Ethereum(ETH) Fusaka yükseltmesi Sepolia test ağında başarıyla uygulandı

Ethereum(ETH)'un yeni nesil yükseltmesi ‘Fusaka’, Sepolia test ağına başarıyla uygulandı. 1 Ekim’de Holesky test ağındaki ilk aşamanın ardından gerçekleşen bu güncelleme, toplam üç aşamadan oluşan sürecin ikinci adımı olarak dikkat çekiyor. Yakında Hoodi test ağı ve ana ağ üzerinde uygulanması beklenen bu aşama, *Ethereum’un ölçeklenebilirliği ve işlem kapasitesi* açısından önemli bir teknik mihenk taşı olarak değerlendiriliyor.

Sepolia test ağına getirilen bu ikinci aşamada, özellikle daha fazla veriyi işleyebilmek adına blok gaz limiti 60 milyon seviyesine yükseltildi. Aynı zamanda, yeni veri erişilebilirlik sisteminin gerçek ortamda test edilmesine de odaklanıldı. Bu adım, daha karmaşık akıllı kontratların ve yüksek hacimli işlemlerin sorunsuz yürütülmesini sağlarken, tüm ağın bu yoğunluğu stabil şekilde kaldırabileceğini doğrulamayı amaçlıyor.

Consensys bünyesindeki Besu istemcisinde çalışan protokol mühendisi Gabriel Trintinalia, “60 milyon gaz bloklarını kararlılıkla yönetebilmek için istemci ekipleri *güçlü mühendislik süreci* yürüttü” dedi.

Blok boyutunun büyümesiyle birlikte düğümler daha fazla veriyi saklayıp işler hale geliyor. Bu nedenle yeni bir yöntem olan *Peer veri erişilebilirlik örneklemesi (PeerDAS)* de eş zamanlı olarak devreye alındı. Bu teknik, blok üreticilerinin verinin tamamını indirmesi yerine, ağı oluşturan çeşitli düğümlerden rastgele küçük parçaları örnekleyerek doğrulama yapmasına olanak tanıyor. Böylece hem *hız* hem *ölçeklenebilirlik* artırılırken, *merkezsiz yapı* da korunmuş oluyor.

Consensys'in bir diğer istemcisi olan Teku'da görev yapan protokol mühendisi Paul Harris ise, “PeerDAS sayesinde doğrulayıcıların artık tüm veriyi saklama zorunluluğu kalmıyor, bu da düğüm işletme yükünü *önemli ölçüde azaltacak*” dedi. Ayrıca Fusaka'nın “mevcut sınırlamaları aşarak daha büyük bir ölçeklenebilirlik sağlayan kilit bir teknoloji geçişi” olduğunu vurguladı.

Fusaka yükseltmesi, bu yılın ilk yarısında gerçekleştirilen büyük çaplı Pectra güncellemesini takip ediyor. Ethereum Vakfı, 26 Eylül’de yaptığı duyuruyla Fusaka test ağı takvimini açıklamış, son test ağ uygulamasının 28 Ekim’de Hoodi üzerinde yapılacağını bildirmişti. Ana ağ entegrasyonunun ise Aralık ayında gerçekleşmesi bekleniyor.

Ethereum, 2015’in Temmuz ayında ana ağı hayata geçirdiğinden bu yana birçok büyük yapısal yükseltmeye sahne oldu. Son olarak 7 Mayıs’ta uygulanan Pectra yükseltmesiyle birlikte, dış sahipli hesapların birer akıllı kontrat gibi çalışması ve gaz ücretlerinin ETH dışındaki token’larla ödenmesine olanak sağlandı. Ayrıca doğrulayıcıların minimum stake miktarı 32 ETH’den 2.048 ETH’ye çıkarıldı ve blok başına izin verilen veri parçası (data blob) sayısı da artırıldı.

Bunun öncesinde, 13 Mart'ta uygulanan Dencun yükseltmesi ise Ethereum ağı üzerindeki gaz ücretlerini %95'e kadar düşürerek etkileyici bir performans sağladı. Bu yükseltme, proto-danksharding adı verilen yeni bir yapıyla, Layer 2 ölçeklenebilirlik çözümlerine olan desteği güçlendirdi.

Fusaka, Dencun ve Pectra'nın ardından gelen bir sonraki büyük teknik yükseltme olarak, *Ethereum’un işlem kapasitesini ve performansını artırmaya doğrudan odaklanan teknolojik bir ilerleme* olarak öne çıkıyor. Sektör, bu güncellemeyle birlikte Ethereum’un önümüzdeki yıllarda rekabet gücünü koruması için gerekli zemini oluşturacağı görüşünde birleşiyor.