Vitalik Buterin: Ethereum(ETH) unstaking süresi güvenlik için şart

Ethereum(ETH) kurucu ortağı Vitalik Buterin, son günlerde topluluk içinde büyük tartışma yaratan *45 günlük unstaking (çözme) bekleme süresi* hakkında nihayet sessizliğini bozdu. Bu sürenin uzunluğuna ilişkin eleştirilere yanıt veren Buterin, bunun ağın *güvenliğini sağlamada kritik bir rol* oynadığını vurguladı.

Tartışmalar, Galaxy Digital analisti Michael Marcantonio’nun Ethereum’un çekim süresine yönelik eleştirileriyle başladı. Marcantonio, “Ethereum gibi bir ağda, varlıklarınızı geri çekmeniz 45 gün sürüyorsa, bu platform nasıl geleceğin küresel finans altyapısı olabilir?” diyerek sert çıkıştı. Karşılaştırma için Solana(SOL) ağındaki unstaking süresinin yalnızca 2 gün olduğunu belirtti ve Ethereum’un kullanıcı deneyiminin geri kaldığını savundu. Ancak bu paylaşım daha sonra kaldırıldı.

Bu eleştiriler üzerine Buterin, staking’in yalnızca bir yatırım yöntemi değil, aynı zamanda “zinciri koruma görevini üstlenmek” anlamına geldiğini belirtti. Buterin’e göre ağın sürdürülebilirliği için ‘anlık çıkışın zor olması’ gerekiyor. Staking’den çıkmayı askerlik görevini tamamlayan bir askerin terhis edilmesine benzeten Buterin, “Eğer herkes istediği zaman ayrılabilirse, bu yapı çöker” yorumunda bulundu.

Ethereum ağı üzerinde şu anda çözülmeyi bekleyen miktar yaklaşık *2,5 milyon ETH (yaklaşık 69,750 milyar TL)* seviyesinde. Bu da ortalama *43 gün 6 saatlik* bir bekleme süresine denk geliyor. Öte yandan ağa girmeyi bekleyen ETH miktarı ise *yaklaşık 440 bin ETH (yaklaşık 12,210 milyar TL)* civarında ve bu işlemler için de *en az 7 gün* beklenmesi gerekiyor. Toplam staking katılımcı sayısı 1 milyonu aşarken, güvence altına alınan ETH miktarı *35,6 milyon ETH (yaklaşık 990 milyar TL)* seviyesine ulaştı. Bu da dolaşımdaki toplam arzın %30’una denk geliyor.

Buterin, mevcut sistemin her yönüyle mükemmel olmadığını kabul etmekle birlikte, bekleme süresini oluşturan yapının rastgele değiştirilmesinin riskli sonuçlar yaratabileceğine dikkat çekti. Özellikle sistemle sürekli etkileşimde olmayan düğümlerin (nodes), bu tür değişiklikler sonrası ağa olan güvenini yitirebileceğine işaret etti. Ona göre bu süre, *ağın merkeziyetsizliğini koruyarak güvenliği sağlamak için gerekli*.

Michael Marcantonio’nun açıklamaları, toplulukta karışık tepkiler aldı. Daha önce ConsenSys bünyesinde çalışan Jimmy Ragosa ve eğitimci Anthony Sassano, bu açıklamanın Ethereum hakkındaki *belirsizlikleri körüklediğini ve panik yarattığını* savunarak paylaşımı ‘uygunsuz’ buldu. Öte yandan yatırımcı Mike Dudas, Galaxy Digital’in Solana ekosistemine yaptığı katkıları hatırlatarak şirketi savundu.

Konuyla ilgili olarak kripto hukuku uzmanı Gabriel Shapiro ise, Galaxy içinde söz konusu paylaşımın silinmesini talep eden kişilerin olduğunu öne sürdü. Bu durumu şirket içi ‘etik dışı müdahale’ olarak tanımlayan Shapiro, şeffaflık eksikliğine dikkat çekti.

Yaşanan bu tartışma, Ethereum’un teknik altyapısının pazar beklentileriyle ne kadar uyumlu olduğunu yeniden sorgulatıyor. Vitalik Buterin’in açıklamaları, UX (kullanıcı deneyimi) optimizasyonu yapılırken, *ağ güvenliği ve tasarım felsefesinin göz ardı edilmemesi gerektiğini* savunan yaklaşımın altını çiziyor.