Bitcoin’de 'yarılanma rallisi' anlatısı çöküyor: Asıl etki likiditeden mi?

Bitcoin’in Uzun Süredir Benimsenen 'Yarılanma Rallisi' Anlatısı Sorgulanıyor

Bitcoin(BTC) fiyatlarının her dört yılda bir gerçekleşen 'yarılanma' sonrası yükseliş göstereceğine dair yaygın inanış, son dönemde bazı araştırmacılar tarafından sorgulanıyor. Stratejist ve veri analisti Şanaka Anselm Perera, Bitcoin’in geçmişte yaşadığı dört büyük rallinin asıl nedeninin ‘arz şoku’ değil, ‘küresel likidite artışı’ olduğunu savunuyor.

Perera, kısa süre önce yayımladığı analiz raporunda, “Yarılanma matematiksel olarak hesaplanabilen ve algoritmik olarak programlanmış bir olay. Ancak bunun fiyatlar üzerindeki etkisi konusunda doğrudan nedensel bir bağ kurmak istatistiksel olarak mümkün değil” dedi. Perera'ya göre asıl belirleyici olan faktör, o döneme denk gelen ‘piyasa likiditesi’. 2013’te Kıbrıs bankacılık krizi, 2016’da genişlemeci para politikalarının etkisi, 2020’de ise pandemi kaynaklı yüksek miktardaki para arzı — tümü yarılanma dönemlerine denk geldi.

Nitekim 2024 Nisan ayında gerçekleşen son yarılanmadan önce Bitcoin fiyatları zaten yükselme eğilimindeydi. Bu ise geleneksel yarılanma rallisi anlatısından sapıyor. Perera, bu durumun asıl nedenini, *ABD’de onaylanan spot Bitcoin ETF’leri yoluyla kurumsal sermaye girişleri* olarak açıklıyor. Analiste göre bu ürünler sayesinde Bitcoin, arzı sınırlı bir dijital varlıktan ziyade ‘yüksek beta’ makro varlık sınıfı gibi davranıyor.

Bu görüşe destek olan başka araştırmalar da bulunuyor. Analist Lyn Alden, Eylül 2024’te yayımladığı bir raporda, Bitcoin fiyatları ile küresel M2 (geniş para arzı) arasında 0,94’lük *yüksek* korelasyon gözlemlediklerini açıkladı. Perera ise bu ilişkinin ‘nedensellik’ değil, sadece ‘istatistiksel bir ilişki’ düzeyinde değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, “İkili değişkenler arasında ileri seviye ekonometrik testler şart” uyarısında bulundu.

2024 Ağustos’unda Japon yeni üzerine kurulu *carry trade* işlemlerinin ansızın tasfiyesi ve faizlerdeki sıçrama, Bitcoin dahil olmak üzere birçok riskli varlıkta dalgalanmaya yol açtı. Bu gibi olaylar, *küresel likiditenin* Bitcoin üzerindeki etkisini göstermek açısından dikkat çekici.

Ayrıca, yarılanmaların yatırım getirisi üzerindeki etkisinin giderek azaldığı görülüyor. CoinGecko verilerine göre 2017 döngüsünde Bitcoin yaklaşık ‘29 kat’ artış gösterirken, 2025 döngüsündeki fiyat potansiyeli daha sınırlı gözüküyor. Buna rağmen kurumsal yatırımcı ilgisi sürüyor. Piyasanın en büyük Bitcoin sahibi şirketlerinden Strategy, bu hafta 10.624 BTC daha alarak toplam varlığını 660 bin BTC’nin üzerine çıkardı.

Yakın gelecekte regülasyon tarafındaki gelişmeler de likiditeyi etkileyebilir. Japonya’nın ETF ve kurumsal yatırımcıları kapsayan düzenlemeleri yeniden yapılandırmaya başlaması, dünyadaki en büyük hane halkı tasarruflarından bir kısmının Bitcoin piyasasına kaymasına zemin hazırlayabilir.

Genel tabloyu değerlendiren Perera, “Yarılanma mekanizması Bitcoin’in kıtlığını belirleyen önemli bir unsur olmaya devam ediyor. Ancak fiyatı asıl belirleyen faktör, küresel likidite koşullarıdır. Yatırımcılar neden-sonuç ilişkisini karıştırmamalı” diyerek uyarıda bulundu.