Planck, merkeziyetsiz yapay zeka için katman-0 blokzincirini başlattı

Kripto altyapı projelerinden Planck, merkeziyetsiz yapay zeka(AI) ekosistemini desteklemek üzere kendi *katman-0 blokzincirini* resmi olarak kullanıma sundu. Bu adım, merkezi kurumsal teknoloji devlerinin kontrolündeki yapay zeka sektörüne alternatif oluşturmak isteyen Web3 odaklı girişimlerin stratejileriyle örtüşüyor.

Planck’ın blokzinciri, özellikle *merkeziyetsiz fiziksel altyapı ağı (DePIN)* temelli yapay zeka uygulamaları için özel olarak geliştirildi. DePIN, donanım, token ödülleri ve dağıtık işlem gücünü bir araya getirerek geleneksel bulut bilişim gibi merkezi çözümlerin yerini almayı hedefliyor. Proje ekibi, günümüzde yüksek performanslı AI işlem gücünün az sayıda teknoloji devinin elinde olduğuna dikkat çekiyor ve bu gücü dağıtarak yapay zeka geliştirme yaklaşımını köklü şekilde dönüştürmek istiyor.

Şu anda OpenAI ve Google(GOOG) gibi büyük şirketlerin yön verdiği yapay zeka ekosisteminde, merkeziyetsiz alternatifleri hedefleyen farklı girişimler öne çıkıyor. Örneğin Bittensor, *dağıtık makine öğrenmesi* üzerinde çalışırken, Fetch.ai ise merkezi olmayan yapay zeka ajanları geliştirmeyi amaçlıyor.

Planck, blokzinciri üzerinden protokol ücretleri, yazılım geliştirme kiti (SDK) kullanımı ve geliştirici araçlarına erişim üzerinden gelir elde etmeyi bekliyor. GPU sağlayıcıları ise *bağlantı ispatı (Proof-of-Connectivity)* ve *teslimat ispatı (Proof-of-Delivery)* gibi kriterler doğrultusunda yerel token ile ödüllendiriliyor.

Gelir modelinin büyük bir kısmı *GPU kiralama ve hesaplama kaynakları için sözleşmelerden* oluşuyor. Şirket, saatlik kullanım başına ücretlendirme modeli sayesinde geleneksel bulut servislerine nazaran maliyetleri %90’a kadar azaltabileceklerini belirtiyor. Planck, Şubat ayından bu yana GPU kiralama yoluyla 1,5 milyon dolar (yaklaşık 20,8 milyon TL) gelir elde etti.

GPU altyapısı pazarı şu anda kripto ve yapay zeka dünyasında oldukça dikkat çeken bir alan haline geldi. Yüksek performanslı AI çiplerinin arz sıkıntısının sürdüğü dönemde, Planck; Vast.ai, CoreWeave ve Lambda gibi oyuncularla rekabet ederek bu talebi karşılamaya çalışıyor. *Yapay zeka çipi arz krizi*, bu alanı Bitcoin(BTC) madencilerinin dahi dahil olduğu yeni bir büyüme sahasına dönüştürdü.

Planck’ın blokzincirini piyasaya sürmesiyle birlikte kripto ve yapay zeka arasındaki entegrasyon adeta somutlaşmış durumda. Merkeziyetsiz teknolojilerle yapay zeka araştırmalarının birleştiği bu yeni dönemde hangi projelerin kalıcı etki yaratabileceği merakla izleniyor.