Trump'tan %10 sabit ithalat vergisi: Kripto piyasaları ne yönde etkilenebilir?

Başkan Trump, tüm ülkelere yönelik olarak %10’luk sabit bir ithalat vergisi getiren ve ticaret ortaklarına karşı ‘karşılıklı gümrük tarifesi’ uygulaması başlatan bir başkanlık kararnamesine imza attı. Bu adım, Trump yönetiminin ticaret açığını azaltmayı ve ‘ulusal çıkar odaklı’ ekonomi politikasını güçlendirmeyi amaçladığını gösteriyor.

Trump, “Eğer Çin, Amerikan ürünlerine %67 gümrük vergisi uyguluyorsa, biz de buna karşılık %34 oranında karşılıklı gümrük vergisi getireceğiz” diyerek ülkelere özel farklı oranlarda vergiler uygulanacağını belirtti. Ek olarak, otomotiv dahil tüm ithal araçlara %25 oranında sabit bir vergi uygulanacağını da duyurdu.

Bu politikayı korumacı bir çerçevede haklı gösteren Trump, ABD’nin 19. yüzyılda tamamen gümrük vergisine dayalı bir ekonomik sistemle büyüdüğünü hatırlattı. “1789’dan 1913’e kadar Amerika, gümrük vergileri sayesinde zenginleşti. O dönemde Amerika, dünyanın en varlıklı ülkesiydi ve toplanan büyük vergi gelirlerini nasıl harcayacağını tartışıyordu” diyerek 1913’te gelir vergisinin getirilmesini tarihsel bir kırılma noktası olarak nitelendirdi.

Trump’ın bu yeni gümrük vergisi politikası, seçim kampanyası sırasında vaat ettiği federal gelir vergisinin kaldırılması hedefiyle yakından bağlantılı. Geçtiğimiz yılki seçim sürecinde Trump, Gelir İdaresi’ni (IRS) kapatmak ve tamamen gümrük gelirlerine dayalı bir bütçe sistemi kurmak istediğini açıklamıştı. Muhasebe otomasyon firması Dancing Numbers’a göre bu sistem hayata geçerse, bir Amerikan vatandaşı yaşamı boyunca yaklaşık 325.561 dolar (yaklaşık 4,7 milyar won) vergi tasarrufu sağlayabilir.

Ticaret Bakanı Howard Lutnick de bu vizyona destek vererek, “ABD hükümeti bütçe dengesini koruyamıyor ama halktan daha fazla vergi istiyor. Artık devletin finansmanını dış gelirlerle, yani gümrük vergileriyle sağlamalı, Amerikan işçisini korumalıyız” ifadelerini kullandı. Lutnick ayrıca, mevcut IRS sisteminin yerine geçebilecek ‘Dış Gelir İdaresi (External Revenue Service)’ adını verdiği yeni bir vergi modeli önerdi.

Hem iş dünyası hem de piyasa aktörleri, bu yeni gümrük vergisinin küresel ticaret düzeni üzerinde sarsıcı etkiler yaratabileceği konusunda tedirginlik yaşıyor. Bununla birlikte, ABD ekonomisi ve mali politikasında yapısal bir dönüşüm yaşanabileceğine dair beklentiler de artıyor. Özellikle Trump’ın vergilere dayalı bu ekonomi modeliyle kripto para piyasaları üzerindeki olası dolaylı etkilerini analiz etme çabaları hız kazanmış durumda.