Avrupa Merkez Bankası, dijital euro için teknik hazırlıkları tamamladı

Avrupa Merkez Bankası(ECB), dijital euro projesi için teknik hazırlıkların tamamlandığını resmi olarak duyurdu. Bu açıklamayla birlikte süreç, artık Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birliği Konseyi'nin yasal onayına kalmış durumda. Eğer bu kurumlardan onay çıkarsa, Avrupa vatandaşları merkez bankası tarafından doğrudan ihraç edilen dijital bir para birimini kullanmaya başlayabilecek.

ECB Başkanı Christine Lagarde, 24’ündeki yılın son basın toplantısında yaptığı açıklamada, “Biz üzerimize düşeni tamamladık. Artık top Avrupa Parlamentosu ve Konsey’indedir” ifadeleriyle sürecin teknik kısmının sona erdiğini açıkladı. Lagarde’a göre ECB, dijital euro için gerekli altyapıyı tamamladı ve şimdi yalnızca siyasi onay süreci bekleniyor.

ECB İcra Kurulu Üyesi Piero Cipollone, geçtiğimiz eylül ayında yaptığı açıklamada dijital euronun 2029 civarında kullanılmaya başlanmasını "gerçekçi bir hedef" olarak tanımlamıştı. Cipollone’a göre üye ülkelerle teknik düzeyde yürütülen görüşmeler olumlu ilerliyor, ancak son sözü yasama organları söyleyecek.

Lagarde açıklamasında, “Avrupa Konseyi bir pozisyon belirledikten sonra, Parlamento’nun da sürece aktif destek vermesini bekliyorum” diyerek siyasi iş birliği çağrısında bulundu. Ayrıca dijital euronun mevcut para sistemini tamamlayacak ‘dijital bir dayanak’ olacağını vurguladı.

ECB, dijital euronun geleneksel nakit parayı ortadan kaldırma amacı taşımadığını da açıkça belirtti. Lagarde bu konuda, “Bu yeni dijital para birimi kullanıcı dostu, düşük maliyetli, hızlı ve çevrim dışı ortamlarda bile çalışabilecek şekilde tasarlanıyor. Ancak nakit euro kullanımını da sürdürmeye devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

Dijital euro tasarımı, avro sisteminin kamuya ait parasının dijital çağda da güvenilirliğini korumayı hedefliyor. ECB, dijital euronun banka mevduatlarını ya da özel şirketlerin sunduğu ödeme çözümlerini saf dışı etmeyeceğini, yalnızca bir ‘kamu seçeneği’ daha sunacağını ifade etti.

Öte yandan Lagarde, son dönemde giderek artan kripto para düzenlemelerine de değindi. MiCA düzenlemelerine atıfta bulunarak, bu çerçevenin içinde yer alan sabit koinlerin(‘stablecoin’) finansal istikrar açısından ‘güvenli araçlar’ olarak kabul edilebileceğini belirtti. Lagarde, “Avrupa MiCA gibi güçlü bir düzenleyici çerçeveye sahip. Bu kapsamdaki sabit koinler denetlenebilir ve bu sayede güvenilir ödeme araçları olabilir” dedi.

Ancak farklı para birimlerine bağlı karma yapılı sabit coin modellerinin potansiyel ‘sistemik risk’ taşıdığı uyarısını da ekledi. Hazırlık süreçlerine ve rezerv yönetimine özellikle dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.

Toplantıda faiz politikalarına da değinen Lagarde, “Kararlarımızı veriye dayalı olarak veriyoruz” dedi ve orta vadede enflasyonun ECB'nin hedefi olan yüzde 2 seviyelerine yaklaşacağını öngördüklerini söyledi. Dijital euro’nun faiz politikalarına doğrudan bir etkisi olmamakla birlikte, merkez bankasının temel işlevlerinin dijital ortamda da etkili şekilde yürütülmesine katkı sağlayacağı dile getirildi.

ECB, bu proje ile hem euro’nun dijital finans piyasalarındaki rolünü pekiştirmeyi hem de özel sektörün hâkim olduğu ödeme sistemlerinde kamu menfaatini gözeten bir denge unsuru olmayı hedefliyor. Bu gelişmeler, dijital euro’nun yalnızca bir teknolojik hamle değil, aynı zamanda para politikasında ‘kamu yararı’ ilkesinin dijital düzleme taşınması anlamına geliyor.