Virtuals Protocol, yapay zeka ajan ekonomisinde devrim yaratıyor

Messari Research, 24’ünde yayımladığı son raporda, Virtuals Protocol’ün otonom yapay zeka ajanları merkezinde şekillenen bir zincir üstü ekosistem kurduğunu ve blokzincir tabanlı *ajan ekonomisinin* hızla gerçeklik kazandığını belirtti.

Virtuals Protocol, otonom çalışan yapay zeka teknolojilerinin gerçek dünya uygulamalarına öncülük ediyor. Bu sistem, dijital ajanların bağımsız şekilde işlev göstermesini ve birbirleriyle etkileşim kurmasını sağlayan sofistike bir yazılım altyapısına dayanıyor. Temel bileşeni olan Agent Commerce Protocol(ACP), ajanların *iş birliği*, *ticaret* ve *doğrulama* süreçlerini gerçekleştirmesi için dört aşamalı bir akıllı sözleşme yapısı sunuyor: talep, müzakere, işlem ve değerlendirme. ACP, Ethereum(ETH) katman-2 ve Solana(SOL) ağları üzerinde çalışarak hem zincirler arası *uyumluluk*, hem de *şeffaflık* sağlıyor. Sistemde yer alan itibar mekanizması, ajanlar arasındaki güven temelli işleyişi güçlendiriyor.

Rapora göre, Virtuals Protocol’ün sunduğu bu çözüm, klasik yapay zeka sistemlerinin *pasiflik* sınırlamasını aşarak kendisini öne çıkarıyor. Örneğin, ChatGPT gibi büyük dil modelleri yalnızca komut ve yanıt temelli çalışırken, Virtuals üzerinde geliştirilen otonom ajanlar API çağrısı yapabilme, otomatik karar alma ve bağlamı güncelleyebilme gibi *uygulama yetisine* sahip. Bu sayede müşteri hizmetlerinden pazar analizine, zincir üstü stratejilerin otomatik icrasına kadar pek çok alanda kullanılmaları mümkün hale geliyor.

Ajan karar mekanizmasını daha da geliştirmek amacıyla sistemde Agentic Framework(GAME) adlı teknolojik bir yapı da kullanılıyor. Bu modüler planlama motoru; görev üretimiyle ilgili üst seviyedeki hedefleri oluşturan bölümü ve bu hedefleri uygulayan alt modülleri ayırarak, dinamik web3 ortamlarında daha güvenilir ajan davranışı sağlıyor. GAME, aynı zamanda sosyal medya üzerinde kullanıcılarla *gerçek zamanlı etkileşimi* mümkün kılarak, ajanın içerik üretimi ya da kullanıcı yanıtı gibi işlemleri otomatik gerçekleştirebilmesini sağlıyor.

Bu teknolojik ilerlemeler piyasa rakamlarına da yansımış durumda. Rapora göre, 2025 Eylül itibarıyla Virtuals Protocol üzerinden konuşlandırılan ajanların toplam piyasa değeri 500 milyon doları aşarken, DEX üzerindeki günlük işlem hacmi ortalama 28,4 milyon dolara ulaştı. En yoğun kullanım Coinbase’in Base(Ağun) ağı üzerinde kaydedilirken, tüm Virtuals kullanıcılarının %90,2’sinin bu ağ üzerinden işlem yaptığı gözlemlendi.

Ekosistemin temelini oluşturan VIRTUAL token ise işlemler için *gas* ödemesi, yönetişim ve staking teminatı gibi çoklu işlev taşıyor. Ayrıca oy hakkına sahip tokenize varlık olan veVIRTUAL ile topluluk üyeleri, ajan ekosisteminin yönüne dair karar alma süreçlerine katılım sağlayabiliyor. ACP protokolü üzerinden toplanan işlem ücretleri ise, ajan üretimi, token yakımı ve topluluk hazinesi finansmanı gibi alanlara yönlendiriliyor. Messari Research, bu yapı sayesinde sistemin uzun vadeli sürdürülebilirliğini sağlayacak *kendini besleyen ekonomi* modeli oluşturulduğunu vurguladı.

Virtuals Protocol ayrıca, her ajan için sabit arza sahip zincir üstü token’lar üretilebilen bir tokenizasyon altyapısı da sunuyor. Bu sayede kullanıcılar, *sahiplik temelli gelir modeline* dahil olabiliyor. Yayınlama süreci adil dağıtım ilkesine dayanırken, işlem ücretleri hem yaratıcı ödüllerini hem de platformun sürekliliğini destekleyen çifte fayda sağlıyor.

Sonuç olarak Virtuals, yapay zeka ile blokzincir teknolojisinin birleşiminden doğan *öncü örneklerden biri* olarak dikkat çekiyor. ACP ile sağlanan *otonomi*, özelleştirilebilir token modeli ve GAME tabanlı uygulama gücü, bu yapay zeka ajanlarını gerçek anlamda *ekonomik aktörler* haline getiriyor. Messari Research, bu gelişimin ilerleyen dönemde oyun, eğlence ve merkezsiz finans dahil olmak üzere birçok web3 sektörü için yeni bir altyapı oluşturabileceğini öngörüyor.