Bitcoin(BTC) madenciliğinde merkezileşme endişesi: Foundry USA tartışmaları alevlendirdi

Bitcoin(BTC) madenciliğinde yaşanan yoğunlaşma, kripto dünyasında ‘merkezsizliğin’ özünü yeniden sorgulatmaya başladı. ABD merkezli ünlü madencilik havuzu Foundry USA, kısa süre önce üst üste 8 blok üretince, *aşırı hash gücü* birikiminin doğurabileceği riskler yeniden gündeme taşındı. XRP Ledger doğrulayıcılarından Vet, bu gelişmeye sert tepki vererek, “Bitcoin'in bu türdeki ***merkezileşme riski*** yapısal bir problemden kaynaklanıyor” dedi.

Vet, Bitcoin gibi Nakamoto tipi zincirlerin, hem iş ispatı (PoW) hem de hisse ispatı (PoS) modellerinde, belirli şartlarda geçmiş bloklara müdahale edilebileceğini savundu. Buna göre, sistemde örtük olarak bir çeşit “geri sarma” mekanizması bulunuyor ve bu durum zincirin çoğunluğunu elinde bulunduran madenciler veya doğrulayıcıların anlaşarak ***zinciri yeniden yazabilmesine yol açabilecek esnekliği*** barındırıyor.

Vet, buna karşılık olarak ***XRP Ledger(XRPL)'ın 'kesinlik (finality)' özelliğini*** öne çıkardı. XRPL’de bir işlem onaylandığında geri dönüşü bulunmuyor. Bu yapı özellikle NFT, oyun ve ödeme uygulamaları gibi gerçek zamanlı varlık transferlerinin kritik olduğu alanlarda *yüksek güven sunan* bir altyapı yaratıyor. XRPL’nin kurucuları da bu noktada, işlemlerin geri alınamaz olmasının **XRP teknolojisinin temel taşı** olduğunu uzun süredir vurguluyor.

Pazar açısından da sistemlerin yaklaşımı önemli farklar gösteriyor. Bitcoin hâlâ toplam kripto para piyasasının yaklaşık %59’unu elinde bulundururken, Vet’e göre “çıkışı olan bir blokzinciri, gerçek anlamda bir ödeme altyapısı sayılmaz.” Ona göre XRPL sadece hızlı ve ucuz değil, tamamen başka bir vizyona sahip bir blockchain platformu.

Hash gücündeki yoğunlaşmanın geçici olmayabileceği yönünde endişeler de artıyor. Özellikle Foundry gibi havuzların *arka arkaya blok üretiminde* istikrar kazanması, merkeziyeti tekrar tartışmaya açıyor. Bu durum, Vet’in sözlerinin sadece teknik bir kıyaslama değil, aynı zamanda *gerçek bir güvenlik uyarısı* olarak algılanmasına neden oldu.

Kripto para dünyasında kullanım alanları genişledikçe, işlemlerin geri döndürülemezliği ve zincirlerin değiştirilemezliği gibi özellikler daha fazla önem kazanıyor. Bu son tartışma ise yalnızca iki blockchain sistemini karşılaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda ***merkezsizliğin geleceği ve güven üzerine kurulu tasarım ilkeleri*** hakkında daha derin bir felsefi sorgulamanın kapısını aralıyor.