SEC ve FINRA’dan kripto odaklı içeriden bilgi soruşturması

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu(SEC) ile Finans Endüstrisi Düzenleme Kurumu(FINRA), bazı halka açık şirketlerin kripto para alım duyurularından hemen önce gerçekleşen ‘şüpheli işlem kalıplarını’ tespit ederek kapsamlı bir soruşturma başlattı. İçeriden bilgi alma yoluyla yapılan işlemler, yani ‘içeriden öğrenenlerin ticareti’ ihtimali öne çıkarken, denetleyici kurumlar özellikle ‘Adil Kamuyu Aydınlatma (Regulation Fair Disclosure)’ kuralının ihlal edilip edilmediğine odaklanmış durumda.

Denetim kurumlarının dikkatini çeken nokta, “dijital varlık rezerv şirketi (DAT)” olarak bilinen bazı firmalarda, kripto para alım planları açıklanmadan hemen önce alışılmadık şekilde yüksek işlem hacmi ve hisse fiyatlarında sert yükselişlerin defalarca yaşanmış olması. 2024 yılı içinde 200’den fazla DAT halka arz gerçekleştirdi. Bu firmalardan bazılarının şu an soruşturma altında olduğu da doğrulandı. SEC, birkaç şirkete Adil Kamuyu Aydınlatma kuralının ihlaliyle ilgili endişelerini resmen iletti.

Adil Kamuyu Aydınlatma kuralı, ‘önemli bilgilerin tüm yatırımcılara eşit şekilde sunulması gerektiği’ prensibini temel alıyor. Ancak, bazı yatırımcıların bu tür bilgileri resmi duyurudan önce edinerek hisse satın aldığı ya da elden çıkardığına ilişkin işaretler bulunuyor. Bu durumun, sadece ilgili şirket için değil, şirket yöneticileri açısından da ciddi hukuki sorumluluk doğurabileceği vurgulanıyor. Konuya dair bir hukuk danışmanı, “Eğer bilgiler şirket dışına resmî olmayan yollardan sızdırılırsa, bu hem piyasa değerini hem de şirketin itibarını olumsuz etkileyebilir” uyarısında bulundu.

Soruşturmanın arkasındaki motivasyonlardan biri de şirketlerin artan şekilde kripto paralara yatırım yapma eğiliminde olması. 2024 yılında sadece girişim sermayesi şirketlerinin DAT sektörüne aktardığı kaynakların toplamı 20 milyar doları (yaklaşık 27,8 trilyon TL) aştı. Öte yandan, şirketlerin ilerideki kripto varlık alımları için ayırdığı toplam bütçe 100 milyar doların (yaklaşık 139 trilyon TL) üzerine çıktı. Halka açık tüm şirketlerin toplam Bitcoin(BTC) varlığı 1 milyonu geçerken, bu Bitcoin’lerin toplam değeri yaklaşık 113 milyar dolar (yaklaşık 157 trilyon TL) civarında. Ethereum(ETH) varlıkları da 5,26 milyon adet ile yaklaşık 20,6 milyar dolara (yaklaşık 28,6 trilyon TL) ulaştı. DAT şirketleri, sadece temmuz ayında 6,2 milyar dolar (yaklaşık 8,6 trilyon TL) fon toplayarak tüm zamanların en yüksek aylık rakamına imza attı.

Tüm bu gelişmeler, giderek daha fazla şirketin kripto paraları finansal stratejilerine entegre etmeye başlamasıyla, düzenleyici kurumların daha sert önlemler almasına yol açıyor. SEC, “Şirketlerin kripto para alımları da hâlihazırdaki menkul kıymet yasaları kapsamında değerlendirilmelidir” diyerek, benzer durumların tekrarında sert yaptırımlar uygulanacağı uyarısında bulundu. Mevcut soruşturma, kripto paraların şirket bilançolarına entegre edilmesine yönelik düzenleyici çerçevede ‘emsal teşkil edecek’ bir gelişme olarak görülüyor.

Önemli bir detay da, bu soruşturmanın Başkan Trump’ın kripto paralara olumlu yaklaşarak şirketlere yönelik düzenlemelerde gevşemeye açık olduğunu ima etmesinin hemen ardından gerçekleşmiş olması. Ancak SEC ve FINRA, siyasi mesajlardan bağımsız olarak ‘adil ve şeffaf bir piyasa düzenini’ korumanın kendileri açısından birincil hedef olduğunu açıkça ortaya koyuyor.