Changpeng Zhao: DeFi, işlem hacminde CEX'leri geçmeye hazırlanıyor

Binance kurucusu Changpeng Zhao(CZ), merkeziyetsiz finans (DeFi) sektörüne duyduğu güveni bir kez daha ortaya koydu. Tokyo’da düzenlenen BNB Day etkinliğinde konuşan Zhao, merkeziyetsiz borsaların (DEX) gelecekte merkezi borsaları (CEX) geçerek özellikle ‘işlem hacmi’ açısından üstünlük elde edeceğini savundu.

Zhao’ya göre, şu anda CEX’ler yüksek likidite ve kullanıcı dostu arayüzleri sayesinde piyasanın büyük bölümünü elinde tutuyor. Ancak ‘yeniliğe ihtiyaç duyulan’ yeni bir döneme girildiğini belirten Zhao, bu süreçte **kullanıcı odaklı ve gizlilik temelli DEX modellerinin pazar dengesini değiştirme potansiyeline sahip olduğunu** vurguladı. Zhao ayrıca, “Eğer yaşım yirmi yıl daha genç olsaydı, yapay zekâ destekli alım-satım yazılımları ve mahremiyeti koruyan kalıcı (perpetual) DEX’lerin geliştirilmesine odaklanırdım” diyerek, teknolojik ilerlemenin merkezinde DeFi bulunduğunu söyledi.

Bu görüşler sadece sözde kalmadı; veriler de bu değişime işaret ediyor. CoinGecko’nun 2025 yılı 2. çeyrek raporuna göre DEX’ler, spot işlem hacmi açısından tarihî bir pazar payı elde etti. Binance hâlâ CEX sıralamasında birinci sıradaki yerini koruyor olsa da, çeyreklik işlem hacmi 1,47 trilyon dolar seviyesine gerileyerek önceki döneme kıyasla ‘belirgin bir düşüş’ yaşadı. Crypto.com’un hacmi %61’in üzerinde azalırken, Coinbase de önemli oranda geriledi. Bu eğilim DEX’lere yönelik varlık geçişinin güç kazandığını gösteriyor.

Döneme damga vuran gelişme ise PancakeSwap(CAKE) cephesinden geldi. Platform, önceki çeyreğe göre işlem hacmini 5 kattan fazla artırarak DEX kategorisinde liderliğe oturdu. Kullanıcıların **gizlilik** ve **varlık kontrolü** gibi unsurlara daha fazla önem vermesi, CEX’lerin merkezi yapısal sınırlarını daha görünür hâle getiriyor.

Tüm bu dönüşümün arka planında ise CeDeFi (merkezi ve merkeziyetsiz finansın birleşimi) modelleri öne çıkıyor. Binance Research’e göre, önde gelen borsalar **düşük kayma (slippage), MEV (maximum extractable value) koruması ve yüksek işlem hızı** gibi avantajları bir araya getiren CeDeFi çözümlerine likiditeyi yoğunlaştırıyor. Bu hibrit yaklaşım, hem blokzincir şeffaflığını hem de geleneksel CEX kullanıcı deneyimini birleştirerek DEX’lerin rekabetçi gücünü artırıyor.

Changpeng Zhao’nun yaptığı değerlendirmeler, yalnızca vizyon değil; verilerle ve piyasa trendleriyle de destekleniyor. **Hızlı teknolojik denemeler, gizlilik odağı ve esnek regülasyon yapılarıyla DeFi ekosistemi gelecekte finans dünyasının ana yapılarından biri olma yolunda ilerliyor.** Buna karşılık, regülasyon baskısı ve makroekonomik değişkenliklere karşı daha hassas olan CEX’lerin sınırları her geçen gün daha net ortaya çıkıyor.