Arnavutluk, AI tabanlı ilk sanal bakan Diella'yı görevlendirdi

Arnavutluk hükümeti, yapay zeka(AI) tabanlı sanal danışmanı 'Diella'yı resmi olarak kabineye atayarak dünyada bir ilke imza attı ve *AI siyasetçileri* çağını resmen başlattı. Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, 11’inde (yerel saatle) iktidardaki Sosyalist Parti’nin kongresinde yaptığı konuşmada, Diella’yı *"fiziksel olarak var olmayan ilk bakan"* ve *"yolsuzluğu kökten ortadan kaldırma misyonuyla görevlendirilmiş bir AI bakan"* olarak tanıttı.

Diella’nın ana görevi, *devletin özel sektörden ürün ve hizmet alımıyla ilgili tüm süreci denetlemek*. Bu adımın, Arnavutluk’ta on yıllardır süren kamu ihalesi skandallarını önlemeyi amaçladığı düşünülüyor. Hükümet, yapay zeka sayesinde daha yüksek şeffaflık sağlamayı ve insan müdahalesini asgariye indirerek kamu fonlarında oluşabilecek yolsuzluk riskini azaltmayı hedefliyor.

Diella aslında, hükümetin dijital yönetim platformu e-Arnavutluk üzerinden hizmet veren *sesli komut tabanlı bir sanal asistan* olarak geliştirilmişti. Bu sistem, sürücü belgesi başvurularından emeklilik kayıtlarına, mahkeme belgelerinin teslimine kadar çok sayıda bürokratik işlemde vatandaşlara destek sunuyor ve elektronik kimlik doğrulama yoluyla belge düzenleme imkânı sağlıyordu. Hükümet yetkilileri, Diella’nın AI özelliklerinin bu süreçte zaten yeterince test edildiğini ve bu temele dayanarak kabine düzeyinde görev verilme kararı alındığını belirtti.

‘Güneş’ anlamına gelen Diella isminin de ima ettiği gibi, Arnavutluk yönetimi bu sanal bakanın şeffaflık ve adalet değerlerini temsil ederek yolsuzlukla özdeşleşmiş karanlık yapıları aydınlatacak *sembolik bir figür* haline gelmesini bekliyor. Romanya ve Estonya gibi ülkelerde dijital yönetim hız kazanırken, Arnavutluk’un AI bakan ataması, kamu hizmetlerinde otomasyonu aşarak *yapay zekanın siyasi karar alma süreçlerine doğrudan dahil olduğu ilk örneklerden biri* olarak tarihe geçebilir.