2025’te kripto para türev işlemleri rekor kırarken, Binance başı çekti
2025 yılında kripto para türev piyasaları, yaklaşık 85,7 trilyon dolar (yaklaşık 1 kentilyon 2.370 trilyon TL) işlem hacmiyle tarihi bir zirveye ulaştı. Bu büyümeyle birlikte, Binance başta olmak üzere birkaç merkezi borsa, piyasadaki egemenliğini daha da güçlendirdi.
24’ünde (yerel saatle) CoinGlass tarafından yayımlanan yıllık rapora göre, 2025 boyunca türev ürünlerde günlük ortalama hacim yaklaşık 264,5 milyar dolar (yaklaşık 382 trilyon TL) oldu. Yılın başlarında likidite sıkıntıları nedeniyle işlem hacimleri düşük seyretti. Ancak yılın sonuna doğru piyasa güveninin artmasıyla işlem hacmi yeniden yükselişe geçti. Özellikle 10 Ekim’de günlük hacim 748 milyar dolara (yaklaşık 1.080 trilyon TL) ulaşarak yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Binance, pazarın %29’unu elinde tutarak liderliğini korudu
2025’te kripto türev piyasasındaki rekabet daha da daraldı. Binance, yıllık toplam işlem hacminin %29’unu oluşturan 25,09 trilyon dolarlık (yaklaşık 3.626 trilyon TL) hacimle lider konumunu pekiştirdi. Onu OKX, Bybit ve Bitget takip etti. Bu dört borsa birlikte piyasanın %62’sinden fazlasını elinde bulundururken, daha küçük borsaların payı oldukça sınırlı kaldı ve düşük likiditeli kaldı.
CoinGlass, bu durumu “kripto türev piyasalarının artık katı bir şekilde tabakalaşmış bir oligopol yapıya dönüştüğü” şeklinde yorumladı. Bu yapı, yüksek verim sunarken sistemsel riskleri de beraberinde getiriyor şeklinde 'yorum' yapılabilir.
Rekor kıran açık pozisyonlar, yıl sonunda dalgalandı
Türev piyasalarındaki kaldıraç yoğunluğunu gösteren açık pozisyonlar (Open Interest) da oldukça oynak bir seyre sahipti. İlk çeyrekte yaşanan büyük çaplı kaldıracın azaltılması süreciyle OI 87 milyar dolara (125 trilyon TL) kadar geriledi. Ancak yıl ortasından itibaren toparlanmaya başlayan rakam, Ekim başında 235,9 milyar dolarla (yaklaşık 341 trilyon TL) yılın zirvesine çıktı. Yine de son çeyrekte yaşanan ani piyasa düşüşüyle yaklaşık 70 milyar dolarlık (101 trilyon TL) bir düşüş yaşandı. Buna rağmen yıl sonu itibarıyla OI, yılbaşına göre %17 artış göstermiş durumda.
Binance, günlük ortalama OI hacminin %28’ini oluşturarak kaldıraç işlemlerinde de liderliğini sürdürdü. Ayrıca, piyasadaki ilk beş borsa toplam açık pozisyonların %80’inden fazlasını elinde tutuyor.
Kullanıcı varlıkları ve likidite de dört büyük borsada toplandı
Likidite ve kullanıcı varlıklarının saklanmasında da benzer bir yoğunlaşma yaşandı. Bitcoin(BTC) emir derinliğinde Binance en üst sırada yer aldı. Kurumsal işlemlerde ise OKX 2. sırayı korudu. Özellikle kullanıcı varlıklarının muhafazasında Binance, %72’lik pay ile dikkat çekti. Piyasa yoğunluğunu ölçen Herfindahl-Hirschman endeksi (HHI) 5.352 olarak ölçüldü. Bu değer, piyasada ‘aşırı yoğunlaşma’ bulunduğuna işaret ediyor.
Ekim’deki ticaret savaşı paniği, bir günde 198 milyar dolarlık likidasyona yol açtı
Yıl boyunca toplam likidasyon hacmi yaklaşık 150 milyar dolar (216 trilyon TL) oldu ve çoğunluğu olağan piyasa dalgalanmaları içerisinde gerçekleşti. Fakat 10-11 Ekim tarihlerinde ABD’nin Çin’e yeni gümrük vergileri açıklaması, piyasada sert bir satış dalgasını tetikledi ve bir günde 19 milyar dolarlık (274 trilyon TL) likidasyona neden oldu. Aşırı kaldıraç kullanımı, alım pozisyonlarının yoğunluğu ve zayıf otomatik tasfiye sistemlerinin birleşimiyle volatilite doruk yaptı.
Bitcoin(BTC) ve Ethereum(ETH) gibi büyük kripto paralar daha ılımlı fiyat düzeltmeleri yaşarken, düşük piyasa değerine sahip altcoin’ler sert kayıplar gördü ve ciddi zararlar oluştu.
‘yorum’: Türev piyasalarının büyümesiyle birlikte büyük oyuncuların elindeki güç daha da artarken, olası regülasyonlar veya teknik sorunlar ciddi sarsıntılara yol açabilir. Riskin dengeli dağıtılması, 2026’da yatırım stratejilerinde öncelikli konulardan biri haline gelebilir.
Yorum 0