SEC'ten kripto dostu dönüşüm: 'Project Crypto' ABD'yi yeniden merkez yapabilir

2025 yılında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), kripto para politikalarında köklü bir değişim sürecinden geçiyor. CoinEasy’nin yakın tarihli analizine göre, SEC’in başlattığı ‘Project Crypto’ adlı yeni girişim, ajansın bugüne kadar izlediği sıkı denetim odaklı yaklaşımdan uzaklaşıp, daha önce görülmemiş ölçüde *kripto dostu* bir yöne evrildiğini ortaya koyuyor. Bu dönüşüm; *likit staking*, ETF yapıları ve *gizlilik hakları* gibi kilit alanlarda daha net tutumlar sergileyerek, ABD’nin kripto yeniliklerinin küresel merkezi olabilmesi için zemin hazırladığı şeklinde yorumlanıyor.

SEC Başkanı Paul S. Atkins, 2025’in Temmuz ayında ‘Project Crypto’yu resmi olarak duyurdu. Bu kapsamda; kripto para ihraç özgürlüğü, kişisel cüzdanların serbest kullanımı ve protokol staking’e meşruiyet kazandırması gibi birçok konuda yol gösterici nitelikte ilkeler açıklandı. Söz konusu yaklaşım, uzun süredir sektörü baskılayan geleneksel düzenleyici anlayıştan uzaklaşılarak, *esneklik* ve *yenilik teşviki*ni merkezine alan bir paradigma değişimi olarak değerlendiriliyor. CoinEasy’ye göre, bu dönüşüm süreci Başkan Trump’ın desteklediği GENIUS yasa tasarısı ve stabil kripto paraların (stablecoin) düzenlenmesinde yaşanan netleşme gibi gelişmelerle daha da ivme kazanarak, ABD’yi yeniden küresel bir kripto merkezi konumuna getiriyor.

Özellikle *likit staking (Liquid Staking)* alanında SEC, 2025’in Ağustos ayında Mali İşler Dairesi tarafından yayınlanan kılavuzla önemli bir dönüm noktasına imza attı. Açıklamaya göre, kullanıcı kendi varlıklarının mülkiyetini elinde tutmaya devam ettiği ve üretilen likit staking tokenlarının (LST) yalnızca temsil belgesi işlevi gördüğü durumlarda, bu yapıların “şartlı olarak menkul kıymet sayılmayacağı” bildirildi. Öte yandan, gelir garantisi, yönetim kararlarının devri ve ortak yatırım temelli kâr paylaşımı gibi menkul kıymet benzeri unsurlar taşıyan yapılar için komisyon *her an yeniden menkul kıymet sınıflandırması* yapılabileceği uyarısında da bulundu.

Komisyon üyeleri arasında bu konuda ciddi görüş ayrılıkları tespit edildi. Komisyon Üyesi Hester Peirce, likit staking’in ‘basit bir mevduata benzer’ olduğunu savunarak, “regülasyonun netliği ve özgürlüğü dengede olmalı” görüşünü dile getirdi. Öte yandan Caroline Crenshaw, gerçekçilikten uzak varsayımlar ve hizmet çeşitliliğinin belirsizlik doğurduğunu vurgulayarak, *daha detaylı ve hassas düzenleme sistemleri* geliştirilmesini önerdi.

Kripto para ETF yapıları açısından da önemli bir değişiklik yaşandı. 2025 itibarıyla, yalnızca nakit bazında işlemlere izin verilen kripto ETF’ler, *in-kind* yani karşılıklı fiziksel varlık takası esasına dayalı yeni modele geçiş yaptı. Bu sayede, ETF ihraççıları kripto paraları doğrudan satın alıp satmak zorunda kalmadan, örneğin Bitcoin(BTC) gibi gerçek varlıklarla yatırımcılarla birebir değişim gerçekleştirebiliyor. CoinEasy, bu yapının işlem maliyetlerinin azaltılması, piyasa kayması (slippage) riskinin önlenmesi ve fiyat manipülasyonlarının engellenmesi açısından *büyük verimlilik artışı* sağladığını belirtiyor.

Finansal mahremiyet konusundaki tartışmalar da SEC içinde alevlenmiş durumda. Hester Peirce, Berkeley Üniversitesi’ndeki konuşmasında BSA ve CAT gibi ABD finansal gözetim sistemlerinin *bireysel özgürlüklere tehdit* oluşturduğunu savundu. Blockchain ve sıfır bilgi ispatları (ZKPs) gibi modern teknolojilerin bu alandaki anahtar çözüm olabileceğini belirtti. Ayrıca açık kaynak kodlu geliştiricilere veya eşler arası (P2P) kullanıcılarına yönelik yasal sorumlulukların özgürlük ihlali anlamına geldiğini dile getirdi.

Öte yandan, SEC’in uyguladığı düzenlemelerin küresel yatırımcılar ve vergi mükelleflerine yönelik *yük aktarımı tartışmalarını* da beraberinde getirdiği dikkat çekiyor. ABD dışındaki borsalarda yapılan işlemlerin bazı durumlarda Amerikan vergi mükellefleri tarafından dolaylı olarak karşılanması üzerine, Peirce bu yaklaşımı “açık bir yetki aşımı” olarak nitelendirdi. Bu durum, dünya çapındaki yatırım ortamında SEC’in yetki alanı ve sorumluluk sınırlarının yeniden değerlendirilmesini beraberinde getiriyor.

Sonuç olarak, CoinEasy’nin analizine göre, SEC’in benimsediği yeni *kripto olumlu* yaklaşım ve gelişmiş teknolojilere açık tutumu, ABD’nin kripto sektöründe *oyun değiştirici* konuma gelmesine kapı aralıyor. Ancak uygulanacak politikaların detaylandırılması ve uluslararası düzenleyici iş birliklerinin sağlanması, hâlâ çözüm bekleyen başlıca meseleler olarak SEC’in gündeminde kalmayı sürdürüyor.