Getiri sağlayan stabil paralar yatırımcıların ilgisini çekiyor

Yüksek getiri arayan yatırımcılar için kripto para piyasası yeni bir seçenek sunuyor: *getiri sağlayan stabil paralar*. Bu dijital varlıklar sadece dolar gibi itibari para birimlerine sabitlenmekle kalmayıp, cüzdanda tutulduğu sürece düzenli getiri elde etmeye olanak sağlıyorlar. Ancak yatırım yapmadan önce bu sistemi mümkün kılan mekanizmalarla birlikte geçerli olan düzenleyici yapıyı ve vergilendirme kurallarını anlamak büyük önem taşıyor.

Tether(USDT) veya USDC gibi klasik stabil paralar, yatırımcısına doğrudan bir getiri sunmaz. Buna karşılık getiri sağlayan stabil paralar, *temel varlıklardan ya da önceden belirlenmiş stratejik getirilerden elde edilen kazancı otomatik olarak paylaşan bir yapı* sunar. Halihazırda piyasada kullanılan başlıca yapılar üç kategoriye ayrılıyor.

İlki, *tokenleştirilmiş devlet tahvilleri ve para piyasası fonları* temelli model. ABD devlet tahvili ya da banka mevduatı gibi güvenli varlıklarla desteklenen bu yapı, varlıklardan elde edilen geliri token sahiplerine aktarıyor. Bu sistem, geleneksel kısa vadeli finansal ürünlerin *blokzincir temelli* tokenlara dönüştürülmüş hali olarak değerlendirilebilir.

İkinci yapı, *merkeziyetsiz finans (DeFi) temelli getiri* modülüdür. Sky (eski adıyla MakerDAO) bu modeli kullanarak DAI sabit parasını kilitleyen kullanıcılara yönetişim mekanizmasıyla belirlenen faiz oranlarını uyguluyor. Örneğin sDAI olarak sarıldığında, *token miktarı zamanla artarak faiz getirisi sağlıyor*.

Üçüncü yöntem ise *türev ürün stratejileriyle getiri yaratmayı hedefleyen sentetik model*. Bu yapı, kripto para piyasasındaki fonlama oranları ya da stake ödülleri gibi mekanizmaları baz alarak yüksek oranlı ancak dalgalanmalı gelir kaynakları sunuyor.

Getiri sağlayan stabil paralar aracılığıyla *pasif gelir* elde etmek mümkün olsa da, erişim şekli ürün türüne göre değişiyor. Özellikle regülasyonların sıkı olduğu ABD gibi ülkelerde *tahvile endeksli coin’lere ulaşım sınırlı*. Bu paraların menkul kıymet kapsamında değerlendirilmesi nedeniyle yalnızca nitelikli yatırımcılar ya da yurtdışı kullanıcılar tarafından kullanılabiliyor.

Token alım ve üretim süreçlerinde de çeşitli kısıtlamalar bulunuyor. Merkezi borsalar aracılığıyla işlem yapılmak istendiğinde *müşteri tanıma prosedürleri (KYC)* devreye giriyor. Doğrudan şirket aracılığıyla üretim (mint) yapmak isteyen bireysel yatırımcılara ise genellikle izin verilmiyor. Örneğin USDC’nin ihraççısı Circle, bireylerin doğrudan dolar yatırarak token basmasına izin tanımıyor.

Satın alınan bu tokenlar, yalnızca cüzdanda tutularak bile belirli bir getiri sağlayabilir. Bununla birlikte, merkeziyetsiz finans protokollerine yatırıldığında, borç verme ya da likidite havuzu gibi işlemlerle *ek getiri de sağlamak mümkün*. Ancak bu yöntemler beraberinde teknik karmaşıklık ve çeşitli riskler de getiriyor.

Vergi konusu da gözden kaçırılmaması gereken bir başlık. Pek çok ülkede *-token kazancındaki artışlar gelir olarak değerlendirilip* vergilendirilir. Özellikle token bakiyesinin arttığı rebasing modelleri ya da fiyatın yükselmesi üzerinden gelir kazandıran modeller, verginin nasıl hesaplanacağını ciddi şekilde etkileyebilir. Bu nedenle *doğru ve düzenli kayıt tutmak büyük önem taşıyor*.

Piyasada aktif olarak kullanılan örneklerden biri, Ondo Finance’in USDY token’ı. Bu token, kısa vadeli ABD hazine tahvilleri ve banka mevduatlarıyla destekleniyor, ancak sadece onaylı ABD dışı kullanıcıların erişimine açık. Bir diğer örnek olan Sky protokolünün sunduğu sDAI ise DAI’nin yatırılmasına dayalı bir tasarruf oranı sunuyor ve çeşitli DeFi platformlarında yaygın şekilde kullanılabiliyor.

Bu alan hala belirgin regülasyonlardan ve standartlardan yoksun. Hukuki belirsizlikler, piyasa likiditesi ve akıllı sözleşmelere dair teknik riskler halen mevcut. Üstelik yalnızca bir politika değişikliği bile *bu ürünlerin yapısını kökten etkileyebilir*. Getiri sağlayan stabil paralar, *kripto temelli yeni nesil finansal ürünler olarak öne çıkıyor*, ancak yatırım öncesi potansiyel risklerin mutlaka iyi analiz edilmesi gereken bir evredeyiz.