Perakende devleri yenilikte zorlanıyor: Fintech işbirlikleri yükselişte

Bir zamanlar büyük perakende zincirleri, kendi fintech departmanlarını kurarak ödeme sistemlerini doğrudan geliştirebileceklerine ve bu sayede inovasyonun öncüsü olabileceklerine inanıyordu. Yeterli sermaye ve küresel ağ güçlü yanları olsa da, zamanla dış teknoloji ortaklarına ihtiyaç duymadan rekabette öne geçme fikri geçerliliğini yitirdi. Artık bu şirketler için ‘ölçek ekonomisi’ geçmişte kaldı.

Büyük şirket yapısı, aksine hareket kabiliyetini kısıtlıyor. Kurum içindeki her yeni fikir, kapsamlı yasal incelemeler ve düzenleyici onay süreçlerine takılıyor. Ayrıca hissedarlar kısa vadeli kazançlara öncelik verdiğinden, yenilikçi girişimler geri planda kalıyor. Bu sırada girişimler, *beyaz etiketli ödeme çözümleri*, bölgesel kredi modelleri ve *blokzincir tabanlı ödeme teknolojileri* gibi yenilikleri rahatlıkla test edebiliyor; her gün *milyarlarca dolarlık stabil kripto para işlemi* gerçekleştiriyorlar.

24’ünde (yerel saatle), ABD Federal Ticaret Komisyonu’nun (FTC) 2024 yılı boyunca toplam 24,6 milyar dolarlık devralma anlaşmalarını rekabet endişeleriyle durdurmuş olması, büyük firmalar için daha fazla düzenleme ve maliyet anlamına geliyor. Bu durum, *devasa sermayenin artık bir yenilik aracı* değil, tersine bir *kısıtlama kaynağı* haline geldiğini gösteriyor.

Fintech şirketleri ise daha çevik hareket ediyor. Teknolojiyi yalnızca destekleyici bir unsur olarak değil, *doğrudan işin kendisi* olarak görüyorlar. Bu firmalar, bulut tabanlı altyapılar, API ve mikrosistem mimarileri gibi çağdaş teknolojilere dayanarak hizmetlerini tasarlıyor. Daha az düzenleyici engel ve sade karar süreçleri sayesinde ürünlerini hızlıca sunup test edebiliyor ve gerektiğinde hızla güncelleyebiliyorlar. Fintech firmaları, *geleceğin finansal altyapısına yön veren örnekler* haline geldi.

Walmart ve Shein’in son hamleleri bu dönüşümü doğruluyor. Walmart, 2025 yılına yönelik 'şimdi al sonra öde' (BNPL) hizmeti için daha *esnek ve hızlı tepki verebilen* bir fintech firmasıyla yeni bir anlaşmaya imza attı. Shein ise 2024’te Meksikalı fintech şirketi Stori ile birlikte *ortak markalı bir kredi kartı* çıkardı. Bu kararlar, şirketlerin kendi sistemlerini kurmaktansa mevcut yerel teknoloji ve uzmanlıktan yararlanmayı daha verimli bulduğunu gösteriyor.

Bu gelişmeler, büyük şirketlerin artık fintech’i rakip olarak görmeyi bırakıp, onlarla *ana ürünleri birlikte tasarlama* aşamasına geçtiğini gözler önüne seriyor.

Ancak iş sadece BNPL veya kredi kartlarında bitmiyor. Asıl mücadele alanı ise *blokzincir tabanlı ödeme altyapısı*. Jetonlaştırılmış ödemeler, zincir üstü (on-chain) mutabakat sistemleri, dijital sadakat puanları gibi uygulamalar bu yapının temel bileşenleri arasında. Küresel düzenlemelere uyum sağlama zorunluluğu ve teknik masraflar yüksek olsa da, fintech şirketleri bu geleceği şimdiden şekillendiriyor.

Bu alandaki öne çıkan örneklerden biri, Circle tarafından geliştirilen USDC. USDC, birçok ödeme ağına entegre edilerek *stabil kripto paraların geleneksel ödeme yöntemi olarak kullanılmasına* katkı sağladı. Aynı zamanda, bazı girişimler *stabil kripto paralarla bağlantılı ödeme API’leri* geliştirerek, şirketlerin büyük altyapı yatırımı yapmadan hızlıca kripto ödemesi kabul edebilmesini mümkün kılıyor.

Böyle bir ortamda perakende devleri için seçenek net: Bağımsız hareket etmeye devam ederlerse, düzenlemeler ve iç prosedürler nedeniyle adımları sekteye uğrayacak. Sonuçta daha hızlı ilerleyen fintech’lerin gerisinde kalacaklar. Oysa iş birliğine yönelirlerse, fintech tarafından teknolojik yenilik, perakende tarafından ise geniş kullanıcı erişimi sağlanarak *on milyonlara ulaşabilecek yenilikçi ürünler* geliştirilebilir.

Şu an, *büyüklüğü olan ama yeniliği olmayan* şirketlerin çıkmaza girdiği bir döneme girildi. Blokzincir tabanlı finansal altyapılar artık bir gelecek vaadi değil, bugünün gerçeği. Şirketlerin bu gerçeği kabul edip etmeyeceği ise, *kendi geleceklerini belirleyecek en önemli faktör* olacak.

Yazan: Vitaliy Shtyrkin, B2BINPAY Ürün Direktörü (CPO)