Base ağı blok üretimini durdurdu: Merkezileşme kriptoyu nasıl kırılgan hale getiriyor?

Coinbase’in Ethereum(ETH) tabanlı ikinci katman ağı Base, 33.792.704 numaralı blokta geçici olarak *blok üretimini durdurdu*. Yaşanan bu beklenmedik kesinti, kullanıcılar arasında *endişe* yarattı. Sistem duraksaması nedeniyle ağ üzerindeki yatırım, çekim ve blok iletim işlevlerinde aksamalar görüldü. Olayın teknik açıklamasına göre, ağ *“güvensiz başlık gecikmesi (unsafe head delay)”* durumuna girdi; bu da blok zincirinin en son bloğunun planlanan şekilde oluşturulamadığı ve bu nedenle ağın senkronizasyonunun bozulduğu anlamına geliyor.

Bu kesintinin ardında yatan temel sorun, Base’in altyapısında yer alan *merkezi sırayla işleme sistemi* olabilir. Base, Optimism(OP) tarafından geliştirilen OP Stack altyapısını kullanıyor ve işlemleri grup halinde Ethereum ana zincirine aktaran merkezi bir “sıralayıcı” (sequencer) mekanizması içeriyor. Bu yapı sayesinde işlemler daha hızlı ve düşük maliyetle işlenebiliyor; ancak sıralayıcı durduğunda, blok üretimi tamamen duruyor. Sistemde alternatif bir sıralayıcı ya da sorun anında devreye girecek yedek mekanizmaların bulunmaması da durumu daha da ağırlaştırdı.

Uzmanlara göre olayın ardında kötü niyetli bir saldırı değil, teknik bir aksaklık bulunuyor. Dolayısıyla olay büyük bir güvenlik riski olarak değil, *altyapı eksikliği* olarak yorumlanıyor. Yine de bu durum, ikinci katman çözümlerinde merkezileşmenin ne kadar büyük bir zayıflık yaratabileceğini açıkça ortaya koyuyor. Özellikle bu tür ağlar üzerine kurulu finansal hizmetler veya kullanıcı odaklı uygulamalarda, *erişilebilirlik* ve *güvenilirlik* beklentileri çok daha yüksek.

Base ağı sorun başlangıcından itibaren en az 19 dakika boyunca yeni blok üretemedi. Bu gecikme, akıllı sözleşme çağrıları ve kullanıcı fonlarının depo edilmesi gibi temel işlevlerde doğrudan aksamalara neden oldu. Teknik aksaklıklar arasında sırayla ağ içi gecikmeler, RPC servis kesintileri ya da zincir uyumsuzluğu gibi problemler sıralanıyor.

Coinbase cephesinden henüz kapsamlı bir *olay inceleme raporu (post-mortem)* paylaşılmadı. Bu nedenle uzmanlar, kullanıcıların yeni yatırım ve fon hareketlerinde dikkatli olmasını tavsiye ediyor. Bu kesinti, merkezi bileşenlere dayanan katman 2 ağlarının, ne kadar güçlü teknolojiyle desteklenirse desteklensin, altyapı sorunları karşısında *kırılgan* kalabileceğine dair net bir uyarı olarak değerlendiriliyor.