DeFi ile geleneksel finansın birleşimi kriptoyu yaygınlaştırabilir

Merkeziyetsiz finans(DeFi), kripto para ekosisteminin ‘temel teknolojisi’ olarak öne çıksa da, hâlâ ‘kompleks yapısı’ nedeniyle geniş kitleler için erişilemez durumda. Uzmanlara göre, geleneksel finans(TradFi) ile ‘uyumlu entegrasyon’ sağlanmadan, DeFi’nin günlük hayatta benimsenmesi oldukça zor.

1970’lerde ABD'deki bazı üniversite profesörlerinin dosya paylaşımı için geliştirdiği e-posta da başlangıçta oldukça ‘kullanışsız’ ve ‘karmaşıktı’. Ancak hypertext transfer protocol(HTTP) teknolojisi ile birlikte web tarayıcılarının yaygınlaşması sonucu, e-posta ‘günlük iletişimin temel parçası’ hâline geldi. Bugün DeFi de benzer bir noktada bulunuyor. Tam anlamıyla ‘merkeziyetsiz’ yapısı nedeniyle, sıradan kullanıcılar için oldukça ‘kapsayıcı olmayan’ bir sistem olarak algılanıyor.

Hana Wallet’ın kurucusu Mark Jones, DeFi ile geleneksel finans arasında kurulacak bir köprünün, dijital varlıkların kullanım alanını büyük ölçüde genişletebileceğini söylüyor. Gerçekten de bazı geleneksel ödeme şirketleri, zincir üzerindeki likiditeyle entegre çalışan çözümler geliştirerek, kripto para tabanlı işlemlere ‘gündelik hayatta’ yer açmaya başladı. Kullanıcılar; kripto paralarını ödeme kartlarına yükleyip, Mastercard gibi geleneksel ağlar üzerinden, tıpkı nakit ya da kredi kartı gibi kullanabiliyor.

Bu noktada asıl mesele, ‘ideolojik ayrımları’ aşmak. Jones’a göre DeFi camiası, 2008 finansal krizinin ardından geleneksel bankacılığa karşı duyduğu güvensizlikle oldukça ‘kapalı devre’ bir sistem geliştirdi. Ancak bu yaklaşım, kripto paraların ‘kitleler tarafından kullanılmasının’ önünü tıkıyor. Sonuç olarak ise trilyon dolarlık piyasa değerine ulaşan kripto para sektörü, hâlâ ‘havale işlemleri’ gibi sınırlı alanlarla sınırlı kalıyor.

Fakat dijital varlıklarla mevcut ödeme sistemlerini bütünleştirmek bu tabloyu dönüştürebilir. Dijital varlık tabanlı banka kartları; mevcut ödeme ağlarıyla doğrudan çalışıyor, parite değişimi ve sınır ötesi transfer gibi karmaşık süreçleri kullanıcıdan gizliyor. DeFi ile geleneksel finans arasındaki güven eksikliği, teknik karmaşıklık ve içe dönük yapılar, kullanıcıyı dışlayan başlıca unsurlar arasında yer alıyor. İşte bu ‘duvarlar’ yıkılmadan, ‘gerçek anlamda’ bir web3 dönüşümünün gerçekleşmesi pek mümkün değil.

Jones’un değerlendirmesine göre, dijital varlık pazarı artık DeFi ile geleneksel finansın ‘karşıt kutuplar’ değil, ‘tamamlayıcı parçalar’ olduğunu kabul etmeli. Rekabet yerine iş birliği yapıldığında, ürün geliştirme hızlanacak, sistemler daha ölçeklenebilir hâle gelecek ve maliyetler kayda değer şekilde düşecek.

Bugüne kadar kripto dünyası, teknolojik altyapıya ve güvenliğe odaklanmıştı. Ancak artık asıl odak noktası ‘kullanıcı deneyimi’ ve bütüncül çözüm sunabilme olmalı. DeFi ile geleneksel finansın ortak zeminde buluşması, milyarlarca kişinin ‘finansal kapsayıcılık’ yoluyla sistemin içine dahil olmasının önünü açabilir.