Afrika'da stablecoin devrimi: Nijerya'da 22 milyar dolarlık işlem hacmi

Nairobi’de serbest çalışan Amina, bir salı sabahı Almanya’nın Berlin kentindeki müşterisine USD Coin(USDC) ile fatura gönderiyor. Öğleden önce cüzdanına *stablecoin* ulaşıyor ve dakikalar içinde mobil para hizmeti M-Pesa üzerinden nakde çeviriyor. Bir zamanlar deneysel sayılan bu yöntem, bugün onun için sıradan bir hale gelmiş durumda. Bu dönüşümde *stablecoin* ile mobil parayı bağlayan Kotani Pay gibi hizmetlerin etkisi büyük.

Kıtanın öbür ucunda, Nijerya’nın Lagos kentinde perakende işi yapan Chinedu, Tether(USDT) kullanarak işletme sermayesini yönetiyor. “Dijital dolar” tutarak naira para biriminin oynaklığından bağımsız hareket edebiliyor ve ithal ürünlerini istikrarlı şekilde tedarik ediyor. Bu durum, yalnızca Lagos’a özgü değil. *2023 Temmuz’dan 2024 Haziran’a kadar Nijerya’da gerçekleşen stablecoin işlemleri yaklaşık 22 milyar dolara ulaştı* ve bu rakam Sahra Altı Afrika’nın açık ara en büyük hacmini temsil ediyor.

Stablecoin kullanımının bu denli yaygınlaşmasının temelinde *ekonomik gerekçeler* yatıyor. Geleneksel uluslararası para transferlerinde işlem ücretleri hâlâ ortalama %8,45 (2024 3. çeyrek) seviyesinde. Buna karşılık, dijital hizmetler bu maliyeti %4 civarına düşürüyor. Üstelik stablecoin gibi araçlar ve güvenilir nakit çıkışı sağlayan hizmetler sayesinde, *özellikle 200 ila 1.000 dolar arası transferlerde* bu fark daha da hissedilir hale geliyor. Bu tutarlar, birçok Afrika ülkesinde aile geçimini ve küçük ölçekli girişimleri ayakta tutan başlıca kaynaklar arasında yer alıyor.

Her ülkede detaylar değişse de temel dinamik ortak: Enflasyon, döviz kontrolleri ve dünyadaki en yüksek havale giderleriyle mücadele eden milyonlarca Afrikalı, artık yalnızca bir akıllı telefonla *değer saklama ve para transferi* çözümlerine erişebiliyor. Bu sayede stablecoin’ler, tasarruf aracı, ödeme yöntemi ve ticaret çözümü olarak *günlük finansal rutinlerin* bir parçası haline geldi.

Ancak bazı engeller hâlâ geçerliliğini koruyor. *Rezerv güvenilirliği, dolandırıcılık riski ve düzenleyici belirsizlikler* dikkatle takip edilen başlıca konular. Özellikle yerel otoritelerin stablecoin’leri yasal çerçeveye nasıl ve ne zaman entegre edeceği belli değil. Tüm bu soru işaretlerine rağmen, birçok Afrika kentinde stablecoin’ler artık geleceğin değil, *bugünün finansal yaşamının* bir gerçeği haline gelmiş durumda.