Blokzincir, robot ekonomisinin temeli oluyor: Yeni anlatı 'robotik meta'

Blokzincir teknolojisi, robotik sektörünün geleceğinde merkezi bir rol üstlenmeye hazırlanıyor. 24’ünde yayımlanan Tiger Research raporuna göre, blokzincir; *veri toplama*, *robotlar arası iş birliği*, *açık kaynak işletim sistemlerinin kurulumu* ve *robot ekonomisinin altyapısının inşası* gibi başlıklarda robotik inovasyonun temelini oluşturacak. Raporda, *merkezsiz* yapıların insanlar yerine robotların etkileşim biçimine daha uygun olduğuna dikkat çekiliyor.

Tesla(TSLA) tarafından geliştirilen Optimus ve Figure’ın Helix adlı modelleri gibi yeni nesil insansı robotlar kısa süre önce ticarileşme eşiğine gelirken, Google’ın Gemini Robotics tanıtımı da yapay zekâ ile robotların entegrasyonunu hızlandırdı. Bu ivmeyle birlikte kripto para topluluğu da *robotik anlatı* gündemine odaklanmaya başladı. Tiger Research, bu yükselen ilgiyi “robotik meta” olarak adlandırıyor ve blokzincir ile robotların birleşiminin yepyeni bir vizyon sunduğunu belirtiyor.

Hâlâ robotik gelişimi kısıtlayan ana sorunlardan biri, *yüksek kaliteli ve gerçek dünya temelli öğrenme verisinin yetersizliği*. Tiger Research'e göre PrismaX, uzaktan kontrol (teleoperation) yöntemiyle robot deneyimlerinden elde edilen veriyi kripto ödüllerle teşvik sistemine bağlayarak topluyor. Bir diğer örnek olan OVR(Over the Reality) ise, kullanıcıların fiziksel ortamları tarayarak oluşturdukları 3D verilere karşılık token ödülleri sunuyor. Bu tür projeler, robotik sistemler için de geleneksel yapay zekânın veri ölçekleme kurallarının uygulanmasının önünü açabilir.

Birden fazla robotun aynı ortamda iş birliği yaptığı senaryolarda, blokzincirin sunduğu *güvenlik ve konsensüs mekanizmaları* gerekli hale geliyor. Katman 1 blokzinciri Sui, robotların merkeziyetsiz bir yapıda çatışmaya girmeden görev paylaşabildiği bir demo yayımladı. Mysticeti protokolü ile çalışan bu sistem, düşük gecikmeli uzlaşma ve dinamik nesne yönetimi sayesinde hata toleransı yüksek bir yapı sunuyor. Bu da blokzincirin, robotik uygulamalarda teknik olarak belirgin bir *avantaj sağladığı* anlamına geliyor.

*Robotlara özel açık kaynak ekosistemler de blokzincir aracılığıyla gelişiyor.* OpenMind, üreticiden bağımsız çalışabilecek OM1 isimli açık kaynak bir robot işletim sistemi geliştiriyor. Bu sistem, tıpkı Android’in akıllı telefonlarda yaptığı gibi, üretici baskısından uzak, çeşitliliği ve genişlemeyi destekleyen bir standart sunmayı amaçlıyor.

Aynı zamanda, robotların *ekonomik sistemlere katılımını mümkün kılan* temel altyapılar da kuruluyor. Peaq, robotlara dijital kimlik kazandıran ve bağımsız işlem yapmalarını sağlayan bir özel katman 1 blokzinciri olarak öne çıkıyor. Tiger Research’e göre, Peaq şu anda Hong Kong’da Robofarm adı verilen bir sistemde robotların tarım yaparak ürün yetiştirdiği, kazancı ise NFT tabanlı sahiplik üzerinden bölüştürdüğü bir model uyguluyor. Bu tür *MachineFi* yapıları, gelecekte insansı robotların kitlesel benimsenmesine dayalı *gerçek dünya token ekonomisinin* temelini oluşturabilir.

Raporun sonunda, Tiger Research, blokzincirin yaygınlaşmasının insanlardan önce robotlar tarafından gerçekleşeceğini öne sürüyor. İnsanlar mevcut dijital altyapı sayesinde blokzincirin faydalarını sınırlı ölçüde hissederken; robotların *gerçek zamanlı iş birliği*, *otomatik sözleşmeler* ve *ödemeler* üzerinden çalıştığı bir dünyada, blokzincirin *doğal bir uyum* yakalayacağı düşünülüyor. Raporda “Belki de blokzincir başından beri insanlardan çok robotlar için tasarlanmıştı” ifadeleriyle bu görüş özetleniyor.

Morgan Stanley’ye göre, 2050 yılına kadar küresel piyasaya 1 milyar adede kadar insansı robot arz edilebilir. Bu robotlar üretim zincirine ve tüketim süreçlerine entegre olup bağımsız ekonomik aktörlere dönüştükçe, blokzincir *kaçınılmaz bir altyapı* haline gelebilir. Robotik; kripto para sektörünün yeni anlatı dalgası, blokzincirin ise uygulama alanlarında gerçek bir sıçrama tahtası olabilir.