Vietnam'da stablecoin ile gölge finans yükseliyor: Dijital dolar halkın tercihi oldu

Vietnam’da kripto para kullanımında lider ülkelerden biri olarak öne çıkarken, yerel kullanıcıların *stablecoin*’ler aracılığıyla resmi finans sisteminin dışında kendi kendine işleyen bir finansal yapı oluşturduğu ortaya çıktı. 24’ünde (yerel saatle), Tokenpost’a göre Tiger Research tarafından yayınlanan bir rapor, bu eğilimin hem günlük işlemlerde hem de uluslararası para transferlerinde geniş çapta benimsendiğini gösteriyor.

Rapora göre Vietnamlı kullanıcılar, stablecoin’leri alışveriş, para gönderme ve varlık saklama amaçlı kullanarak ‘gölge finans’ olarak tanımlanan, düzenlemelerin dışında kalan yeni bir finansal ekosistem meydana getirmiş durumda. Bu durum, ülkedeki kripto yasalarının hâlâ yetersiz olmasına rağmen halkın kripto temelli çözümlere hızla yöneldiğini gösteriyor.

Tiger Research’ün analizine göre, kullanıcılar Binance’in P2P platformu üzerinden stablecoin alım satımı yapıyor, Telegram gibi mesajlaşma uygulamalarında OTC (tezgah üstü) işlemler gerçekleştiriyor ve kişisel saklama cüzdanları arasında doğrudan transferlerle günlük işlemlerini sürdürüyor. Bu yaygın kullanım, stablecoin’lerin yalnızca bir döviz alternatifi değil, aynı zamanda likidite yönetiminde etkin bir stratejiye dönüştüğünü gösteriyor.

Vietnam’daki kripto kullanıcıları için Tether(USDT) gibi stablecoin’ler, ‘*dijital güvenli liman varlıkları*’ olarak görülüyor. 2024 yılı ortalamalarına göre, USDT’nin piyasa fiyatı resmi döviz kuru olan VND/USD’nin %3.35 üzerinde primli işlem görüyor. Bu durum, yatırımcıların stablecoin’leri piyasa dalgalanmalarına karşı koruyucu bir yatırım aracı olarak değerlendirdiğini ortaya koyuyor.

Raporda stablecoin’lerin sınır ötesi para transferlerinde de yoğun olarak kullanıldığına dikkat çekiliyor. Vietnam’da yıllık yabancı ülkelerden gelen para transferlerinin %7.8’i stablecoin’ler üzerinden gerçekleşiyor. Bu kullanım oranı, stablecoin’lerin SWIFT veya Western Union gibi geleneksel yöntemlere kıyasla daha ucuz ve hızlı bir alternatif olduğunu kanıtlıyor. Bazı uzmanlara göre bu eğilim, kayıt dışı nakit sistemi alışkanlıklarının *dijital versiyonu* olarak değerlendirilebilir.

Bununla birlikte Vietnamlıların stablecoin’leri bir ‘değer saklama aracı’ olarak da benimsemesi dikkat çekici. Özellikle altın ve ABD doları gibi geleneksel güvenli liman tercihlerinin yanında stablecoin’lerin de tercih edilmeye başlaması, dijital dolara olan güvenin giderek arttığını gösteriyor. Altın fiyatlarının yükseldiği bir dönemde bile stablecoin’lerin bu kadar yoğun kullanılmaya devam etmesi, Vietnam’daki yatırımcıların bu varlıkları uzun vadeli finansal koruma için benimsediğini ortaya koyuyor.

Ancak bu hızlı kullanıcı adaptasyonuna rağmen, Vietnam hükümetinin düzenleyici yaklaşımı hala yavaş ve eksik. Tiger Research, Vietnam’ın bölge ülkeleri olan Singapur, Tayland ve Filipinler’in düzenleyici adımlarından ilham alarak daha kapsamlı ve kullanıcı odaklı bir yasal çerçeve geliştirmesi gerektiğini belirtiyor. Singapur, stablecoin’ler için 1:1 rezerv zorunluluğu gibi sıkı düzenlemeler getirirken; Tayland, devlet tahvillerine dayalı baht cinsinden stablecoin testleri yürütüyor. Filipinler ise sınır ötesi transferler için stablecoin uygulamalarını araştırıyor.

Bu nedenle Tiger Research, Vietnam hükümetinin tabandan gelen kullanıcı davranışlarına yanıt verecek şekilde ‘aşağıdan yukarıya’ bir regülasyon modelini benimsemesini öneriyor. OTC aracılar için lisanslama, KYC doğrulamasına dayalı P2P işlem kontrolleri ve belirli alanlarda ‘düzenleyici kum havuzları’ kurulması gibi yöntemlerle piyasanın serbest gelişimi ile yasa koyucuların kontrolü arasında denge sağlanabileceği vurgulanıyor.

Sonuç olarak rapor, Vietnamlı kullanıcıların oluşturduğu stablecoin merkezli finansal sistemin, ülkenin geleneksel bankacılık altyapısına rasyonel bir alternatif oluşturduğunu öne çıkarıyor. Bu nedenle düzenleyiciler, yalnızca yasal belirsizlikleri gerekçe göstererek bu sistemi yasaklama eğiliminden uzak durmalı; bunun yerine net ve uygulanabilir kurallarla kullanıcı merkezli kripto piyasalarını sistem içine entegre etme yolunu tercih etmelidir. Bu yaklaşımın benimsenmesi, Vietnam’ın Güneydoğu Asya’nın dijital varlık yönetimi alanında lider konumuna yükselmesi için bir fırsat sağlayabilir.