Plasma, sıfır ücretli sabit kripto para transferiyle dijital doları dönüştürüyor

Kripto para araştırma şirketi Alea Research’e göre, Plasma, gelecek nesil sabit fiyatlı kripto para (stablecoin) odaklı bir katman-1 (L1) ödeme blokzinciri olarak dikkat çekiyor. Yüksek hızlı mutabakat mekanizması, EVM ile tam uyumluluğu ve 1 milyar doları aşan başlangıç likiditesi gibi özellikleri sayesinde, günlük dijital dolar ödemelerinde köklü bir yenilik potansiyeli taşıdığı ifade ediliyor.

Plasma, Amerikan doları sabit kripto paralarına göre optimize edilmiş yüksek performanslı bir zincir yapısı kullanıyor. Böylece diğer genel amaçlı L1 zincirlerin sunamadığı ‘öngörülebilirlik’, ‘hız’ ve ‘düşük maliyet’i ön plana çıkarıyor. Ayrıca sıfır ücretle USD₮ transferi, kullanıcı tanımlı gaz token’ları, gizli işlem desteği gibi özellikleri zincir üzerinde sağlayarak işletmelerin ve bireysel kullanıcıların sisteme katılımını kolaylaştırıyor. Alea Research’e göre söz konusu özellikler, sabit kripto paraların günlük ödemelerde yaygınlaşmasında kritik rol oynuyor.

Plasma’nın en dikkat çekici yönü ise ‘gazsız zincir’ yaklaşımıyla sağladığı kullanıcı dostu deneyim olarak öne çıkıyor. Özel ödeme modülü sayesinde USD₮ transferlerinde yerel token gerekmeden, sıfır işlem ücretiyle transfer yapılabiliyor. Ayrıca kullanıcılar ağ ücretlerini USD₮ veya beyaz listeye alınmış pBTC gibi ERC-20 token’larla ödeyebiliyor. Bu yaklaşım, klasik blokzincirlerde görülen çift varlık yönetim yükünü ortadan kaldırarak yaygın benimsemeyi teşvik ediyor.

Bunun yanında, Plasma blokzinciri, Bitcoin için özel bir köprü (bridge) de sunuyor ve bu sayede BTC karşılığı olan pBTC’nin zincir üzerinde kullanılabilmesine imkan tanıyor. Çoklu imza yapısını kullanan doğrulayıcı sistemine ek olarak, sıfır bilgi ispatına dayanan gizli ödeme modülleri, kurumsal kullanıcıların güvenlik ve gizlilik gerekliliklerine cevap veriyor.

Plasma’nın mutabakat katmanı, Fast HotStuff algoritmasını temel alan plasmaBFT yapısıyla çalışıyor. Yürütme katmanında ise Rust diliyle yazılmış, EVM uyumlu bir yapı olan Rezz kullanılıyor. Bu da hem performans hem de geliştirici deneyimi açısından sistemin gücünü artırıyor. Resmî dökümana göre, blok önerisi ile nihai sonucun alınması arasındaki gecikme saniyenin altında kalıyor.

Alea Research, yayımladığı raporda, Plasma’nın “dijital parayı gerçekten dijital gibi çalışır hale getirdiğini” belirtiyor. Mainnet’in ilk aşamasında Tether ve Bitfinex’in yanı sıra, Peter Thiel’in kurucular arasında yer aldığı Founders Fund gibi stratejik yatırımcıların desteğiyle, ilk günden itibaren 1 milyar dolar likiditenin sağlanacağı kaydediliyor. Bu durum, yeni projelerde sıkça karşılaşılan soğuk başlangıç problemini ortadan kaldırmak açısından önemli görülüyor.

Öte yandan, ABD’de yürürlüğe giren GENIUS Act ile birlikte sabit kripto paraların düzenleyici çerçevesi hızla netleşiyor. Kurumsal fon girişinin de bu sayede hız kazanabileceği ifade ediliyor. Alea Research’e göre, olumlu senaryoda sabit kripto para pazarının toplam büyüklüğü 1,2 trilyon dolara ulaşabilir.

Şu anda Plasma üzerinde geliştirilmekte olan tüketici uygulaması ‘Plasma One’, faiz getirisiyle fiziksel kartla ödeme özelliklerini buluşturan bir yeni nesil dijital banka olarak tasarlanıyor. Bu uygulamanın, gündelik kullanıcıların sisteme entegrasyonunu sağlayacak önemli bir dağıtım kanalı olması bekleniyor.

Buna rağmen, çözülmesi gereken bazı sorunlar da bulunuyor. Başta doğrulayıcı kümesinin merkezi yapısı, işlem ücretlerinin uzun vadede sübvanse edilip edilemeyeceği ve gizli ödeme modüllerine yönelik düzenleyici uyum riskleri, stratejik zorluklar olarak belirtiliyor. Özellikle ücretsiz transfer politikası, operasyonel maliyetleri artırıyor ve yalnızca doğrulanmış kullanıcılar için geçerli olan sübvansiyon modeliyle sınırlı kalıyor.

Sonuç olarak Alea Research, Plasma’nın dijital doların zincir üstünde gerçek zamanlı transferini mümkün kılabilecek yeni bir standardı oluşturduğunu düşünüyor. Kullanıcı deneyimi ve altyapı sınırlarını protokol düzeyinde çözümlemesi, sabit kripto paraların günlük kullanımda daha güçlü bir yer edinmesine olanak tanıyabilir.