Çin’den Dijital Yuan Hamlesi: Faiz Kararı Hisseleri Uçurdu
Çin Merkez Bankası’nın dijital yuan cüzdanlarına faiz uygulamasına onay vermesi, piyasalarda büyük bir coşkuya neden oldu. Bu yeni düzenlemeye olan beklentiler yatırımcıların ilgili şirket hisselerine yönelmesini sağlarken, bir günde toplamda 144,2 milyar Kore wonu (yaklaşık 188 milyon TL) tutarında bir para akışı gerçekleşti.
Özellikle son bir haftada dijital yuan konusunda faaliyet gösteren 10 halka açık şirketin hisseleri öne çıktı. 29’unda (yerel saatle), Şanghay merkezli Securities Times’ın aktardığına göre, bu şirketlerdeki büyük yatırımcı portföylerinin piyasa değeri yaklaşık 189 milyon yuan (ekv. 265 milyar Kore wonu) seviyesine yükseldi. Yalnızca 29 Aralık günü içinde, 7 farklı hisse için 1 milyon yuanın (yaklaşık 1,44 milyar won) üzerinde net para girişi kaydedildi.
Günün en yüksek yatırım çeken şirketi, hızlı ödeme sistemleri geliştiren Lakala oldu. Lakala hisselerine 371 milyon yuan (yaklaşık 53,5 milyar won) değerinde net para girişi gerçekleşti. Diğer dikkat çeken şirketler ise Hongbao (265 milyon yuan), Chuwei (211 milyon yuan) ve iSoftStone (176 milyon yuan) olarak sıralandı.
Dijital Yuan İçin Faiz Kapsamı Genişliyor
Çin Merkez Bankası, 2026 yılından itibaren dijital yuan cüzdanlarındaki bakiyelere ticari bankalar tarafından faiz ödemesinin yapılmasına izin vereceğini açıkladı. Ayrıca, bu dijital paraya ilişkin varlık ve borçların bankalar tarafından bağımsız biçimde yönetilebileceği de duyuruldu. Bu karar, dijital yuanın ‘nakit benzeri’ pasif rolünden çıkarılıp, ‘yatırım değeri’ taşıyan bir varlığa dönüştüğü yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendiriliyor.
Shanghai Securities News’a konuşan bir finans uzmanı, bu düzenlemenin hem bireyler hem de şirketler için finansal hizmet çeşitliliğini artırdığını belirtirken, bankalar açısından da dijital yuan projelerine yönelik ciddi bir teşvik sağladığını vurguladı. yorum
Halihazırda dijital yuan, internet erişimi olmayan ortamlarda da kullanılabiliyor ve temassız cihazlara entegrasyon sayesinde bakiye güncelleme gibi ileri düzey özellikler sunuyor.
Yuan Bazlı Girişim Kredileri Devrede
Dijital yuanın yalnızca ödeme aracı değil, aynı zamanda finansal altyapıyı besleyen bir unsur haline gelmesi bazı bölgelerdeki uygulamalarla net şekilde görülüyor. Örneğin, Shandong eyaletindeki Jinan şehri yerel yönetimi, dijital yuan tabanlı ‘Jidan – Girişim Kredisi’ isimli yeni bir mikro finansman modeli başlattı. Bu kredi programı, küçük işletmelere 200.000 yuan’a (yaklaşık 28,8 milyon won) kadar çevrim içi kredi desteği sunuyor ve yerel girişimcilik ekosistemine katkı sağlaması bekleniyor.
Ancak Faiz Hamlesiyle Birlikte Dijital Yuan Dolandırıcılığı Arttı
Faiz uygulaması gibi yenilikçi adımların gölgesinde, dijital yuanı kullanan sahtecilik vakalarında da artış yaşandı. Çin Sanayi ve Bilişim Teknolojileri Bakanlığı, bu yeni sistemin sunduğu ‘faiz getirisi’ özelliğini kullanarak kullanıcıları tuzağa düşürmeyi amaçlayan dolandırıcılıklar hakkında uyarılarda bulundu. Özellikle sahte mobil uygulamalar, sahte yatırım platformları ve kimlik bilgisi çalan bağlantılar giderek yaygınlaşıyor.
Bazı dolandırıcılar, ‘%5’e varan nakit geri ödeme’ vaadiyle çevrim içi sohbet grupları kurarken, yüz yüze tanıtım toplantıları bile düzenliyor. Hükümet, kullanıcıların yalnızca Yetkili uygulama mağazalarını ve resmi bağlantıları tercih etmelerini önemle tavsiye etti.
CBDC Rekabetinde Çin Vites Yükseltiyor
Çin’in dijital yuanı agresif biçimde yaygınlaştırması, global çapta yürütülen Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) yarışında stratejik bir konum elde etmesini sağlıyor. ABD’de Başkan Trump, geçen yıl CBDC kullanımına yasak getiren bir kararnameye imza atarken, Çin tam tersine dijital yuanı yurt içinden uluslararası ticarete kadar geniş çaplı kullanıma hazırlıyor.
Son olarak bir devlet bankası, dijital yuan ile özel blokzinciri altyapısı kullanarak 6 milyar dolarlık (yaklaşık 865 milyar won) tahvil ihracını başarıyla tamamladı. Çin Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Lu Lei ise dijital yuanın hem ‘değer saklama’, hem ‘değişim aracı’, hem de ‘ölçü birimi’ işlevlerini taşıyabildiğini vurguladı. yorum
Kasım 2025 itibarıyla dijital yuan toplamda 348 milyar işlemi başarıyla tamamladı ve toplam işlem hacmi 16,7 trilyon yuan’a (yaklaşık 2.408 trilyon won) ulaştı. Şu anda 230 milyon bireysel cüzdan ve 18,84 milyon kurumsal cüzdan dolaşımda bulunuyor.
Sınır ötesi tahsilat ve ödemelerde de kullanım artıyor. Çok taraflı CBDC köprü projesi kapsamında gerçekleşen tüm işlemlerin %95’inden fazlası dijital yuan ile yapıldı.
Tüm bu adımlar doğrultusunda, Çin Merkez Bankası’nın Şanghay’da özel bir ‘Dijital Yuan Operasyon Merkezi’ kurduğu da açıklandı. Bu merkez, yuanın küresel para sistemine entegrasyonunu hızlandırmayı ve Başkan Pan Gongsheng’in çizdiği ‘çok kutuplu dış ticaret para sistemi’ vizyonunu hayata geçirmeyi hedefliyor.
yorum: Çin’in CBDC alanındaki bu hamlesi, hem iç ekonomiyi dijitalleştirme hem de küresel finans sisteminde daha fazla söz sahibi olma stratejisinin bir parçası olarak okunabilir. Özellikle faiz ödemesi gibi teşviklerle dijital paranın benimsenmesini körüklemesi, diğer ülkelerin izleyeceği politikaları da etkileyebilir.
Yorum 0