Stellar(XLM): Uluslararası Ödemelerde Devrim Yapan Blokzincir Ağı

Stellar(XLM), 2014 yılında kurulan ve hızlı, güvenli ve maliyet açısından etkili uluslararası para transferlerine odaklanan merkeziyetsiz bir ödeme ağıdır. Bu ağ, bireyleri, bankaları ve ödeme sistemlerini birbirine bağlayarak, güvenilir ve neredeyse anında para transferine olanak tanıyacak şekilde tasarlanmıştır. Stellar, ABD doları ya da Euro gibi itibari paraların yanı sıra Bitcoin(BTC) gibi kripto paraların da değişimini kolaylaştırır.

Stellar, bağımsız doğrulayıcılar tarafından işletilen açık kaynaklı bir blokzincir ağıdır. Ağın işletimi ve protokol yönetimi, Jed McCaleb tarafından kurulan Stellar Geliştirme Vakfı(Stellar Development Foundation, SDF) adlı kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından yürütülmektedir. Vakıf, Stellar ekosistemindeki teknik ve ticari topluluklara destek sağlamanın yanı sıra düzenleyiciler ve kurumlarla politika iş birliği yapar. Vakfın faaliyetleri, protokolün ilk tasarımında tahsis edilen yerel token olan Lumen(XLM) varlıklarından finanse edilmektedir.

Stellar, 2020 yılında USDC stablecoin'inin resmi blokzinciri olarak benimsenmiş ve uluslararası ödemeleri geliştirme sürecine katkıda bulunmuştur. Ayrıca, MoneyGram ile iş birliği yaparak USDC'yi kullanarak neredeyse gerçek zamanlı ödeme hizmetleri geliştirmiştir. 2023 yılı itibarıyla ise Euro tabanlı dijital bir varlık olan EURC'yi ağına dahil ederek küresel ödemelerde daha da ileri bir seviyeye geçmiştir.

Stellar ağı, Stellar Konsensüs Protokolü(SCP) adı verilen benzersiz bir konsensüs mekanizmasını kullanmaktadır. Bu mekanizma, ağı korumak için hesaplama kaynaklarından ziyade güven esasına dayalı olup, enerji verimliliği ve ekonomiklik açısından dikkat çekicidir. Stellar’ın doğrulayıcı düğümleri, işlemlerin geçerliliğini kontrol etmek ve blokzincire eklemek amacıyla iş birliği yapar ve bu süreç genellikle 5 saniye içinde tamamlanır.

Stellar, küresel para transferleri, eşler arası (P2P) ödemeler, varlık ihracı ve merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamalarının geliştirilmesi gibi çeşitli kullanım alanlarına sahiptir. Yerel tokeni Lumen(XLM), ağın etkinliğini sürdürmek, spam ve kötü niyetli kullanım durumlarını engellemek için kullanılır. Ağdaki işlem ücretleri en az 0.00001 XLM olarak belirlenmiştir.

2019 yılında yapılan bir topluluk oylaması sonucunda, XLM’in toplam arzı yaklaşık 50 milyar adetle sınırlandırılmıştır ve Stellar ağındaki hesapların en az 1 XLM tutması gerekmektedir. XLM, merkezi veya merkeziyetsiz borsalardan satın alınabilir ve güvenli depolama için donanım cüzdanlarına aktarılması önerilir.

Stellar, finansal kapsayıcılığı ve düzenleyici uyumu güçlendirirken, uluslararası ödemeler ile finansal sistemler arasındaki birlikte çalışabilirliği teşvik etmektedir. Bu durum, Franklin Templeton ve WisdomTree gibi finans kuruluşlarının Stellar'ı kullanarak varlık tokenizasyonuna yönelik çalışmalar yapmasına olanak sağlamıştır.

Stellar, genellikle Ripple(XRP) ile karşılaştırılsa da iki proje arasında belirgin bir fark bulunmaktadır. Ripple, büyük kurumlar ve bankalarla çalışarak mevcut SWIFT ağına alternatif olmayı hedeflerken, Stellar bireyleri ve finansal olarak dışlanmış grupları desteklemeye ve finansal okuryazarlığı artırmaya odaklanır. Bu farklılaşan yaklaşım ve teknik özellikler, Stellar’ın uluslararası finans piyasasında sürekli ilgi görmesinin ana nedenlerinden biridir.