Zcash(ZEC), %750 artışla Satoshi'nin felsefesine dönüş mü yapıyor?

Bitcoin(BTC)’in ilk tasarımcısı Satoshi Nakamoto’nun beğeneceği türden bir *anonimlik odaklı kripto para* olan Zcash(ZEC), son dönemde yeniden sahneye çıktı. 2025 yılı Ağustos’undan bu yana yalnızca iki ay içinde yaşadığı yaklaşık %750’lik yükselişle dikkatleri üzerine çekti. Bu ani yükselişin temelinde ise Solana(SOL) ekosisteminin önemli geliştiricisi Mert’in yaptığı açıklamalar yer alıyor. Mert, Zcash'in Satoshi’nin felsefesini uygulayan tek proje olabileceğini söyleyerek tartışmaları beraberinde getirdi.

Kripto para topluluğunda aktif bir isim olan Mert, yakın zamanda X (eski adıyla Twitter) üzerinde Satoshi Nakamoto’nun 2010 yılında yaptığı bir paylaşımı alıntılayarak Zcash’e bakışını paylaştı. Söz konusu gönderide Satoshi, "Eğer sıfır bilgi ispatı (zero knowledge proof) kullanılabilir hale gelirse, Bitcoin’i çok daha iyi bir şekilde tasarlayabilirim" ifadelerini kullanmıştı. Bu açıklamaya atıfta bulunan Mert, Zcash’in hem Bitcoin’deki bazı eksiklikleri giderdiğini hem de protokol düzeyinde gizlilik sunduğunu vurgulayarak, bu yönleriyle Satoshi’nin tasavvur ettiği bir sonraki nesil kripto para olabileceğini belirtti.

Bu anlatı, Zcash’in fiyat grafiğine de yansımış durumda. Bir süredir "geçmişte kalmış bir proje" gibi değerlendirilen Zcash, ağustostan bu yana hızla değer kazanarak kısa süre önce 270 dolar seviyesini aştı. Bu yükselişin yalnızca *spekülatif alım-satım* kaynaklı olmadığı, aksine yapısal bir değişimi işaret ettiği düşünülüyor. Zincir verilerine bakıldığında, kullanıcıların giderek daha fazla Zcash’i sıfır bilgi ispatı (zk-SNARK) teknolojisine dayalı *gizli adresler*e (shielded addresses) taşıdığı görülüyor. Bu da dolaşımdaki arzı azaltarak fiyat üzerindeki satış baskısını düşürebilir.

Fiyat artışıyla birlikte Zcash’in piyasadaki yeri de yeniden tanımlanıyor. Bu hareket yalnızca kısa vadeli kazanç arayışından ibaret değil; aynı zamanda projenin tekrar blokzincir dünyasındaki *felsefi tartışmaların merkezi* haline gelmeye başladığını gösteriyor. Mert, “Radikal Bitcoin savunucuları Zcash’ten rahatsızlık duyuyor, çünkü bu proje Satoshi’nin gerçekte hayal ettiği modele daha çok benziyor olabilir” diyerek projeye karşı olan eleştirilere cevap verdi.

İlerleyen günlerde yatırımcılar, Zcash’in yükseliş trendinin kalıcı olup olmayacağına daha yakından bakacak gibi görünüyor. Anonimlik ve *sansüre direnç* gibi temel değerlere vurgu yapan projelere olan ilginin artmasıyla, Zcash yeniden “Satoshi'nin ideallerine” uygun bir alternatif olarak değerlendiriliyor.