönetimini daha verimli hale getirme imkânı sunuyor. Buna karşın, L1 ağları ise çok sayıda doğrulayıcı çalıştırmak zorunda olduğundan, yüksek operasyonel maliyetler ve gelir paylaşımı konusunda kısıtlamalarla karşı karşıya kalıyor. Bu durum Solana(SOL) gibi L1 ağlarında daha belirgin hale geliyor. CoinEasy’nin araştırmasına göre, Solana’daki doğrulayıcıların yüksek işletme maliyetleri sebebiyle ağ gelirlerinin büyük bir kısmı doğrulayıcılara gidiyor. Buna karşılık, L2 ağları, tek bir sequencer sayesinde düşük marjlarla bile merkeziyetsiz uygulamalar için daha fazla değer yaratabiliyor.

Bu farklılık, teknolojik ilerlemeler konusunda da etkisini gösteriyor. L2 ağları, yeni özellikleri daha hızlı entegre edebilirken, işlem ücreti paylaşımı, MEV vergilendirme ve öncelik bazlı blok inşası gibi yenilikçi yapıları mümkün kılıyor. Örneğin, Blast gibi L2 projeleri halihazırda işlem ücreti paylaşım modellerini hayata geçirirken, Flashbots’un blok oluşturucu hizmeti, Op-stack tabanlı L2 ağlarında bu süreci kolaylaştırıyor. Bu hızlı yenilik süreci, L1 ağlarında ise daha uzun AR-GE sürelerine ihtiyaç duyulmasıyla tezat oluşturuyor.

Ekonomik açıdan bakıldığında, L1 ve L2 arasındaki farklar daha da belirginleşiyor. L1 ağları, güvenliğini sürdürebilmek için sürekli enflasyon ve yüksek işlem ücretlerine ihtiyaç duyarken, L2 çözümleri güvenliği L1’den devralıp kendi işletme maliyetlerini minimumda tutabiliyor. Örneğin, Ethereum(ETH), yıllık yüzde 2,9 ila 3,6 arasında bir APR sağlasa da, MEV ve işlem ücretleri toplam gelirin yüzde 20’sini oluşturuyor. Bu durum, merkeziyetsiz uygulama geliştiricileri için dezavantajlı bir ortam yaratıyor.

CoinEasy, bu rekabetin Dapp ekonomisinde büyük bir dönüşüm yaratacağını öngörüyor. L2 çözümleri, Dapp’ler için yüksek gelir ve düşük maliyet avantajı sunarken, genel olarak blokzincir altyapısındaki teşvik yapısını yeniden şekillendiriyor. Düzenleyici belirsizliklerin azalması ve kurumsal yatırımcıların sektöre daha fazla dahil olmasıyla birlikte, geliştiricilerin daha fazla değer yaratma odaklı çözümler üretmesi bekleniyor.

Sonuç olarak, L1 ve L2 arasındaki rekabet sadece teknik bir üstünlük yarışı olmanın ötesine geçerek, blokzincir ekonomisinin temel dinamiklerini değiştiren bir faktör haline geliyor. L2 ağlarının operasyonel verimliliği ve hızlı inovasyon yeteneği, merkeziyetsiz uygulama geliştiricileri için cazip bir seçenek oluşturuyor. Bu sayede kripto para piyasasının yeni bir büyüme dalgası yakalaması kuvvetle muhtemel görünüyor.