Stacks, 2025'in ilk yarısında güçlü DeFi büyümesine rağmen kullanıcı ve fiyat kaybı yaşadı

Stacks, 2025’in ilk yarısında karmaşık bir performans sergiledi. Messari Research’ün yayımladığı bir rapora göre, Bitcoin(BTC) tabanlı ikinci katman blokzinciri Stacks, DeFi toplam kilitli varlık(TVL), işlem hacmi ve token kilitleme açısından büyüme sağlarken; fiyat, gelir ve aktif kullanıcı sayısı gibi metriklerde ise gerileme yaşadı. Bu durum, piyasanın genel görünümüne bağlı olarak Stacks’ın hem yükseliş hem de düşüş sinyalleri verdiğini ortaya koydu.

Rapor verilerine göre, Stacks’ın TVL değeri 2025’in ilk çeyreğinde %97,6 artarak 150,4 milyon dolara ulaştı. İkinci çeyrekte ise %9,2 daha artarak 164,2 milyon dolara çıktı. Bu artış, DeFi aktivitelerinin istikrarlı şekilde büyüdüğünü gösterdi. İşlem sayıları da aynı dönemde 1. çeyrekte %9,4, 2. çeyrekte ise %68,4 yükseldi. STX token’larının kilitli miktarı, 511,9 milyondan 555,7 milyona çıkarak ağın güvenilirliğine işaret etti.

Ancak piyasalardaki durağanlık, STX fiyatını ve piyasa değerini etkiledi. 1. çeyrekte STX fiyatı %60,4 düşüşle 1,53 dolardan 0,61 dolara gerilerken, dolaşımdaki piyasa değeri de 921,7 milyon dolardan aşağıya indi. 2. çeyrekte hafif bir toparlanma olsa da fiyat sadece %8,7, piyasa değeri ise %9,7 artış gösterebildi. Bu süreçte günlük ortalama aktif adres sayısı ise %50’yi aşkın bir düşüş yaşadı; yani kullanıcı katılımı zayıfladı.

Stacks’ın ağ gelirleri de ciddi şekilde düştü. USD bazında gelirler yılın ilk çeyreğinde %86,5, ikinci çeyrekte ise %34,4 oranında azaldı. Bu düşüşün arkasında STX fiyatının gerilemesi ve sınırlı zincir üstü büyümenin etkili olduğu belirtildi. Gelir düşüşüyle birlikte stake ödülleri ve işlem ücretleri de azaldı, bu da küçük katılımcıların ekonomik motivasyonunu azalttı.

Öte yandan, Nisan sonunda sBTC isimli Bitcoin sabitli token’ın çekim özelliği tam olarak faaliyete girdi. Bunun sayesinde Stacks ile Bitcoin ağı arasındaki *birlikte çalışabilirlik* önemli ölçüde arttı. İlk depozito limiti sadece 4 günde dolarken, sonraki limitler ise sırasıyla 24 saat ve 2,5 saatte tükendi. Bu durum, özellikle kurumsal yatırımcılar ve DeFi katılımcıları arasında yükselen talebi gösterdi. Ancak Ocak ile Mart ayları arasında yaşanan ağ duraklaması ve GitHub güvenlik ihlali gibi aksaklıklar da güvenlik konusunda bazı soru işaretleri doğurdu. Geliştirici yetki ihlalleri ve imzalayıcı gecikmeler yaşansa da, hızlı müdahalelerle ağ yeniden işler hale getirildi.

Kurumsal düzeyde benimsenme, Stacks ekosistemi için önemli bir sinyal oldu. Messari Research; Jump Crypto, BitGo, Copper ve Hex Trust gibi şirketlerin sBTC ve Stacks'a yönelik desteklerini artırdığını belirtti. Özellikle FORDEFI, kurumsal bitcoin varlıklarını Stacks tabanlı DeFi hizmetlerine entegre eden önemli bir köprü görevi gördü.

Geliştirici tarafında ise düşüş gözlendi. Çekirdek geliştirici sayısı yaklaşık 120’den 69’a gerilerken, kod katkı (commit) aktiviteleri kayda değer oranda azaldı. Buna karşın ekosistem geliştiricileri bir dönem artış gösterdi ve bu da topluluğun katkı sunmaya devam ettiğini yansıttı.

Stacks, yılın ikinci yarısından sonra daha rekabetçi hale gelmek amacıyla yeni bir yol haritası hazırladı. Bu planda kendi kendine saklanabilen sBTC, çift yönlü stake sistemi, işlem ücreti soyutlaması, WebAssembly tabanlı yeni bir programlama dili ve ‘PoX 5’ isminde bir protokol güncellemesi yer alıyor. Bu yeniliklerle, Bitcoin merkezli DeFi ortamı genişletilmek isteniyor.

Genel olarak Stacks, yılın ilk yarısında *dışsal büyüme* ile *içsel kırılganlık* arasında dalgalanan bir tablo çizdi. TVL artışı ve işlem hacmi yükselirken, kullanıcı sayısı, geliştirici katkısı ve fiyat performansı kırılgan bir zeminde ilerledi. Buna rağmen Messari Research, artan kurum ilgisi ve teknik geliştirmelerin Stacks’ın Bitcoin’in genişleme sorununu aşma yolculuğunda belirleyici olacağı görüşünde.