Tokenlaştırılmış varlıklarda merkezileşme uyarısı: 30 trilyon dolarlık piyasa riske mi giriyor?

Gerçek dünya varlıklarının (RWA) *tokenlaştırılması*, kripto para sektörünün bir sonraki büyüme dalgası olarak görülse de, bu alandaki *merkezileşme riski* giderek daha fazla sorgulanıyor. Kripto borsası MEXC’nin operasyon direktörü Tracy Jin, bu varlıkların devlet düzenlemeleri ve merkezi aracılar tarafından kontrol edildiği sürece bunun sadece mevcut finans sisteminin dijital bir versiyonu olacağını ve *gerçek bir finansal yenilik* anlamına gelmeyeceğini savunuyor.

Cointelegraph’a verdiği yakın tarihli bir röportajda Jin, “Çoğu gerçek dünya varlığı, izinli ya da yarı merkeziyetsiz blokzincirler üzerinde çıkarılıyor,” diyerek, bu yapıların devletler veya aracılar tarafından *varlıkların dondurulması ya da el konulması* gibi müdahalelere açık olabileceğini ifade etti. Özellikle gayrimenkul ya da tahvil gibi fiziksel dayanaklı varlıklarda, yasal düzene olan *bağımlılık* daha da arttığı için, istikrarı düşük ülkelerde *varlık güvenliği* konusu ciddi bir risk haline gelebiliyor.

Bugün itibarıyla tokenlaştırılmış RWA kapsamı hisse senetleri, tahviller, gayrimenkuller, fikri mülkiyet hakları, enerji kaynakları, sanat eserleri, özel krediler, borç ürünleri, itibari para, emtialar ve koleksiyon ürünleri gibi birçok kategoriye yayılmış durumda. Sadece *stablecoinler hariç* tutulduğunda, zincir üzerindeki RWA varlıklarının toplam değeri yaklaşık 19,6 milyar dolar (yaklaşık 28,6 trilyon TL) seviyesinde bulunuyor. Öte yandan, stabil kripto para piyasası da 2024 Aralık itibarıyla 227 milyar dolar (yaklaşık 331 trilyon TL) büyüklüğe ulaşarak RWA segmentindeki *en büyük alan* olmayı sürdürüyor.

Piyasa araştırma şirketi Tren Finance’in Citibank, Standard Chartered ve McKinsey & Company gibi kurumlara dayandırdığı tahminlere göre, RWA piyasasının 2030 yılına kadar *en fazla 30 trilyon dolar* (yaklaşık 4 katrilyon 380 trilyon TL) büyüklüğe ulaşabileceği belirtiliyor. McKinsey bu konuda daha temkinli bir yaklaşım sergileyerek 2 ila 4 trilyon dolar arası bir tahminde bulunsa da, Standard Chartered ve Polygon gibi oyuncular 30 trilyon dolar seviyesini olası görüyor.

Tüm bu büyüme potansiyeline rağmen, tokenlaştırılmış varlık ekosisteminde *merkezi yapıların doğurabileceği problemler* de göz ardı edilmiyor. Hukuksal belirsizlik, siber saldırılara açık olma, *likidite sıkışıklığı* ve hatta otoritelerce *doğrudan el koyma riski*, sektörün geleceğinde kritik sorular doğuruyor. Bu durum, RWA’ların gerçekten merkeziyetsiz altyapılarla birleşip birleşemeyeceği ve *finansın geleceğine* ne ölçüde yön verebileceği konusunu daha da tartışmalı hale getiriyor.