Vitalik Buterin'den Ethereum(ETH) için devrim niteliğinde gaz sınırı planı

Ethereum(ETH) kurucu ortağı Vitalik Buterin, önemli bir sosyal medya paylaşımıyla Layer-1 gaz sınırını 10 ila 100 kat artırmayı hedefleyen *iddialı* bir planı duyurdu. Bu girişim, Ethereum'un *ölçeklenebilirliğini* kökten artırabilecek potansiyele sahip. Eğer hayata geçirilirse, ağ üzerindeki işlem kapasitesini ciddi şekilde artırarak daha hızlı işlem süreleri ve daha düşük ücretler sunabilir.

Buterin, 24’ünde sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, *Succinct Labs* tarafından geliştirilen teknolojik bir atılımı işaret ederek, Ethereum Layer-1 üzerindeki gaz sınırını artırma planını kamuoyuna açıkladı. Plana göre daha yüksek gaz sınırı, Layer-2 çözümlerinin büyümesini desteklerken, sansür riski gibi merkeziyetsizlik karşıtı tehditleri de azaltabilir. Aynı zamanda, sıfır bilgi kanıtları (zero-knowledge proof) ile çalışan uygulamaların ağın ana katmanında yer almasının da önünü açabilir.

Buterin ayrıca, Succinct Labs'tan Uma Roy ve ekibini geliştirdikleri SP1 Hypercube adlı bir sıfır bilgi sanal makinesi (zkVM) demosu için tebrik etti. Bu zkVM, Ethereum bloklarının %90’ını sadece 12 saniyede doğrulayabiliyor. Bu da, gerçek zamanlı işlemler için önemli bir altyapı avantajı sunuyor. Buterin bu gelişmeyi “gerçekten *etkileyici*” olarak nitelendirdi ancak sistemin geliştirilmesi gereken noktaları olduğunu da vurguladı. En zorlu koşullarda bile çalışabilirlik, tam resmi doğrulama (formal verification) ve enerji tüketiminin 100kW seviyesinden 10kW’a indirilmesi gerektiğini ifade etti.

Y-Charts verilerine göre, Ethereum ağının mevcut gaz sınırı şu anda 35.99 milyonda bulunuyor. Bu seviye, bir önceki günkü 35.98 milyona göre küçük bir artışı temsil etse de, uzmanlara göre bu artış *ölçeklenebilirliğe* yönelik umut verici bir adım olarak yorumlanıyor.

Buterin’in planladığı gaz limiti artışının Ethereum ağına potansiyel etkileri şöyle özetlenebilir:

- İşlem hızı artışı ve işlem ücretlerinde önemli azalma

- Layer-2 rollup'lar ve zk-proof sistemler için daha fazla işlem alanı

- Blok başına daha fazla doğrulayıcıya izin verilmesiyle sansür riskinde azalma

- Katılım maliyetlerinin düşmesiyle birlikte artan *merkeziyetsizlik*

Henüz çözülmesi gereken teknik zorluklar bulunsa da —örneğin, kanıt sistemlerinin daha da olgunlaşması ve enerji verimliliği iyileştirmeleri gibi— Succinct Labs’ın gerçek zamanlı doğrulama girişimleri ile Buterin’in ileriye dönük vizyonu, Ethereum topluluğunda *büyük beklentiler* yaratıyor.