Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası(Fed), kripto para ve finans teknolojileri (fintek) şirketleri dahil olmak üzere yeni nesil finans kurumlarının sınırlı bir şekilde merkez bankası ödeme sistemlerine erişmesini sağlayacak bir ‘özel ödeme hesabı’ modeli üzerinde çalıştığını açıkladı. ‘Skini master hesap’ olarak adlandırılan bu öneri, geleneksel ‘master hesap’lara kıyasla daha dar kapsamlı olarak tasarlandı ve hem finansal inovasyonu teşvik etmeyi hem de sistem güvenliğini korumayı amaçlıyor.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, 24’ünde (yerel saatle) yaptığı açıklamada, bu yeni ödeme hesabı türünün merkez bankası sistemine daha geniş kapsamda erişim sağlamakla birlikte, sistemin istikrarını da gözeten bir adım olduğunu dile getirdi. Skini hesapların, Fed’in derinlemesine onay süreci olmadan temel ödeme altyapısına belirli düzeyde erişim sağlayacağı belirtildi.
Bu hesap modeli, özellikle uygunluk kriterlerini karşılayan fintek ve kripto para şirketlerine doğrudan ödeme çözümleri, mutabakat ve tasfiye olanakları sunması açısından önemli görülüyor. Waller, dijital ödeme sistemlerinin ve banka dışı finansal platformların yaygınlaşmasının geleneksel bankacılık yapısını dönüştürdüğünü vurgulayarak, özel tasarlanmış bu hesapların sistemsel riski azaltıp denetim sürecini daha verimli hale getirme şansı sunduğunu ifade etti.
Fed'in bu taslağı Federal Register’da yayımlayarak 45 gün boyunca kamuoyundan görüş alacağı bildirildi. Ayrıca Waller, blockchain tabanlı ödeme teknolojileriyle ABD ödeme altyapısını modernize etmeye yönelik denemelerin sürdüğünü ve önerilen sistemin 2026’nın son çeyreğinde faaliyete geçebileceğini belirtti.
Ancak bu yeni teklif Fed içinde görüş birliğiyle karşılanmadı. Yönetim Kurulu Üyesi Michael Barr, Fed gözetiminde olmayan kurumlara doğrudan ödeme hesabı verilmesinin kara para aklama ve terör finansmanı gibi riskler içerdiğini savunarak karşı çıktı. Güçlü güvenlik mekanizmaları olmadan bu tür bir sistemin uygulanmasının finansal sistemin geneline zarar verebileceğini ifade etti.
Tartışmalı öneri, kripto para sektörü açısından ise önemli bir dönüm noktası olabilir. ABD’de Circle, Coinbase, Kraken ve Block gibi önde gelen kripto ödeme şirketleri, bu hesaplar sayesinde Fed ödeme altyapısına doğrudan erişim sağlama şansını yakalayabilir. Bu ise kripto ile geleneksel finans arasındaki etkileşimi kuvvetlendirecek önemli bir gelişme olarak görülüyor.
Geçtiğimiz yıl Biden yönetimi, kripto savunucuları tarafından ‘Operation Chokepoint 2.0’ olarak adlandırılan politikalarıyla, bankaların kripto şirketleriyle çalışmasını engellemekle suçlanmıştı. Bu yeni hesap önerisi, sektördeki düzenleyici uyum çabalarının bir sonucu olarak değerlendirilebilir.
Yine de bu hesapların, bankaların sahip olduğu tam yetkili master hesaplarla aynı seviyede olmadığı net bir şekilde belirtiliyor. Faiz getirisi bulunmayan, kredi erişimine kapalı ve hesap bakiyesi sınırı gibi sınırlamalara tabii olan bu özel hesaplar, kapsamlı regülasyonlara tabi tutulacak. Dolayısıyla büyük bankalarla eşdeğer avantajlar sunmuyor.
Sonuç olarak Fed’in bu önerisi, merkez bankası ödeme sistemine erişimi daha kapsayıcı hale getirme girişimi olarak değerlendiriliyor. Dijital finans çağında hem verimliliği hem de kapsayıcılığı artırmayı hedefleyen bu hamlenin, sektör oyuncularının ilgisini nasıl çekeceği ve nihai düzenlemelerin nasıl şekilleneceği merakla bekleniyor.
Yorum 0