Vitalik Buterin: Ethereum uygulamaları güçlü bir toplumsal felsefe ile inşa edilmeli

Ethereum(ETH) kurucu ortağı Vitalik Buterin, Ethereum ekosisteminin temel değerlerinin altyapıdan çok uygulama katmanında öne çıktığını vurguladı.

Buterin, 12 Nisan’da sosyal medya platformu Warpcast üzerinden yaptığı paylaşımda, Ethereum’un büyümeye devam edebilmesi için platform üzerine inşa edilen merkeziyetsiz uygulamaların daha güçlü bir ‘toplumsal felsefeye’ sahip olması gerektiğini ifade etti. Özellikle uygulamaların yaklaşık %80’inin belirli amaçlara hizmet etmek için tasarlandığını belirten Buterin, geliştiricilerin felsefelerinin uygulamaların nihai şeklini büyük ölçüde etkilediğinin altını çizdi. Bu nedenle uygulamaların, sağlam bir değerler setiyle inşa edilmesi gerektiğini savundu.

Uygulama katmanının temel altyapıdan farklı olarak geliştiricilerin Ethereum’un kimliğini ve misyonunu doğrudan yansıttıkları alan olduğuna dikkat çeken Buterin, bu katmanın platformun merkeziyetsizlik ve kullanıcı koruması gibi temel değerleri ne ölçüde somutlaştırdığına göre tamamen farklı şekillerde ortaya çıkabileceğini belirtti.

Toplumsal felsefenin etkisini genel programlama dilleriyle kıyaslayan Buterin, “Örneğin, C++ gibi genel amaçlı bir dil için kurucunun otoriter ya da ırkçı olması bile, dilin yapısını veya işlevselliğini çok fazla etkilemez” dedi. Ancak Ethereum’un birinci katman yapısının tamamen tarafsız bir araç olmadığını, toplumsal felsefeden kısmen etkilendiğini savundu.

Bu durumu destekleyen örnekler arasında Ethereum’un iş ispatı (Proof of Work – PoW) modelinden hisse ispatı (Proof of Stake – PoS) modeline geçişi, hafif istemciler (light client) ve hesap soyutlama (account abstraction) gibi özelliklerin eklenmesi yer aldı. Buterin bu değişikliklerin, eğer geliştiriciler merkeziyetsizlik değerine inanmasaydı, hayata geçirilmeyeceğinin altını çizdi. Ethereum’un hem genel bir protokol hem de felsefe ve değerleri somutlaştıran bir araç olduğunu belirtti.

Buterin, sağlıklı bir toplumsal felsefeyle geliştirilmiş uygulamalar arasında Railgun gizlilik protokolü, Web3 tabanlı sosyal medya platformu Farcaster, merkeziyetsiz tahmin piyasası Polymarket ve gizlilik odaklı mesajlaşma uygulaması Signal’i örnek gösterdi. Bu uygulamaların varsayılan yapılandırmalarının ‘doğru yöne çalışacak şekilde’ tasarlandığını söyleyerek, özellikle Farcaster ve Signal’e olumlu yaklaşımını dile getirdi.

Öte yandan Buterin, memecoin oluşturma platformu Pump.fun, çöken Terra(LUNA) ekosistemi ve iflas eden kripto para borsası FTX’i olumsuz örnek olarak gösterdi. Bu farkların temelinde ise geliştiricilerin nelere inandığı ve nasıl bir dünya kurmak istediklerinin yattığını belirtti.