Türkiye'den kripto cüzdanlara erişimi kısıtlayan yasa tasarısı

Türkiye kripto cüzdanlara erişimi sınırlayan yasa hazırlığında

Türkiye, kara para aklama ve dolandırıcılıkla mücadeleyi hedefleyen yeni bir düzenlemeye hazırlanıyor. 2024’ün 24’ünde yerel basında yer alan haberlere göre, Türkiye Mali Suçları Araştırma Kurulu(MASAK) hakkında hazırlanan yasa tasarısı kapsamında kurumun yetkileri genişletiliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte MASAK, suçla bağlantılı bulunan *banka hesapları ve kripto para cüzdanlarına* doğrudan erişim kısıtlaması getirebilecek ve bu hesapları dondurabilecek.

Bu adım, Türkiye’nin Haziran ayında Mali Eylem Görev Gücü(FATF) “gri listesi”nden çıkarılmasının ardından, uluslararası kara para aklamayla mücadele standartlarına tam uyum çabasının bir parçası olarak değerlendiriliyor. FATF uzun süredir üyelerine sıkı düzenlemeler uygulaması çağrısında bulunuyordu. Türkiye’nin attığı bu son adımın da bu çağrılarla uyumlu olduğu belirtiliyor.

Yasa tasarısının kabul edilmesi halinde MASAK; suç kapsamında değerlendirilen *kripto para cüzdan adreslerini bloke etme, mobil bankacılık işlemlerini geçici olarak durdurma* ve belirli bir tutarın üzerindeki para transferlerine kısıtlama getirme yetkisine sahip olacak. Özellikle “emanet hesap” ya da halk arasında “başkasına ait hesap” olarak bilinen yöntemler de yasa kapsamındaki hedefler arasında. Bu yöntem, genellikle suç örgütlerinin vatandaşlardan hesap kiralayarak yasa dışı bahis ve para transferlerinde kullandıkları bir teknik olarak öne çıkıyor. Türkiye, bu uygulamayı yüksek riskli bir sorun olarak tanımlıyor.

Kripto para işlemleri Türkiye’de hâlâ yasal olsa da son dönemde artan biçimde *dijital varlık hizmetlerine yönelik denetim* sıkılaştırılıyor. Temmuz ayında, PancakeSwap(CAKE) gibi lisanssız platformlara erişim engellenmişti.

Benzer adımlar daha önce Hindistan, Nijerya, Vietnam ve Tayland gibi ülkelerde de atılmıştı. Kasım 2023’te Hindistan, yaklaşık 450 bin *sahte banka hesabını* kara para aklama ve siber suç bağlantıları nedeniyle dondurdu. Nijerya da 2024’ün başında yüklü miktarda şüpheli döviz işlemleri tespit edilen yüzlerce hesaba müdahale etti. Vietnam ise Eylül ayında biyometrik doğrulama sürecini tamamlamayan yaklaşık 86 milyon hesabı geçici olarak kapattı.

Tayland ise 2024 itibarıyla yaklaşık 3 milyon banka hesabını suç şüphesiyle dondurdu, günlük havale limitini 1.300 ila 5.500 dolar arasında sınırlandırdı ve yabancıların hesap açmasına da yeni şartlar getirdi. Bu kararların ardında *kripto para bağlantılı dolandırıcılıklar ve çağrı merkezi sahtekârlıklarının yayılması* olduğu belirtilse de, bazı kesimler bu düzenlemelerin bireylerin finansal özgürlüğünü tehdit edebileceği yönünde "yorum" yapıyor.

Türkiye’nin yeni yasa hamlesi, mali şeffaflık ve uluslararası uyuma katkı sağlayacak gibi görünse de, *kripto para sektörü* ve finans çevrelerinin *bireysel mülkiyet hakları* ve denetim çerçevesi açısından nasıl tepki vereceği yakından izleniyor. Henüz yasanın ne zaman yürürlüğe gireceğine dair resmi bir açıklama yapılmadı ancak sektörün bu olası düzenlemelere karşı hazırlık yapması bekleniyor.