Ethereum(ETH) Pectra yükseltmesi 7 Mayıs 2025’e ertelendi

Ethereum(ETH) geliştiricileri, teknik aksaklıklar nedeniyle ertelenen Pectra yükseltmesinin ana ağda devreye alınma tarihini 2025’in 7 Mayıs’ı olarak yeniden belirledi. Bu karar, 3 Nisan’da gerçekleştirilen çekirdek geliştirici toplantısında resmen açıklandı.

Pectra, 2022’de gerçekleşen hisse ispatı (PoS) geçişinden bu yana Ethereum ağındaki en önemli teknik gelişmelerden biri olarak değerlendiriliyor. Uygulama katmanı “Prag” ile konsensüs katmanı “Electra”yı birleştiren yükseltme, toplamda 11 adet Ethereum Geliştirme Önerisi (EIP) içeriyor. Geliştirme; ölçeklenebilirlik, verimlilik ve kullanıcı deneyimini önemli ölçüde iyileştirmeye odaklanıyor.

Başlangıçta 2025’in Mart ayında planlanan yükseltme, test ağlarında yaşanan problemler nedeniyle ertelendi. Özellikle, Holesky test ağında ‘nihai onaylama’ (finality) sürecinde sorunlar gözlemlenirken, Sepolia test ağında Mart başında tespit edilen ufak hatalar da giderildi. Ardından devreye alınan Hoodi test ağı ise sorunsuz çalışarak, yeni ana ağ takviminin netleştirilmesine imkan tanıdı.

Ethereum Vakfı araştırmacısı Alex Stokes toplantıda “7 Mayıs tarihini kesin tarih olarak belirledik” diyerek “Pectra yükseltmesini kutluyorum” ifadelerini kullandı.

Bu arada Pectra yükseltmesinden bağımsız olarak Ethereum fiyatında zayıf bir seyir dikkat çekiyor. Piyasa analiz firması CryptoQuant’a göre ETH’nin yılın ilk çeyreğindeki performansı, son 7 yılın en zayıf dönemine işaret ediyor. Zincir üzeri aktivitenin düşük olması, işlem ücretlerinin azalması ve ETH yakım miktarındaki düşüş; dolaşımdaki arzı artırarak *enflasyonist baskı* oluşturdu.

Pectra yükseltmesinin bir dizi teknik yenilikle Ethereum’da ciddi değişimler yaratması bekleniyor. Akıllı sözleşme tabanlı cüzdanların yaygınlaşması, geliştirilmiş staking imkanı, *hesap soyutlama* (account abstraction), yetkilendirme kontrolleri ve *güvenceli işlem ücretleri* (sponsored fee) gibi yeni özellikler gündemde.

Hesap soyutlama sayesinde, dış sahipli hesaplar (EOA), akıllı sözleşmeli cüzdanlar gibi davranabilecek. Bu da toplu işlem gönderimi, kişiye özel güvenlik ayarları ve işlem ücretlerinin üçüncü kişilerce ödenmesi gibi gelişmiş işlevleri mümkün kılacak. Böylece merkeziyetsiz uygulamalar (dApp) çok daha kullanıcı dostu hale gelecek.

Ayrıca, doğrulayıcı staking üst limiti mevcutta 32 ETH iken 2.048 ETH’ye çıkarılıyor. Bu sayede büyük doğrulayıcıların katılımı artarken, küçük doğrulayıcılar *bileşik faiz avantajı* elde edebilecek.

Layer-2 ağlarının veri maliyetlerini azaltmayı hedefleyen *eşler arası veri kullanılabilirlik örneklemesi* (PeerDAS) gibi teknolojiler de sisteme dahil ediliyor. Bu yöntem, tüm veriler indirilmeksizin blok verisinin erişilebilir olup olmadığını doğrulama imkanı verecek.

Son olarak Ethereum Sanal Makinesi (EVM) tarafında da yeni bir nesne yapısı biçimi olan *EVM Object Format* (EOF) devreye alınacak. Bu sayede hem Layer-1 hem de Layer-2 çözümleri için gelecekteki işlev geliştirmeleri desteklenebilecek.

Tüm bu adımlar, kısa vadeli piyasa hareketlerinden bağımsız olarak Ethereum’un teknik kapasitesini ileri taşıyacak *yapısal bir sıçrama noktası* olarak değerlendiriliyor.