Web3 oyunlarında P2E dönemi kapanıyor: Yeni trend P2O modeli

Web3 oyun sektöründe bir dönem büyük ilgi gören *kazanmak için oyna* (P2E) modeli hızla çöküşe geçti. Oyun oynayarak kripto para kazanma vaadi birçok yatırımcının ilgisini çekse de, model beklenen başarıyı sağlayamadı. Bugün, yatırımlarda keskin bir düşüş, başlıca projelerin kapanması ve kullanıcı sayısında azalma gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya. Bu durum, P2E modelinin yapısal sınırlarını açıkça ortaya koyarken, sektörün ‘sürdürülebilirlik’ ve ‘oyun zevki’ odaklı *oynamak için sahip ol* (P2O) modeline geçiş yapma zorunluluğunu gündeme taşıyor.

2025’in ilk çeyreğinde Web3 oyun sektöründeki yatırım hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre %70’ten fazla azaldı. Büyük projelerden birçoğu faaliyetlerine son verirken, aktif cüzdan sayısı da nisanda bir önceki aya göre %10 gerileyerek 4,8 milyonla en düşük seviyeye düştü. Bu göstergeler, geçici dalgalanmalardan ziyade derin yapısal sorunların işareti. Sisteme geç katılan kullanıcılar, gelirlerin düşmesi nedeniyle hayal kırıklığı yaşıyor ve hızla ekosistemden çıkıyor.

P2E’nin temelinde kullanıcıları birer yatırımcıya dönüştürme mantığı yatıyordu. Oyun içi aktivitelerle kazanılan token’lar adeta spekülatif varlıklar gibi değerlendirildi ve oyun içi gelişmeler piyasada dengesiz tepkilere yol açtı. Gerçekten de token fiyatlarında ciddi bir düşüş başladığında, oyuncu katılımı hızla azaldı ve projeler gelir elde etmekte zorlandı.

Buna karşılık *oynamak için sahip ol* modelinde işin merkezinde token ile kazanç değil, *dijital varlıkların mülkiyeti* yer alıyor. Bu model kapsamında, oyun içi eşyalar ya da karakterler sınırlı arzla sunulan dijital varlıklar haline geliyor ve ikinci el piyasası üzerinden değer kazanıyor. Bu sistemin avantajı, aşırı token basımından kaynaklanan enflasyon riskini azaltmasının yanı sıra, oyuncu deneyiminin oyun içi ekonomiyle entegre edilmesi.

Veriler de P2O modeline geçişi destekliyor. NFT oyun pazarının 2034’e kadar yıllık ortalama %25 büyümesi bekleniyor. Bu büyümenin temelinde ise spekülasyondan ziyade mülkiyet deneyiminin yer alacağı öngörülüyor. Geleneksel oyuncular nadir eşyaları kültürel ya da estetik olarak değerli bulurken, blokzincir bu değeri *taşınabilir ve doğrulanabilir* formata dönüştürülebilir hale getiriyor.

Ancak P2O yapısının da başarılı olabilmesi için kapsamlı bir oyun tasarımı şart. Dijital varlıklar sınırlı arz prensibine göre dağıtılmalı ve talep-arz dengesini korumak için *yakım mekanizmaları* gibi sistemler oluşturulmalı. Bu da bu dijital öğelerin, gerçek dünyadaki koleksiyon ürünleri gibi nadirlik ve sürdürülebilirlik özellikleri taşımasını sağlıyor.

Bazı uzmanlar, ikincil piyasanın spekülatif yönlerinden endişe duysa da gerçek dünyadaki koleksiyon ürünlerinin de benzer şekilde değerlenip el değiştirdiği göz önüne alınmalı. Eğer sistem şeffaflık ve enflasyon karşıtı yapılarla desteklenirse, bu durum sağlıklı bir ekonomik ekosistem oluşturabilir. Esas sorun aslında, zayıf oyun yapıları ve aşırıya kaçan ödül sistemleriyle yalnızca *nakde çevirmeye* odaklanmış olan P2E modelindeydi.

İstatistikler, toplam blokzincir tabanlı oyunların %90’ından fazlasının başarısız olduğunu, çoğunun altı ay bile ayakta kalamadığını ortaya koyuyor. Bunun nedeni, sadece kazanca odaklanan oyun anlayışının uzun vadeli kullanıcı bağlılığı sağlayamaması. Öte yandan hayatta kalan az sayıdaki proje, sınırlı arz mekanizması ve güçlü yakım döngülerini benimseyerek cüzdan hareketliliği ve kullanıcı kazanımında artış sağlıyor.

Eğer P2E modeli kısa süreli bir ‘kâr furyası’ysa, P2O yapısı kullanıcının deneyimi ve mülkiyet hakkı etrafında inşa edilen *sürdürülebilir bir yaklaşım*. Gelecekte başarıya ulaşacak blokzincir tabanlı oyunlar, kullanıcıyı sistemde tutmak için sadece ödül sunmakla yetinmek yerine, *oyun içeriği ve ekonomik tasarım* üzerinden sadakat yaratacak.

Blokzincir oyunları artık sadece ‘ödül’ değil, *içerik ve yapı* üzerinden geleceğini kurmalı. Dijital varlıkların değeri sürekli dağıtılan token’lardan değil, kullanıcının gerçekten önem verdiği *deneyim ve sahiplik* duygusundan kaynaklanmalı. Sektörün şu an ihtiyacı olan şey, daha fazla ödül değil, daha kaliteli oyunlar.